หรือโรคภาวะน้ำตาเอ่อ เกิดได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิดถึงผู้ใหญ่ ผู้สูงวัย-ป่วยภูมิแพ้ หากน้ำตาไหลบ่อย ขี้ตาเป็นเมือกเหนียวขุ่น-เหลือง อักเสบ บวมแดง มีหนอง ต้องรีบหาหมอตาทันที ชี้เกิดได้จากหลายปัจจัย
นพ.มานัส โพธาภรณ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า โรคภาวะน้ำตาเอ่อ เกิดจากการอุดตันที่ปลายท่อน้ำตา ทำให้น้ำตาไหลลงไม่ได้ เกิดอาการตาแฉะ น้ำตาไหลบ่อย มีอาการน้ำตาเอ่อท้น มีขี้ตามาก เกิดได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่ ท่อน้ำตาอุดตันจากเยื่อบางๆ ปิดอยู่ที่ปลายท่อน้ำตาในเด็กแรกเกิดทำให้น้ำตาไหลลงมาไม่ได้ การฉีกขาดของหนังตาจากอุบัติเหตุ การติดเชื้อ ตาแห้ง หรือหลังจากผ่าตัดหรือฉายรังสีที่โพรงจมูก โดยสามารถเกิดขึ้นได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิดจนถึงผู้ใหญ่ คนสูงอายุและในผู้ป่วยที่เป็นโรคภูมิแพ้ หากมีอาการน้ำตาไหลบ่อย ขี้ตาคล้าย ๆ เมือกเหนียวสีขุ่นขาวหรือสีเหลือง อักเสบ บวมแดง มีหนองแตกออกมาจากหนังตาล่างไปทางหัวตา ควรรีบพบจักษุแพทย์ทันที
พญ.สายจินต์ อิสีประดิฐ ผอ.โรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง) กล่าวว่า ธรรมชาติดวงตา ต่อมน้ำตาตามธรรมชาติมีการสร้างน้ำตาเพื่อหล่อเลี้ยง และทำให้กระจกตาชุ่มชื้นตลอดเวลา เมื่อกะพริบตา น้ำตาจะถูกหลั่งออกมาเคลือบพื้นผิวดวงตา และระบายออกลงไปที่ท่อน้ำตาบริเวณหัวตาซึ่งมีปลายเปิดในจมูก โดยมีบางส่วนระเหยไปในอากาศ โดยปกติต่อมน้ำตาจะผลิตน้ำตาวันละประมาณ 280 ซีซี หรือ 113 ลิตรต่อปี เพราะฉะนั้นหากเกิดความผิดปกติของการสร้างหรือระบายน้ำตา ก็จะเกิดอาการน้ำตาคลอเบ้าหรือน้ำตาไหลโดยเรียกอาการเช่นนี้ว่า โรคภาวะน้ำตาเอ่อหรือน้ำตาไหล สามารถพบได้บ่อยและพบได้ตลอดทุกช่วงอายุโดยเกิดได้จากหลายปัจจัย
จากสถิติผู้มารับการรักษาด้วยโรคภาวะน้ำตาเอ่อตั้งแต่ปี 60–61 มีประมาณ 1,734 ราย อาการที่แสดงว่ามีการอุดกั้นของทางระบายน้ำตาคือ มีน้ำตาไหลเอ่อท้น การรักษาทำได้ด้วยการแยงท่อน้ำตาเพื่อเปิดทางระบายน้ำตา การให้ยาหากมีภาวะน้ำตาเอ่อจากการที่มีตาแห้ง แต่หากอักเสบติดเชื้อในตาจากภาวะหนังตาม้วนเข้าหรือม้วนออกในผู้สูงอายุ อาจต้องผ่าตัดเพื่อแก้ไข
อนึ่ง การใช้คอนแทคเลนส์ การขยี้ตา ไม่มีผลทำให้เกิดท่อน้ำตาอุดตัน แต่การใส่คอนแทคเลนส์ในขณะที่มีอาการภาวะน้ำตาเอ่อหรือท่อน้ำตาอุดกั้น อาจทำให้เกิดแผลที่กระจกตาได้ง่าย เนื่องจากคอนแทคเลนส์มีรูพรุนเป็นที่เกาะสะสมของเชื้อแบคทีเรียได้ วิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือ เมื่อมีอาการผิดปกติกับดวงตาให้รีบพบจักษุแพทย์ทันทีเพื่อป้องกันการลุกลามของโรค
