บ้านใหม่พัฒนา​ จ.น่าน ชุมชนต้นแบบตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพด้วยสมุนไพรรอบตัว บ้านใหม่พัฒนา หมู่4 ตำบลน้ำเกี๋ยน อ.ภูเพียง จ.น่าน เป็นชุมชนเล็กบนที่ราบสูง มีลำน้ำเกี๋ยนไหลผ่าน ชาวบ้านในท้องถิ่นมีวิถีการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ด้วยจุดเด่นของชุมชนที่เน้นภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับพืชสุมนไพร แหล่งท่องเที่ยวของที่นี่จึงเป็นการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพเป็นหลัก นายปรีชา ดีสม ผู้ใหญ่บ้านใหม่พัฒนา เล่าว่า จากชุมชนที่เกือบล่มสลายจากปัญหาหลากหลายที่รุมเร้า แต่วันนี้ หมู่บ้านใหม่พัฒนา สามารถพลิกฟื้นคืนชีวิตให้กับคนในชุมชนโดยเริ่มจากสิ่งเล็กๆ คือการลดรายจ่าย ลด - เลิกใช้สารเคมีในชีวิตประจำวัน หันมาใช้สมุนไพรที่มีในชุมชนผสมผสานกับภูมิปัญญาชาวบ้านก่อเกิดเป็นผลิตภัณฑ์ OTOP คุณภาพต่างๆ มากมาย โดยใช้แนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 จุดประกาย จากการรวมกลุ่มทำแปลงเรียนรู้สมุนไพร แปรรูปและจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ต่างๆ จนกลายเป็นแหล่งเรียนรู้ในเรื่องของการทำธุรกิจชุมชน วิสาหกิจชุมชน มีคณะดูงานทั้งในและต่างประเทศมาเยี่ยมเยือน จึงกลายเป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดน่านไปโดยปริยาย หลังจากโรงแรมหลายแห่งนำผลิตภัณฑ์สมุนไพรจากชุมชนไปให้บริการกับแขกผู้มาเยือน จากแนวทางชีววิถี จึงขยายสู่การท่องเที่ยววิถีชุมชนแนวอนุรักษ์ให้นักท่องเที่ยวได้รู้จักวิถีท้องถิ่นของจังหวัดน่าน เรียนรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพร จากสวนสมุนไพร พื้นบ้านที่มีอยู่ มีบริการด้านสุขภาพด้วยการนวดประคบ นวดแผนไทย โดยมีรางวัลการันตีมากมายหนึ่งในนั้นคือ หมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว ของกรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย และหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ โดยกระทรวงอุตสาหกรรม รางวัลชนะเลิศวิสาหกิจชุมชนดีเด่นระดับประเทศ ปี 2559 ของคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร นางสาวศิรินันท์ สารมณฐี ผู้จัดการวิสาหกิจชุมชนชีววิถี เล่าต่อว่า นักท่องเที่ยวมาที่นี่ สามารถชมการแปรรูปได้ ทั้งสมุนไพร ทั้งชา ฝึกทำยาหม่อง ลูกประคบ น้ำมันไพล เรียนทำสเปรย์ไล่ยุง สบู่ มีวิทยากร มัคคุเทศก์ชุมชน โดยมีจักรยานไว้บริการนักท่องเที่ยว 31 คัน ได้จากการบริจาค โดยนักท่องเที่ยวสามารถปั่นจักรยานท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ที่ตลอดเส้นทาง 2 ข้างทางก็จะเป็นรั้วต้นไม้สมุนไพรเป็นหลัก ได้ชมและร่วมเรียนรู้ลงมือทำการการทอผ้าลายโบราณ จักสานตะกร้าของกลุ่มผู้สูงอายุ แวะชิมข้าวแต๋นขันคำ อาหารทานเล่นพื้นบ้านที่ทำจากสมุนไพรอย่างน้ำแตงโม ดอกอัญชัน และน้ำฟักข้าว ศึกษาสวนสะเติน แหล่งเรียนรู้ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ภายในสวนจะมีพืชผักสวนครัวที่ปลอดสารพิษ เลี้ยงสัตว์แบบผสมผสาน และผ่อนคลาย สบายอารมณ์ ด้วยการแช่เท้า นวดฝ่าเท้า และนวดตัว ด้วยสมุนไพร ก่อนปิดท้ายด้วยอาหารสไตล์พื้นบ้าน และนอนพักผ่อนโฮมสเตย์ของหมู่บ้านที่มีมากถึงจำนวน 15 หลัง ไว้ให้บริการ นอกจากกิจกรรมในหมู่บ้านที่สามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับคนในหมู่บ้าน ที่นี่ยังเป็นหมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว ที่มีการท่องเที่ยวเชิงเกษตร มีกลุ่ม OTOP วิสาหกิจชุมชนชีววิถี ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านสมุนไพร ดำเนินงานสืบสานตามรอยเท้าพ่อ โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาเป็นแนวทาง มีวิสัยทัศน์หมู่บ้านที่เป็นเป้าหมายมาขับเคลื่อน คือ เศรษฐกิจมั่นคง สังคมดี สุขภาพเด่น พึ่งพาตนเองได้ / ระพีพร เพ็ชรเจริญ จ.น่าน