ทำเนียบขาวได้ถอนชื่อองค์การการค้าโลก (WTO) ออกจากบัญชีรายชื่อองค์กรที่จะถูกตัดความช่วยเหลือต่างประเทศมูลค่ารวม 4.9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐอย่างเงียบ ๆ แล้ว หลังจากแผนดังกล่าวซึ่งประกาศเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา (29 ส.ค.) ได้เรียกเสียงวิพากษ์วิจารณ์และสร้างความกังวลอย่างหนักจากทั้งฝ่ายนิติบัญญัติ กลุ่มการค้า และแม้แต่ผู้นำของ WTO เอง
ความเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้นหลังจากสมาชิกสภาจากพรรคเดโมแครตออกมาคัดค้านว่า การตัดสินใจตัดงบประมาณของรัฐบาลแต่เพียงฝ่ายเดียวนั้นเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย เพราะงบประมาณดังกล่าวผ่านการอนุมัติจากรัฐสภาแล้ว ขณะที่กลุ่มการค้าต่าง ๆ เตือนว่าการตัดเงินสนับสนุน WTO เท่ากับเป็นการปูทางให้จีนเข้ามาขยายอิทธิพลในเวทีการค้าโลกแทนที่สหรัฐฯ
เมื่อวันพุธที่ผ่านมา (3 ก.ย.) รายชื่อของ WTO ได้หายไปจากเว็บไซต์ของทำเนียบขาวเป็นที่เรียบร้อย แหล่งข่าวในแวดวงการค้าที่ใกล้ชิดกับเรื่องนี้ยืนยันว่า งบประมาณของ WTO จะไม่ถูกตัดอีกต่อไป แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม
เดิมที รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้ประกาศเมื่อวันศุกร์ โดยยกงบประมาณสนับสนุน WTO จำนวน 29 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ว่าเป็นตัวอย่างของเงินช่วยเหลือโครงการระหว่างประเทศที่ขัดต่อนโยบาย "อเมริกาต้องมาก่อน" (America First) พร้อมทั้งวิจารณ์ว่า WTO เป็นองค์กรที่ "ไร้น้ำยา"
เอ็นโกซี โอคอนโจ-อิเวียลา ผู้อำนวยการใหญ่ของ WTO เปิดเผยเมื่อวันอังคาร (2 ก.ย.) ว่า เธอได้ประสานงานกับสำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ภายใต้การนำของเจมีสัน เกรียร์ และเจ้าหน้าที่รัฐบาลทรัมป์ เพื่อหาทางออกในประเด็นนี้
ด้านเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐฯ รายหนึ่งชี้แจงว่า เหตุที่ต้องลบชื่อ WTO ออกจากเว็บไซต์ก็เพื่อหลีกเลี่ยงความสับสน โดยอ้างว่ารายชื่อดังกล่าวเป็นเพียงโครงการที่เคยได้รับทุนในอดีต ไม่ใช่รายการงบประมาณที่จะถูกตัดครั้งใหม่แต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม การประกาศตัดงบในครั้งแรกได้สร้างแรงกระเพื่อมในทันที โดยสภาการค้าต่างประเทศแห่งชาติ (NFTC) ได้ออกแถลงการณ์เตือนว่า การที่สหรัฐฯ ถอนตัวจากการสนับสนุน WTO จะเป็นการเปิดช่องว่างให้ประเทศอื่น โดยเฉพาะจีน ฉวยโอกาสเข้ามาเติมเต็มและสร้างอำนาจต่อรองในเวทีโลก
แหล่งข่าวอีกรายระบุว่า การใส่ชื่อ WTO เข้าไปในบัญชีตัดงบตั้งแต่แรกนั้น ไม่ได้ผ่านการปรึกษาหารือกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง ทำให้ชะตากรรมของงบประมาณก้อนนี้จึงยังคลุมเครือ
ทั้งนี้ หากไม่มีคำสั่งเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น งบประมาณสนับสนุน WTO ของสหรัฐฯ อาจถูกทบต่อไปยังปีงบประมาณหน้าโดยอัตโนมัติหลังวันที่ 30 ก.ย. เนื่องจากเป็นงบที่มาจากบัญชีที่สามารถยกยอดได้ นอกจากนี้ รายงานของรอยเตอร์เมื่อเดือนมี.ค. ยังระบุว่า รัฐบาลสหรัฐฯ ยังคงค้างชำระเงินสนับสนุน WTO สำหรับปี 2567 อยู่ด้วย