วันที่ 25 ส.ค.66 นายณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว เปิดเผยว่า กรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มุ่งมั่นผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ดีให้แก่เกษตรกรชาวนา ผ่านโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าวปี 66 ซึ่งกรมการข้าวได้ดำเนินการขายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ให้แก่ชาวนาที่เข้าร่วมโครงการ ในราคาเมล็ดข้าวคุณภาพดีที่กรมการข้าวขายให้กับชาวนาที่เข้าร่วมโครงการฯ นั้น มีราคาถูกและได้คุณภาพ แบ่งเป็น ข้าวขาวหอมมะลิ 105 กข15 ราคากิโลกรัมละ 5 บาท ข้าวเหนียวและข้าวปทุมธานี1 กิโลกรัมละ 4 บาท ข้าวขาว กิโลกรัมละ 3 บาท โดยวัตถุประสงค์ของโครงการดังกล่าวนั้น มุ่งเน้นให้เกษตรกรได้ใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ซึ่งให้ผลผลิตเฉลี่ยสูง ต้านทานต่อโรคและแมลงศัตรูพืช และได้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีตรงตามความต้องการของตลาดกรมการข้าว ซึ่งหากเกษตรกรยังคงใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่เกษตรกรเก็บไว้เองหลายรอบซึ่งมีผลทำให้คุณภาพข้าวลดลง จึงเห็นสมควรส่งเสริมให้เกษตรกรเปลี่ยนไปใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีที่ผลิตและจำหน่ายโดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว เพื่อยกระดับปริมาณและคุณภาพผลผลิตข้าวให้สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้
และในพื้นที่ตำบลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรผู้ปลูกข้าว โดยพันธุ์ข้าวส่วนใหญ่ที่มีการปลูกติดต่อกันมานาน คือ ข้าวหอมมะลิ (ขาวดอกมะลิ 105) และ ข้าวเหนียว (กข6) เป็นประจำอย่างต่อเนื่องมาทุกปี แต่ในบางฤดูกาลเกษตรกรบางรายเกิดวิกฤตและขาดแคลนพันธุ์ข้าวคุณภาพดีที่จะทำการเพาะปลูกฤดูกาลถัดไป จึงทำให้ต้องซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวจากพื้นที่ห่างไกลที่มีราคาสูง ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นผู้ดูแลเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในพื้นที่ดังกล่าว ได้รับนโยบายจากกรมการข้าวที่เล็งเห็นความสำคัญของแหล่งปลูกข้าวคุณภาพ จึงได้มีการส่งเสริมการใช้เมล็ดพันธุ์ดีให้เกษตรกรผ่านโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์พันธุ์ข้าว ปี 2566 เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีสำหรับใช้เพาะปลูก
นางพลอยแสง สีเหลือง ประธานศูนย์ข้าวชุมชนบ้านฝาง หมู่ที่ 9 ตำบลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า ศูนย์ข้าวชุมชนบ้านฝางฯ ก่อตั้งขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ.2557 มีสมาชิก จำนวน 35 คน เกษตรกรมีอาชีพผลิตข้าวอินทรีย์และข้าวคุณภาพดีให้แก่กลุ่มแปรรูปข้าวในชุมชน และสหกรณ์ในพื้นที่ ซึ่งเดิมมีปัญหาด้านต้นทุนการผลิตที่สูง และขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ต่อมาศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นได้แนะนำให้เกษตรกรของศูนย์ข้าวชุมชนบ้านฝางฯ เข้าร่วมโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าว ปี 2566 โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีให้แก่เกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการฯในราคา 4-5 บาท ทำให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนค่าเมล็ดพันธุ์ลงได้มากถึง ร้อยละ 81
ทางด้าน นายมงคล จันทร์ประทัด ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่น กล่าวว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นได้ดำเนินการโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าว ปี 2566 โดยมีเป้าหมายรวม 2,038,400 กิโลกรัม มีพื้นที่ดูแลและส่งเสริม 2 จังหวัด คือ จังหวัดขอนแก่น จำนวน 1,838,400 กิโลกรัม และจังหวัดเลย จำนวน 200,000 กิโลกรัม รวมทั้งหมด 2,038,400 กิโลกรัม ครอบคลุมพื้นที่ 135,900 ไร่ ในพื้นที่ตำบลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น เป็นพื้นที่ที่เข้าร่วมโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าว ปี 2566 ให้แก่เกษตรกร แบ่งเป็น 2 พันธุ์ตามความต้องการของเกษตรกร คือ ข้าวหอมมะลิ (ขาวดอกมะลิ 105) จำนวน 9,960 กิโลกรัม จำหน่ายให้เกษตรกรในราคา 5 บาท ต่อกิโลกรัม และข้าวเหนียว (กข6) จำนวน 21,840 กิโลกรัม จำหน่ายให้เกษตรกรในราคา 4 บาท ต่อกิโลกรัม ซึ่งศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวขอนแก่นจะบรรจุถุงกระสอบละ 25 กิโลกรัมเพื่อจำหน่ายให้แก่เกษตรกร ทำให้เกษตรกรเกิดการลดต้นทุนค่าเมล็ดพันธุ์ข้าว ซึ่งจากเดิมเกษตรกรต้องซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าว กิโลกรัมละ 25 บาท (ราคาจำหน่ายต่อถุง 25 กิโลกรัม)
จะเห็นได้ว่า โครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าว ปี 2566 ของกรมการข้าวนั้น เป็นโครงการฯที่ตอบโจทย์ความต้องการให้แก่เกษตรกรได้เป็นอย่างดี เกษตรกรได้รับผลประโยชน์จากการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีในราคาถูก และได้ดำเนินการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีเพื่อยกระดับการผลิตข้าวอย่างมีคุณภาพและมั่นคงอย่างไรก็ตามเกษตรกรอำเภอบ้านฝากมีความต้องการให้พัฒนาและต่อยอดโครงการส่งเสริมการเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าว ปี 2566 ต่อไป และสำหรับชาวนาท่านใดที่สนใจ สามารถติดต่อขอสมัครเข้าร่วมโครงการฯ ได้ที่ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวทั่วประเทศ ศูนย์ข้าวชุมชน สำนักงานเกษตรจังหวัดและสำนักงานเกษตรอำเภอใกล้บ้าน ชาวนาที่สนใจสามารถรวมกลุ่มกันภายในชุมชน และเจ้าหน้าที่จากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวจะเดินทางไปรับสมัครถึงที่เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกให้แก่ชาวนา
