วันที่ 28 กรกฎาคม 2567 ถือเป็นช่วงเวลาที่สำคัญสำหรับคนไทย เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ หรือ 72 พรรษา ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงได้จัดงาน “ตามรอยปราชญ์แห่งการเกษตร ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ คนอยู่กับป่าอย่างยั่งยืน” เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผลสำเร็จของ “โครงการเกษตรวิชญา”
นายปราโมทย์ ยาใจ อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน กล่าวว่า “โครงการเกษตรวิชญา” เป็นโครงการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงเห็นความสำคัญของการเกษตร จึงมีพระราชดำริมอบที่ดินส่วนพระองค์ ในพื้นที่บ้านกองแหะ หมู่ 4 ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เนื้อที่ทั้งหมดจำนวน 1,350 ไร่ ให้กับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545 และพระราชทานนามว่า "เกษตรวิชญา" มีความหมายว่า "ปราชญ์แห่งการเกษตร" จากเดิมสภาพพื้นที่เป็นป่าเสื่อมโทรม ปัจจุบันได้มีการพัฒนาฟื้นฟูโครงการฯ เป็นสภาพป่าที่สมบูรณ์ เกษตรกรดำรงชีวิตอยู่ร่วมกับป่าได้ มีรายได้ มีแหล่งอาหารจากธรรมชาติ เป็นศูนย์เรียนรู้ด้านการเกษตรบนพื้นที่สูงและขยายผลสู่เกษตรกร
ทั้งนี้ กรมพัฒนาที่ดิน ได้รับมอบหมายจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้เป็นหน่วยงานหลักที่ดูแลโครงการเกษตรวิชญา โดยสำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ศูนย์ปฏิบัติการโครงการเกษตรวิชญา บูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการขับเคลื่อนโครงการฯ ซึ่งดำเนินการสำรวจ วางแผนการใช้ที่ดิน พัฒนาที่ดินและแหล่งน้ำ เลือกพืชปลูกให้เหมาะสม พัฒนาคุณภาพดินในพื้นที่การเกษตร ให้มีความอุดมสมบูรณ์เหมาะสมต่อการปลูกพืช เป็นแหล่งผลิตอาหารธรรมชาติ ควบคู่ไปกับการดูแลระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน
สำหรับการจัดงาน “ตามรอยปราชญ์แห่งการเกษตร ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ คนอยู่กับป่าอย่างยั่งยืน” เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 จัดขึ้นเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2567 โดยกิจกรรมต่างๆ ภายในโครงการ ประกอบด้วย กิจกรรมเยี่ยมชมศูนย์เรียนรู้โครงการเกษตรวิชญา การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ร่วมกับเกษตรต้นแบบเกษตรวิชญา กิจกรรมบัญชีต้นกล้า กิจกรรมปลูกป่า การจัดทำฝายชะลอน้ำเพื่อรักษาความชุ่มชื้นให้แก่พื้นที่ต้นน้ำ กิจกรรมเยี่ยมชมสวนพันธุ์ไม้เฉลิมพระเกียรติฯ กิจกรรมธนาคารอาหารชุมชน และกิจกรรมจิตอาสาพัฒนาชุมชน
นอกจากนี้ กรมพัฒนาที่ดิน ได้ร่วมจัดกิจกรรมรณรงค์การปลูกหญ้าแฝก เพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้วยบารมีฟื้นฟูปฐพีไทย ในงานปลูกป่าเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567” เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2567 ณ บริเวณพื้นที่ปลูกบ้านแม่หละคี หมู่ 12 โครงการหลวงเลอตอ แม่หละ อ.ท่าสองยาง จ.ตาก โดยกรมพัฒนาที่ดิน ได้สนับสนุนต้นกล้าหญ้าแฝก 1,500,000 กล้า และผลิตภัณฑ์สารเร่ง พด. เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของหน้าดินและปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ป่าให้มีความอุดมสมบูรณ์อย่างยั่งยืน
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงเลอตอ ต.แม่ตื่น อ.แม่ระมาด จ.ตาก เป็นศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแห่งที่ 39 ของโครงการหลวง และเป็นศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแห่งแรกในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นหมู่บ้านของชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ) ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีปัญหาเรื่องการปลูกฝิ่น และการบุกรุกขยายพื้นที่เพื่อปลูกข้าวโพด โดยศูนย์ปฏิบัติการพัฒนาที่ดินโครงการหลวง มีบทบาทสำคัญในฐานะผู้เริ่มดำเนินการพัฒนาพื้นที่ร่วมวางแผน ศึกษา วิเคราะห์สภาพพื้นที่ร่วมกับมูลนิธิโครงการหลวง ตั้งแต่ปี 2559
ตลอดระยะเวลากว่า 7 ปี นำมาสู่ผลลัพธ์ของการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ คือ ปัจจุบันไม่พบพื้นที่ปลูกฝิ่น พื้นที่เขาหัวโล้นปรับเปลี่ยนไปสู่พื้นที่สีเขียว เป็นชุมชนที่พัฒนาอย่างสมดุลทั้งด้าน เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง