องค์การยูเนสโกได้กำหนดให้วันที่ 8 กันยายนของทุกปีเป็น “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ตั้งแต่ปี 2509 เพื่อเน้นย้ำว่าการรู้หนังสือคือสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน เป็นรากฐานของการเรียนรู้ตลอดชีวิตและการพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืนในยุคดิจิทัล การรู้หนังสือครอบคลุมทั้งการอ่านออกเขียนได้ ทักษะดิจิทัล การคิดวิเคราะห์ การใช้สื่ออย่างรู้เท่าทัน และการแยกแยะข้อมูลบนโลกออนไลน์
สำหรับประเทศไทย กรมส่งเสริมการเรียนรู้ กระทรวงศึกษาธิการ ได้ร่วมเฉลิมฉลองวันสำคัญนี้กับประเทศสมาชิกยูเนสโกมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2510 เป็นต้นมา และในปีนี้ กรมส่งเสริมการเรียนรู้ ร่วมกับประชาคมโลกเฉลิมฉลอง “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ประจำปี 2568 ภายใต้แนวคิด “การส่งเสริมการรู้หนังสือในยุคดิจิทัล” (Promoting Literacy in the Digital Era) เพื่อตอกย้ำพันธกิจในการยกระดับทักษะคนไทยทุกกลุ่ม ทุกช่วงวัย ให้สอดคล้องกับบริบทของโลกยุคใหม่อย่างเท่าเทียมและทั่วถึง
ทั้งนี้กรมส่งเสริมการเรียนรู้ยังมีความมุ่งมั่นที่จะขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ “การรู้หนังสือในยุคดิจิทัล” สู่การปฏิบัติ โดยใช้ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ระดับตำบลหรือศูนย์การเรียนรู้ชุมชน (Community Learning Center) กว่า 8,000 แห่งทั่วประเทศเป็นฐานในการพัฒนาทักษะของประชาชนทุกกลุ่ม ทุกช่วงวัย ผ่านกิจกรรมและโครงการต่าง ๆ เช่น การขยายโอกาสในการเข้าถึงเทคโนโลยีการเรียนรู้สู่กลุ่มเปราะบางและผู้เรียนในพื้นที่ห่างไกล การพัฒนาหลักสูตรดิจิทัลสำหรับเยาวชนนอกระบบและประชาชนทั่วไป รวมถึงการยกระดับทักษะครูและอาสาสมัคร สกร. ให้บูรณาการเทคโนโลยีในการส่งเสริมการเรียนรู้ให้กับผู้เรียนและประชาชน และการส่งเสริมวัฒนธรรมการอ่านผ่านห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์ (e-Library) และกิจกรรมส่งเสริมการอ่านในชุมชนโดยห้องสมุดประชาชนเคลื่อนที่ (Mobile Library)
ขณะเดียวกันกรมส่งเสริมการเรียนรู้ยังให้ความสำคัญกับการลดช่องว่างทางดิจิทัล โดยมุ่งช่วยเหลือกลุ่มผู้ด้อยโอกาส เช่นกลุ่มเยาวชนนอกระบบ ครอบครัวที่มีรายได้น้อย กลุ่มชาติพันธุ์ ผู้สูงอายุ ผู้พิการ และกลุ่มเปราะบาง ฯลฯ เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงโอกาสในการเรียนรู้ได้อย่างเท่าเทียม พร้อมสร้างความร่วมมือกับภาครัฐ เอกชน และองค์กรระหว่างประเทศ เช่น โครงการ Learning Coin เพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา ซึ่งเป็นรูปธรรมของนโยบาย “การศึกษาเพื่อความเสมอภาค” ที่มีเป้าหมายหลักเพื่อสนับสนุนเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา รวมถึงกลุ่มผู้ด้อยโอกาสให้สามารถเข้าถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้อย่างแท้จริง ผ่านการประยุกต์ใช้แอปพลิเคชัน LearnBig เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการอ่าน โดยเชื่อมโยงผลลัพธ์กับการให้ทุนการศึกษาแบบมีเงื่อนไขผ่านระบบที่โปร่งใสและตรวจสอบได้
เนื่องในโอกาส “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ประจำปี 2568 กรมส่งเสริมการเรียนรู้ขอเชิญชวนทุกภาคส่วนร่วมกันขับเคลื่อนการส่งเสริมการรู้หนังสือทั้งในระดับชุมชนและระดับประเทศ เพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้มีส่วนร่วมในการพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพ พร้อมยืนยันเจตนารมณ์ว่า “การรู้หนังสือไม่ใช่เพียงเป้าหมายทางการศึกษา หากแต่เป็นรากฐานของสังคมที่เป็นธรรม เท่าเทียม และพร้อมเผชิญความท้าทายในโลกยุคดิจิทัล”