วันที่ 1 ก.พ.68 เพจเฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ โพสต์ภาพ พร้อมข้อควมระบุว่า...
วง GOT7 ประกาศคัมแบคในรอบ 3 ปี พร้อมกับอัลบั้มใหม่ชื่อว่า WINTER HEPTAGON นับว่าเป็นคอนเซ็ปต์ที่น่าสนใจมากทีเดียว
หากใครชอบดูดาวก็คงจะคุ้นเคยกับคำว่า “หกเหลี่ยมฤดูหนาว” (Winter Hexagon) กันมาก่อนบ้าง นั่นคือดาวฤกษ์สว่าง 6 ดวงบนท้องฟ้าในช่วงฤดูหนาวของทางซีกโลกเหนือ ที่ผู้สังเกตบนโลกสามารถลากเส้นสมมติเป็นรูปหกเหลี่ยมได้ แล้ว Winter Heptagon ของวง GOT7 ล่ะคืออะไร?
GOT7 เป็นวงบอยแบนด์จากเกาหลีใต้ เดบิวต์ในเดือนมกราคมปี 2014 ซึ่งตรงกับช่วงฤดูหนาว มีสมาชิกวง 7 คน ประกอบด้วย เจบี มาร์ค แจ็คสัน จินยอง ยองแจ ยูคยอม และสมาชิกคนไทยคือ แบมแบม ด้วยการเดบิวต์ในช่วงฤดูหนาวและมีสมาชิก 7 คนนี่เอง จึงเป็นที่มาของชื่ออัลบัม WINTER HEPTAGON ซึ่งเจ้าของไอเดียนี้คือ เจบี ผู้เป็นหัวหน้าวง นอกจากนี้ ยังกำหนดให้ดาวฤกษ์แต่ละดวงแทนเมมเบอร์แต่ละคนด้วย
วันนี้ NARIT จึงจะพาทุกคนไปทำความรู้จักดาวฤกษ์สว่างทั้ง 7 ดวง พร้อมกับเกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ ของดาวแต่ละดวงกัน
1) ซิริอุส (Sirius) - ยองแจ
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้ายามค่ำคืน อยู่ในกลุ่มดาวหมาใหญ่ (Canis Major) มีสีขาวออกฟ้า อยู่ห่างจากโลก 8.6 ปีแสง ขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ประมาณ 1.7 เท่า นักดาราศาสตร์ค้นพบว่าดาวซิริอุสที่เรามองเห็นจากโลก แท้จริงแล้วเป็นระบบดาวคู่ ประกอบด้วยดาวซิริอุส A ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ที่เรามองเห็นได้ด้วยตาเปล่า และดาวซิริอุส B ซึ่งเป็นดาวแคระขาวและมีขนาดเล็กกว่ามาก
เนื่องจากเป็นดาวที่สว่างมาก แต่ละท้องที่บนโลกจึงมีชื่อเรียกและตำนานเกี่ยวกับดาวซิริอุสที่ต่างกันไป สำหรับคนไทยจะเรียกว่า “ดาวโจร” สันนิษฐานว่าโจรไทยสมัยก่อนเห็นว่าดาวซิริอุสเป็นดาวที่ปรากฏสว่างในช่วงค่ำฤดูหนาว จึงใช้ดาวดวงนี้เป็นหมายบอกช่วงเวลาที่ออกปล้นบ้านเรือน เนื่องจากหลายบ้านค้าขายผลผลิตเสร็จแล้วเก็บเงินไว้ในบ้านและเข้านอนเร็ว อย่างไรก็ตามในยุคปัจจุบัน ดาวซิริอุสเป็นดาวฤกษ์เพียงไม่กี่ดวงที่สว่างจนมองเห็นได้จากใจกลางเมือง และมักใช้เป็นจุดเริ่มต้นในการลากเส้นหากลุ่มดาวอื่น ๆ
2) โปรซิออน (Procyon) - มาร์ค
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวหมาเล็ก (Canis Minor) สว่างเป็นอันดับ 8 บนท้องฟ้ายามค่ำคืน มีสีขาวออกเหลือง อยู่ห่างจากโลก 11.46 ปีแสง เป็นระบบดาวคู่เช่นเดียวกับดาวซิริอุส ประกอบด้วย ดาวฤกษ์โปรซิออน A ขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ประมาณ 2 เท่า และดาวแคระขาวโปรซิออน B
สำหรับชื่อโปรซิออน มาจากตำนานกรีกโบราณ กล่าวถึง หมาตัวเล็กของนายพรานที่วิ่งมาหมาสุนัขตัวใหญ่ ซึ่งในพื้นที่ละติจูดทางเหนือสูง ๆ ขึ้นไปดาวโปรซิออนจะขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออกก่อนดาวซิริอุสของกลุ่มดาวหมาใหญ่นั่นเอง
3) พอลลักซ์ (Pollux) - แบมแบม
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวคนคู่ (Gemini) สว่างเป็นอันดับ 17 บนท้องฟ้ายามค่ำคืน มีสีแดงออกส้ม อยู่ห่างจากโลก 33.8 ปีแสง ขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ประมาณ 9 เท่า เป็นหนึ่งในดาวยักษ์แดงที่ใกล้โลกที่สุด นอกจากนี้ ยังค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะโคจรรอบ ชื่อว่า ดาวพอลลักซ์ b เป็นดาวเคราะห์แก๊สยักษ์
เรามักจะได้ยินชื่อดาวพอลลักซ์มาคู่กับ “ดาวคาสเตอร์” ที่อยู่ข้างกัน ตามตำนานกรีกโบราณ พอลลักซ์และคาสเตอร์เป็นคู่แฝดกัน เป็นที่มาของชื่อกลุ่มดาวคนคู่นั่นเอง
4) คาเพลลา (Capella) - ยูคยอม
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวสารถี (Auriga) สว่างเป็นอันดับ 6 บนท้องฟ้ายามค่ำคืน และสว่างเป็นอันดับ 3 ของซีกฟ้าเหนือ มีสีออกเหลือง อยู่ห่างจากโลก 42.9 ปีแสง แม้มองด้วยตาเปล่าจากโลกจะเห็นเป็นดวงเดียว แต่จริง ๆ แล้วเป็นระบบดาวสี่ดวง ประกอบด้วยระบบดาวคู่ 2 ระบบ ได้แก่ ดาวยักษ์เหลืองสองดวงโคจรรอบกัน (คาเพลลา Aa และ คาเพลลา Bb) และดาวแคระแดงอีกสองดวง (คาเพลลา H และ คาเพลลา L) โคจรอยู่ห่างออกมา สำหรับบางพื้นที่บนโลก เช่น ตอนเหนือของยุโรป แคนาดา และสหรัฐอเมริกา ดาวคาเพลลาจะไม่มีวันตกลับขอบฟ้า ปรากฏให้ชมได้ตลอดคืน
5) อัลดิบาแรน (Aldebaran) - เจบี
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาววัว (Taurus) สว่างเป็นอันดับ 14 บนท้องฟ้ายามค่ำคืน มีสีส้มออกแดง อยู่ห่างจากโลก 65 ปีแสง ขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์มากถึง 45 เท่า ในปี 2015 นักดาราศาสตร์พบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะประเภทดาวเคราะห์แก๊สยักษ์โคจรรอบดาวอัลดิบาแรน ชื่อว่า ดาวอัลดิบาแรน b
คำว่าอัลดิบาแรน มาจากภาษาอาหรับที่แปลว่า “ผู้ติดตาม” เนื่องจากเมื่อสังเกตจากโลกจะเห็นเหมือนดาวอัลดิบาแรนติดตามกระจุกดาวลูกไก่ (Pleiades) ส่วนคนไทยเรียก “ดาวโรหิณี” ตามเทพปกรณัมในทางศาสนาฮินดูที่เป็นเทพีแห่งดวงดาว และเป็นภรรยาคนโปรดของเทพพระจันทร์ ซึ่งคือรูปแปลงเป็นบุคคลของดาวดวงนี้ นอกจากนี้หากลากเส้นกลุ่มดาวเป็นรูปวัว เรามักมองดาวดวงนี้เป็นส่วน “ดวงตา” ของวัว
6) ไรเจล (Rigel) - แจ็คสัน
ดาวฤกษ์ที่สว่างที่สุดในกลุ่มดาวนายพราน (Orion) สว่างเป็นอันดับ 7 บนท้องฟ้ายามค่ำคืน อยู่ห่างจากโลก 848 ปีแสง แต่เนื่องจากมีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ถึงประมาณ 74.1 เท่า และสว่างมากกว่าดวงอาทิตย์ถึง 120,000 เท่า จึงสว่างโดดเด่นและมองเห็นได้อย่างชัดเจนจากโลก มีสีน้ำเงินออกขาว และมีอุณหภูมิสูงมากถึงประมาณ 12,100 เคลวิน (ดวงอาทิตย์ประมาณ 5,700 เคลวิน) จึงเป็นดาวฤกษ์ที่มีอุณหภูมิสูงที่สุดในทั้ง 7 ดวง หากสังเกตกลุ่มดาวนายพราน ดาวไรเจลจะอยู่บริเวณขาของนายพราน แต่ถ้าหากมองกลุ่มดาวนายพรานเป็น “เต่า” แบบคนไทย ดาวไรเจลก็จะอยู่บริเวณขาเต่า
7) บีเทลจุส (Betelgeuse) - จินยอง
ดาวฤกษ์อีกดวงในกลุ่มดาวนายพราน (Orion) สว่างเป็นอันดับ 10 บนท้องฟ้า อยู่ห่างจากโลกในช่วง 408-548 ปีแสง มีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ประมาณ 640-764 เท่า จึงสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจน มีสีส้มแดงโดดเด่น และเป็นดาวที่มีอุณหภูมิต่ำที่สุดในทั้ง 7 ดวง
ดาวบีเทลจุสไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการลากเส้นหกเหลี่ยมฤดูหนาว แต่มีตำแหน่งอยู่ตรงกลางของหกเหลี่ยมพอดี ซึ่งโดดเด่นไม่แพ้กัน และสามารถลากเส้นเป็น “สามเหลี่ยมฤดูหนาว” ได้ ประกอบด้วย ดาวบีเทลจุส ดาวซิริอุส และดาวโปรซิออน
สนใจชม WINTER HEPTAGON (ของจริงบนฟ้า) สามารถชมได้ตลอดฤดูหนาว เริ่มชมได้ทางช่วงหัวค่ำ ทางทิศตะวันออก ต่อเนื่องไปตลอดคืน เริ่มหาพิกัดได้จากดาวที่สว่างที่สุดอย่างดาวซิริอุส แล้วค่อย ๆ ลากเส้นเชื่อมไปเรื่อย ๆ จนครบหกดวง โดยดาวบีเทลจุสจะปรากฏเป็นดาวสีส้มแดงอยู่ตรงกลางหกเหลี่ยม
อย่างไรก็ตาม ช่วงนี้มีดาวเคราะห์ปรากฏอยู่ในบริเวณหกเหลี่ยมนี้ด้วย ได้แก่ ดาวพฤหัสบดี ซึ่งจะปรากฏสว่างโดดเด่นดวงใหญ่มาก อยู่ใกล้กับดาวอัลดิบาแรนในกลุ่มดาววัว และดาวอังคาร ซึ่งจะปรากฏสว่างเป็นสีส้มแดงใกล้กับดาวพอลลักซ์ อาจจะแย่งซีนกันสักหน่อย ระวังสับสน
ส่วนอัลบัม WINTER HEPTAGON ของวง GOT7 ขณะนี้ได้เปิดตัวและวางจำหน่ายเรียบร้อยแล้ว สามารถฟังได้ทางแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งเพลงทุกช่องทาง
#GOT7 #WINTERHEPTAGON #KPOP #หกเหลี่ยมฤดูหนาว #ดาราศาสตร์เคป๊อป
ขอบคุณข้อมูล/ภาพ : เพจเฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
