กรมการข้าว ส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวลดต้นทุนการผลิต โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรี ขับเคลื่อนนโยบายจากกรมการข้าว ในการลดต้นทุนการผลิต มีการสนับสนุนอุปกรณ์เครื่องมือให้แก่เกษตรกร อีกทั้งยังมีการถ่ายทอดความรู้ต่างๆ ตลอดไปจนถึงสนับสนุนให้เกษตรกรได้ใช้เมล็ดพันธุ์ที่ดีจากกรมการข้าว ทั้งนี้เพื่อเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพในการปลูกข้าว และช่วยให้ได้ข้าวที่มีคุณภาพสำหรับแข่งขันกับตลาดโลกได้
นายพิษณุ ถนอมธรรม ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรี เปิดเผยว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีได้มีการสนับสนุนอุปกรณ์เครื่องและมือให้กับเกษตรกร ประกอบไปด้วย รถดำนาซึ่งเป็นรถดำนา 8 แถว โดยรถดำนา 8 แถวนี้ ต้องมีการเพาะกล้าในถาดเพื่อเตรียมการสำหรับรถดำนา โดยใช้กล้าอายุประมาณ 15-17 วัน ในการเพาะ จากนั้นจึงเตรียมแปลง แล้วนำกล้าที่เตรียมไว้ลงไปดำในแปลงนา ซึ่งจะช่วยให้ลดปัญหาเรื่องข้าวแดงหรือข้าววัชพืช และพันธุ์ปน เนื่องจากเมล็ดพันธุ์ที่นำไปเพาะเป็นเมล็ดพันธุ์หลักหรือพันธุ์ขยาย ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีได้เตรียมไว้ให้กับเกษตรกร จึงเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพ ปราศจากพันธุ์ปน ส่วนเรื่องการทดสอบคุณภาพ ทางศูนย์มีแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ของศูนย์ โดยจะมีการตรวจสอบคุณภาพตั้งแต่ในแปลง ระหว่างที่ข้าวเพาะปลูกอยู่ในแปลงทุกระยะ โดยมีทีมงานเจ้าหน้าที่ลงไปตรวจสอบตลอดจนผ่านมาตรฐานแปลงจากนั้นจึงมีการเก็บเกี่ยวซื้อคืนเข้ามา และมีการตรวจสอบระหว่างการจัดซื้อ หลังจากที่อบลดความชื้นจะมีการตรวจสอบคุณภาพก่อนการจัดซื้อและหลังจัดซื้อ
นอกจากนี้ ยังมีการดำเนินการปรับปรุงคุณภาพให้ได้มาตรฐานระหว่างการดำเนินการมีการตรวจสอบคุณภาพตลอด จนปรับปรุงคุณภาพเสร็จก็ตรวจสอบคุณภาพ 3 มิติเสร็จจึงย้ายเข้าไปเก็บยังโกดังเพื่อรอการจำหน่าย โดยระหว่างรอการจำหน่ายจะมีการตรวจสอบคุณภาพทุกเดือนเพื่อยืนยันคุณภาพ หากคุณภาพไม่ผ่านมาตรฐานหรือมีความงอกต่ำกว่า 80% ทางศูนย์จะไม่จำหน่ายให้กับเกษตรกรเด็ดขาด เนื่องจากเมล็ดพันธุ์ที่มีความงอกต่ำกว่า 80% หากจำหน่ายจะผิดกฎหมาย และยังเป็นการกระจายเมล็ดพันธุ์ที่ไม่ได้ประสิทธิภาพแก่เกษตรกร
นายสิทธิชัย มีเจริญ เกษตรกรกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ตำบลโพตลาดแก้ว เล่าว่า แต่เดิมทำนาหว่าน แต่ภายหลังวัชพืชหรือข้าวดีดข้าวเด้งเยอะ จึงหันมาทำนาดำเพื่อลดต้นทุนการผลิตโดยลดเมล็ดพันธุ์ข้าวและลดแรงงาน ผลผลิตที่ได้จากนาหว่าน จะได้ผลผลิตน้อยกว่านาดำ การดูแลรักษานาดำจะดูแลรักษาง่ายกว่านาหว่าน รวมถึงวัชพืชและโรคแมลงไม่มารบกวนแปลงนา
ด้านนางประทุม โพธิ์ทอง ประธานกลุ่มผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตำบลนิคมสร้างตนเอง จังหวัดลพบุรีเล่าว่า แต่เดิมทำนาดำ เนื่องจากสมัยก่อนมีน้ำเยอะจึงทำนาดำได้ ในภายหลังมีหมู่บ้านจัดสรรขึ้นขวางทางน้ำ จึงต้องปรับเปลี่ยนมาเป็นทำนาแบบหยอดข้าวแห้งรอน้ำฝน ซึ่งเป็นอีกวิธีการที่สามารถช่วยลดต้นทุนด้านเมล็ดพันธุ์ข้าวปลูกได้ การนำเอาเทคโนโลยีมาช่วยอำนวยความสะดวก และเพิ่มประสิทธิภาพทำให้ข้าวขึ้นเป็นระเบียบ ดูแลรักษาความสะอาดง่าย อีกทั้งยังช่วยลดการใช้แรงงาน ลดต้นทุนให้เกษตรกรได้มาก
กลุ่มเกษตรกรทั้งสองกลุ่มเรียกได้ว่าเป็นกลุ่มที่ประสบความสำเร็จ โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีได้ขับเคลื่อนนโยบายจากกรมการข้าวในการลดต้นทุนการผลิตแก่กลุ่มเกษตรกร ซึ่งกลุ่มเกษตรกรได้ประยุกต์ใช้จริงและเห็นผลสำเร็จ โดยต้นทุนการผลิตลดลงและได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น อีกทั้งยังสะดวกสบายในการทำนาของเกษตรกรเรียกได้ว่าเป็นการแก้ปัญหาแบบครบวงจรและยั่งยืน
