ระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่ เป็นการส่งเสริมให้เกษตรกรรวมกลุ่มการผลิตและการบริหารจัดการร่วมกัน เพื่อร่วมกันจัดหาปัจจัยการผลิตที่มีคุณภาพดี ได้ราคาเป็นธรรม และมีการใช้เทคโนโลยีการเกษตรที่เหมาะสมเพื่อลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ตลอดจนการจัดการด้านการตลาด โดยหน่วยงานภาครัฐให้การสนับสนุนและอำนวยความสะดวก
นายปัทพงศ์ สารบรรณ์ เกษตรจังหวัดสิงห์บุรี กล่าวว่า สำนักงานเกษตรจังหวัดสิงห์บุรี ได้ดำเนินงานส่งเสริมเกษตรกรให้มีการรวมกลุ่มเป็นแปลงใหญ่ โดยเน้นให้มีการเชื่อมโยงเครือข่ายกับศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) ศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน (ศจช.) ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน (ศดปช.) เป็นต้น เพื่อนำความรู้มาพัฒนาแปลงใหญ่ตามวัตถุประสงค์ อันได้แก่ การลดต้นทุน การเพิ่มผลผลิต การพัฒนาคุณภาพให้ได้มาตรฐาน การจัดการด้านการตลาด และการบริหารจัดการกลุ่ม
ว่าที่ ร.ต.รุ่งโรจน์ สินธุ์เทียม รักษาการแทนเกษตรอำเภออินทร์บุรี กล่าวว่า สำนักงานเกษตรอำเภออินทร์บุรี ได้ส่งเสริมกลุ่มแปลงใหญ่ข้าวตำบลท่างาม อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี โดยใช้กลไกการเชื่อมโยงกับศูนย์เครือข่าย ศพก.อำเภออินทร์บุรี ศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน (ศจช.) ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน (ศดปช.) และศูนย์ข้าวชุมชนตำบลท่างาม เพื่อให้สมาชิกได้เรียนรู้ ฝึกปฏิบัติ นำความรู้มาพัฒนาเกษตรแปลงใหญ่ อันได้แก่ การลดต้นทุนการผลิต โดยใช้หลักการจัดการศัตรูพืชแบบผสมผสาน จากการถ่ายทอดความรู้ตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร มีการผลิตสารชีวภัณฑ์ไว้ใช้เอง เช่น ไตรโคเดอร์ม่า บิวเวอเรีย การทำน้ำหมักชีวภาพ รวมทั้งการทำปุ๋ยหมักไว้ใช้ในการเพาะปลูกข้าวอีกด้วย จึงทำให้เกษตรกรลดต้นทุนจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชลงได้ ประมาณ 100 – 150 บาท/ไร่ ซึ่งเป็นการเรียนรู้จากศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน และศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน นอกจากนี้เกษตรกรยังได้มีการเรียนรู้ในเรื่องการตรวจวิเคราะห์ดิน และการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน จากศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน ซึ่งมีการดำเนินงานโครงการพัฒนาธุรกิจบริการดินและปุ๋ยเพื่อชุมชน (One Stop Service) ให้บริการกับเกษตรกรในชุมชนอีกด้วย ซึ่งช่วยทั้งด้านการลดต้นทุน และการเพิ่มผลผลิตข้าวของกลุ่มแปลงใหญ่อีกทางหนึ่ง
นายสมเดช วิรณะ ประธานแปลงใหญ่ข้าวตำบลท่างาม กล่าวว่า การรวมกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในพื้นที่ตำบลท่างาม ดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 และจัดตั้งเป็นกลุ่มแปลงใหญ่ มีสมาชิก 83 ราย พื้นที่ปลูกข้าวรวมประมาณ 2,112 ไร่ ส่วนใหญ่ปลูกข้าวพันธุ์ปทุมธานี 1 จำหน่ายเป็นข้าวเปลือกให้แก่โรงสีข้าวในพื้นที่ กลุ่มฯ มีการพัฒนาคุณภาพการผลิต โดยได้รับการถ่ายทอดความรู้ในการผลิตข้าวให้ได้รับการรับรองมาตรฐาน GAP จากกรมการข้าว ซึ่งในพื้นที่ตำบลท่างามนี้ เป็นจุดศูนย์กลางในการถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีต่าง ๆ ของชุมชน โดยมีทั้งศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชน ศูนย์ข้าวชุมชนตำบลท่างาม และศูนย์เครือข่าย ศพก.อำเภออินทร์บุรี เป็นแหล่งเรียนรู้ในพื้นที่ ซึ่งสมาชิกแปลงใหญ่ ก็เป็นสมาชิกของของศูนย์ต่างๆ นี้เช่นกัน จึงเป็นการเชื่อมโยงองค์ความรู้ด้านต่างๆ นำมาประยุกต์ใช้ ก่อให้เกิดการพัฒนาการเกษตรในชุมชนได้อย่างยั่งยืน
การขับเคลื่อนงานโครงการส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่และศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) ที่ผ่านมาของสำนักงานเกษตรจังหวัดสิงห์บุรี นับว่าประสบความสำเร็จในการพัฒนาให้มีการสร้างเครือข่ายและรวมกลุ่มกันอย่างเข้มแข็ง สามารถเป็นตัวอย่างและขยายผลสู่แปลงใหญ่อื่นๆ และต้องดำเนินการขับเคลื่อนการพัฒนาและยกระดับสินค้าเกษตรให้มีคุณภาพตรงความต้องการของตลาด สร้างรายได้อย่างยั่งยืน โดยพัฒนาสินค้าเด่นให้มีคุณภาพเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น
