น้ำเสีย หมายถึงน้ำที่ผ่านการใช้งานแล้ว มีสิ่งปนเปื้อนทั้งทางกายภาพ เคมี และชีวภาพ ปนเปื้อนอยู่ ซึ่งน้ำเสียเหล่านี้หากไม่มีการบำบัดก่อนปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ ย่อมส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์ ด้วยเหตุนี้ บริการบำบัดน้ำเสียจึงเป็นสิ่งสำคัญ ช่วยกำจัดสิ่งปนเปื้อนในน้ำเสียให้น้ำมีคุณภาพดีขึ้น สามารถนำไปใช้ประโยชน์ หรือปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติโดยไม่ก่อให้เกิดผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม
บริการบำบัดน้ำเสีย คืออะไร
บริการบำบัดน้ำเสีย คือ กระบวนการทางวิศวกรรมที่ช่วยกำจัดหรือลดปริมาณสิ่งปนเปื้อนและสารพิษออกจากน้ำเสียก่อนระบายออกสู่แหล่งน้ำสาธารณะ เช่น แม่น้ำ ทะเลสาบ หรือมหาสมุทร
การบำบัดน้ำเสียมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์ เนื่องจากน้ำเสียที่ไม่ได้รับการบำบัดอย่างเหมาะสมอาจนำไปสู่การปนเปื้อนในแหล่งน้ำ ทำลายระบบนิเวศน์ และนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพต่าง ๆ
ขั้นตอนการบำบัดน้ำเสียโดยทั่วไปมีดังนี้
สำหรับบริการบำบัดน้ำเสีย โดยปกติแล้วจะมีขั้นตอนที่สำคัญ ดังต่อไปนี้
- การกำจัดสิ่งแขวนลอย
เป็นขั้นตอนแรกในการบำบัดน้ำเสีย มีจุดประสงค์เพื่อกำจัดเศษวัสดุขนาดใหญ่ เช่น พลาสติก กระดาษ เศษไม้ และสิ่งสกปรก โดยใช้บ่อดักวัสดุแขวนลอย (Grit Chamber) และตะแกรงดักขยะ (Screens)
- การตกตะกอนขั้นต้น
น้ำเสียจะถูกนำเข้าสู่บ่อตกตะกอนขั้นต้นเพื่อแยกตะกอนละเอียดออกด้วยกระบวนการตกตะกอนโดยอาศัยแรงโน้มถ่วงของโลก เศษวัสดุที่มีน้ำหนักมากจะจมลงสู่ก้นบ่อ ในขณะที่เศษวัสดุน้ำหนักเบาจะลอยขึ้นสู่ผิวน้ำ
- การบำบัดทางชีวภาพ
เป็นกระบวนการสำคัญในการกำจัดสารอินทรีย์และสารพิษโดยจุลินทรีย์ จะเกิดปฏิกิริยาย่อยสลายสารอินทรีย์โดยจุลินทรีย์ภายใต้สภาวะที่มีออกซิเจน (Aerobic) หรือปราศจากออกซิเจน (Anaerobic) ขึ้นอยู่กับระบบที่ใช้
- การตกตะกอนขั้นที่สอง
หลังจากขั้นตอนการบำบัดทางชีวภาพแล้ว น้ำเสียจะถูกนำเข้าสู่บ่อตกตะกอนขั้นที่สอง เพื่อแยกตะกอนจุลินทรีย์และสารแขวนลอยอื่นๆ ออกจากน้ำทิ้ง
- การบำบัดขั้นสุดท้าย
เป็นขั้นตอนเสริมหลังจากการบำบัดขั้นที่สองของบริการบำบัดน้ำเสีย มีจุดประสงค์เพื่อกำจัดสิ่งปนเปื้อนที่ยังคงเหลืออยู่ เช่น ฟอสเฟต ไนโตรเจน โลหะหนัก และสารเคมีอันตราย โดยใช้กระบวนการต่าง ๆ เช่น การกรอง การดูดซับ การสลายด้วยแสง หรือการใช้สารเคมี
- การฆ่าเชื้อโรค
เป็นขั้นตอนสุดท้ายก่อนปล่อยน้ำทิ้งออกสู่สิ่งแวดล้อม มีจุดประสงค์เพื่อกำจัดจุลินทรีย์ก่อโรคที่เหลืออยู่ในน้ำทิ้ง โดยใช้วิธีการต่าง ๆ เช่น การฆ่าเชื้อด้วยคลอรีน รังสีอัลตราไวโอเลต หรือการใช้โอโซน
- การกำจัดตะกอน
ตะกอนที่เกิดขึ้นจากแต่ละขั้นตอนของกระบวนการบำบัด จะต้องผ่านการกำจัดด้วยวิธีการต่างๆ เช่น การหมักแบบไร้อากาศ การเผาในเตาเผา หรือการฝังกลบ เพื่อลดปริมาณและกำจัดสารอันตรายก่อนนำไปทิ้งหรือนำกลับมาใช้ประโยชน์
การบริการบำบัดน้ำเสียอย่างถูกวิธีมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์ รวมถึงการบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน ด้วยขั้นตอนที่ถูกออกแบบมาเพื่อกำจัดสิ่งปนเปื้อนและลดผลกระทบจากน้ำเสีย จึงช่วยรักษาคุณภาพน้ำและระบบนิเวศให้คงอยู่ได้