ปฏิเสธไม่ได้ว่าปัจจุบัน "ฝากไข่" คือนวัตกรรมใหม่ที่ช่วยให้สาวๆ อุ่นใจมีลูกได้แม้อายุมากขึ้น โดย นพ.พัฒน์ศมา วิจินศาสตร์วิจัย แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมีบุตรยาก คลินิก อินสไปร์ไอวีเอฟ ( Inspire IVF)ได้อธิบายไว้อย่าน่าสนใจว่า ...
* เพราะอายุไม่ใช่แค่ตัวเลข
ผู้หญิงจะเกิดมาพร้อมกับจำนวนเซลล์ไข่ที่มีจำกัด ซึ่งช่วงหลังจากที่เซลล์ไข่หมดก็คือวัยที่เราเรียกกันว่าวัยทอง (อายุเฉลี่ย 50-51 ปีในคนไทย) เนื่องจากเซลล์ไข่ทั้งหมดจะเริ่มเข้าสู่กระบวนการแบ่งเซลล์ตั้งแต่เราอยู่ในครรภ์มารดาแต่จะแบ่งเซลล์จนเสร็จสิ้นเป็นเซลล์ไข่ที่สมบูรณ์ก็ต่อเมื่อมีไข่ตกในแต่ละรอบเดือน และไม่เหลือเซลล์ต้นกำเนิดหรือที่เรียกว่า Stem cells ของเซลล์ไข่เลย ดังนั้น สิ่งที่อายุกระทำต่อผู้หญิงนอกจากริ้วรอยบนใบหน้าแล้วยังมีผลกับการเจริญพันธุ์ดังนี้
1. จำนวนเซลล์ไข่ลดลง
2. คุณภาพของเซลล์ไข่ลดลง ทั้งความผิดปกติของจำนวนโครโมโซมที่เพิ่มขึ้น และความไม่สมบูรณ์ขององค์ประกอบอื่น ๆ ของเซลล์ไข่
3. ระดับและสัดส่วนของฮอร์โมนเพศ ระดับฮอร์โมนเพศหญิง โดยเฉพาะเอสโตรเจนจะค่อย ๆ ลดลงตามอายุ และอาจมีสัดส่วนของฮอร์โมนเพศชายกลุ่มแอนโดรเจนเพิ่มขึ้นเล็กน้อย
4. โครงสร้างของระบบสืบพันธุ์ เช่น เนื้องอกมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ช็อคโกแลตซีสส์ที่รังไข่ มีโอกาสเกิดเพิ่มขึ้น ซึ่งก็ทำให้โอกาสการฝังตัวของตัวอ่อนสูงขึ้น
คำถามต่อมาคือเมื่อไหร่จะเริ่มเสื่อม ผู้หญิงมีโอกาสตั้งครรภ์สูงสุดระหว่างอายุ 20-30 ปี คุณภาพไข่จำนวนจะเริ่มลดลงที่อายุเฉลี่ย 32 ปีและจะเริ่มร่วงอย่างรวดเร็วหลังจากอายุเฉลี่ย 37 ปี โดยทั่วไปหลังจากอายุ 40 ปีแล้วโอกาสตั้งครรภ์ประมาณร้อยละ 2.5 ต่อรอบเดือนเท่านั้นเอง
* ทำอย่างไรให้ไข่ไม่แก่ตามอายุ
ปัจจุบันยังไม่มียาหรืออาหารเสริมอะไรที่ทำให้คุณภาพไข่ไม่แย่ลง จำนวนไข่ไม่ลดลงได้ ซึ่งถ้าตอนนี้ยังไม่พร้อมจะมีลูกทางเลือกที่มีปัจจุบันก็คือแช่แข็งเซลล์ไข่เก็บไว้ก่อน
การ“ฝากไข่”ต้องผ่านกระบวนการกระตุ้นไข่ และเก็บไข่เหมือนคนไข้ทำเด็กหลอดแก้วทุกประการ ไข่ที่เราเก็บออกมาก็จะผ่านกระบวนการแช่แข็งเก็บไว้ในไนโตรเจนเหลวอุณหภูมิ -196 องศาเซลเซียสซึ่งเก็บไว้ได้นานหลายปี โดยหลักการเมื่อละลายออกมาคุณภาพไข่ก็จะใกล้เคียงกับวันที่เราแช่ตราบใดที่ยังมีการรักษาระดับไนโตรเจนเหลวในถังตลอดเวลา มีรายงานเมื่อปีที่แล้วว่าตัวอ่อนที่แช่แข็งไว้ถึง 25 ปี เมื่อละลายออกมาก็สามารถตั้งครรภ์ให้กำเนิดเด็กที่ปกติได้ อย่างไรก็ตามเซลล์ไข่ 1ฟอง ไม่ได้แปลว่าเราจะได้ลูก 1คน เพราะปกติการแบ่งตัวอ่อน การฝังตัว ฯลฯ มีขั้นตอนอีกมาก โอกาสตั้งครรภ์จากไข่แช่แข็ง 1 ฟองประมาณร้อยละ 6.5 หรือคิดง่าย ๆ ว่าต้องมีไข่แช่แข็งไว้ 15 ฟองถึงจะมั่นใจได้ว่าน่าจะได้ลูก 1 คน
แต่การแช่แข็งเซลล์ไข่ก็มีข้อเสียเช่น การฉีดยาก็เจ็บ อาจมีภาวะรังไข่ถูกกระตุ้นเยอะเกินไป ความเจ็บปวดจากการเก็บไข่ ซึ่งปกติมักจะไม่รุนแรง และอีกอย่างคือมีค่าใช้จ่ายที่สูงพอสมควร
สำหรับใครที่มีปัญหาเรื่องมีบุตรยากสามารถปรึกษาคุณหมอพัฒน์ศมาและทีมงานผู้เชี่ยวชาญได้ที่ “อินสไปร์ ไอวีเอฟ” (Inspire IVF) คลินิกเพื่อการเจริญพันธุ์และการวางแผนครอบครัว เปิดบริการทุกวัน วันจันทร์ – วันศุกร์ เปิดให้บริการเวลา 8.00 น – 17.00 น. ส่วนวันเสาร์ – วันอาทิตย์ เปิดให้บริการเวลา 8.00 – 12.00 น. ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.inspireivf.com
* เพราะอายุไม่ใช่แค่ตัวเลข
ผู้หญิงจะเกิดมาพร้อมกับจำนวนเซลล์ไข่ที่มีจำกัด ซึ่งช่วงหลังจากที่เซลล์ไข่หมดก็คือวัยที่เราเรียกกันว่าวัยทอง (อายุเฉลี่ย 50-51 ปีในคนไทย) เนื่องจากเซลล์ไข่ทั้งหมดจะเริ่มเข้าสู่กระบวนการแบ่งเซลล์ตั้งแต่เราอยู่ในครรภ์มารดาแต่จะแบ่งเซลล์จนเสร็จสิ้นเป็นเซลล์ไข่ที่สมบูรณ์ก็ต่อเมื่อมีไข่ตกในแต่ละรอบเดือน และไม่เหลือเซลล์ต้นกำเนิดหรือที่เรียกว่า Stem cells ของเซลล์ไข่เลย ดังนั้น สิ่งที่อายุกระทำต่อผู้หญิงนอกจากริ้วรอยบนใบหน้าแล้วยังมีผลกับการเจริญพันธุ์ดังนี้
1. จำนวนเซลล์ไข่ลดลง
2. คุณภาพของเซลล์ไข่ลดลง ทั้งความผิดปกติของจำนวนโครโมโซมที่เพิ่มขึ้น และความไม่สมบูรณ์ขององค์ประกอบอื่น ๆ ของเซลล์ไข่
3. ระดับและสัดส่วนของฮอร์โมนเพศ ระดับฮอร์โมนเพศหญิง โดยเฉพาะเอสโตรเจนจะค่อย ๆ ลดลงตามอายุ และอาจมีสัดส่วนของฮอร์โมนเพศชายกลุ่มแอนโดรเจนเพิ่มขึ้นเล็กน้อย
4. โครงสร้างของระบบสืบพันธุ์ เช่น เนื้องอกมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ช็อคโกแลตซีสส์ที่รังไข่ มีโอกาสเกิดเพิ่มขึ้น ซึ่งก็ทำให้โอกาสการฝังตัวของตัวอ่อนสูงขึ้น
คำถามต่อมาคือเมื่อไหร่จะเริ่มเสื่อม ผู้หญิงมีโอกาสตั้งครรภ์สูงสุดระหว่างอายุ 20-30 ปี คุณภาพไข่จำนวนจะเริ่มลดลงที่อายุเฉลี่ย 32 ปีและจะเริ่มร่วงอย่างรวดเร็วหลังจากอายุเฉลี่ย 37 ปี โดยทั่วไปหลังจากอายุ 40 ปีแล้วโอกาสตั้งครรภ์ประมาณร้อยละ 2.5 ต่อรอบเดือนเท่านั้นเอง
* ทำอย่างไรให้ไข่ไม่แก่ตามอายุ
ปัจจุบันยังไม่มียาหรืออาหารเสริมอะไรที่ทำให้คุณภาพไข่ไม่แย่ลง จำนวนไข่ไม่ลดลงได้ ซึ่งถ้าตอนนี้ยังไม่พร้อมจะมีลูกทางเลือกที่มีปัจจุบันก็คือแช่แข็งเซลล์ไข่เก็บไว้ก่อน
การ“ฝากไข่”ต้องผ่านกระบวนการกระตุ้นไข่ และเก็บไข่เหมือนคนไข้ทำเด็กหลอดแก้วทุกประการ ไข่ที่เราเก็บออกมาก็จะผ่านกระบวนการแช่แข็งเก็บไว้ในไนโตรเจนเหลวอุณหภูมิ -196 องศาเซลเซียสซึ่งเก็บไว้ได้นานหลายปี โดยหลักการเมื่อละลายออกมาคุณภาพไข่ก็จะใกล้เคียงกับวันที่เราแช่ตราบใดที่ยังมีการรักษาระดับไนโตรเจนเหลวในถังตลอดเวลา มีรายงานเมื่อปีที่แล้วว่าตัวอ่อนที่แช่แข็งไว้ถึง 25 ปี เมื่อละลายออกมาก็สามารถตั้งครรภ์ให้กำเนิดเด็กที่ปกติได้ อย่างไรก็ตามเซลล์ไข่ 1ฟอง ไม่ได้แปลว่าเราจะได้ลูก 1คน เพราะปกติการแบ่งตัวอ่อน การฝังตัว ฯลฯ มีขั้นตอนอีกมาก โอกาสตั้งครรภ์จากไข่แช่แข็ง 1 ฟองประมาณร้อยละ 6.5 หรือคิดง่าย ๆ ว่าต้องมีไข่แช่แข็งไว้ 15 ฟองถึงจะมั่นใจได้ว่าน่าจะได้ลูก 1 คน
แต่การแช่แข็งเซลล์ไข่ก็มีข้อเสียเช่น การฉีดยาก็เจ็บ อาจมีภาวะรังไข่ถูกกระตุ้นเยอะเกินไป ความเจ็บปวดจากการเก็บไข่ ซึ่งปกติมักจะไม่รุนแรง และอีกอย่างคือมีค่าใช้จ่ายที่สูงพอสมควร
สำหรับใครที่มีปัญหาเรื่องมีบุตรยากสามารถปรึกษาคุณหมอพัฒน์ศมาและทีมงานผู้เชี่ยวชาญได้ที่ “อินสไปร์ ไอวีเอฟ” (Inspire IVF) คลินิกเพื่อการเจริญพันธุ์และการวางแผนครอบครัว เปิดบริการทุกวัน วันจันทร์ – วันศุกร์ เปิดให้บริการเวลา 8.00 น – 17.00 น. ส่วนวันเสาร์ – วันอาทิตย์ เปิดให้บริการเวลา 8.00 – 12.00 น. ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.inspireivf.com