ห่วงสุขภาพต้องอ่าน! ตรวจเลือดแบบนี้ช่วยลดความเสี่ยงเบาหวานก่อนสาย

วันที่ 2 ก.ย. 68 นายแพทย์เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา โพสต์ข้อความผ่านเพจ “หมอเจด” ระบุข้อความว่า...

ไม่อยากเบาหวานขึ้นตา ลงไต ตัดขา

ต้องเช็กเลือดแบบนี้!

คนที่ติดตามผมมาน่าจะรู้แหละว่าผมเป็นเบาหวาน

บอกตรง ๆ เลยครับ ตอนผมเจาะเลือดครั้งแรก ผลออกมานี่ช็อกมาก

HbA1C 13.5 กับ น้ำตาลเช้า 340 คือไม่ใช่แค่เสี่ยงแล้ว แต่ เบาหวานล่อเต็มข้อเลย

สิ่งที่อยากบอกก็คือ ถ้าเรารู้จักตรวจเช็กให้เร็วกว่านั้น มันอาจไม่ต้องมาถึงจุดที่ “เจอทีเดียว โดนเต็ม ๆ”

เลยอยากเขียนโพสต์นี้ให้ทุกคนอ่านครับ ว่า จริง ๆ แล้วการตรวจเลือดเพื่อดูความเสี่ยงเบาหวาน มีอะไรบ้าง

ไม่ได้ยากเลย และบางอย่างก็ตรวจเองได้ด้วยซ้ำ

1. น้ำตาลตอนเช้า (FBS: Fasting Blood Sugar)

อันนี้เบสิคสุดครับ แค่เจาะเลือดหลังอดข้าว 8 ชั่วโมง ก็รู้เลยว่าน้ำตาลพื้นฐานเราเป็นยังไง

•ถ้าน้อยกว่า 100 mg/dL = ปกติ สบายใจได้

•ถ้า 100–125 = เสี่ยงแล้วนะครับ หรือที่หมอเรียกว่า ก่อนเบาหวาน (Prediabetes)

•ถ้าเกิน 126 = มีแนวโน้มเป็นเบาหวาน

พูดง่าย ๆ เลยคือ ถ้าตื่นเช้ามาน้ำตาลยังสูงเกิน 100 มันคือสัญญาณเตือนแล้วครับ

2. น้ำตาลสะสม (HbA1C)

อันนี้ดีนะครับ มันไม่ได้บอกแค่วันนี้ แต่คือ “เฉลี่ย 3 เดือนที่ผ่านมา”

•น้อยกว่า 5.7% = ปกติ

•แต่ถ้ามากกว่า5.7–6.4% = อยู่ในโซนเสี่ยงแล้วครับ

•≥ 6.5% = เบาหวานแน่นอน

ตอนผมตรวจครั้งแรกได้ 13.5% คือมันเลยเกณฑ์ไปไกลมาก ๆ

ตรงนี้เลยอยากเตือนว่าอย่าปล่อยให้ถึงขั้นนั้นครับ

3. ตรวจไขมันในเลือด

หลายคนคิดว่าอันนี้ดูแค่เรื่องหัวใจ แต่จริง ๆ มันบอกความเสี่ยงเบาหวานด้วยครับ

•ไตรกลีเซอไรด์ (TG) มากกว่า 150

•หรือ HDL (ไขมันดี) น้อยกว่า 50

แค่นี้ก็นับว่าเสี่ยงแล้วครับ

บางคนจะใช้สูตรง่าย ๆ คือ TG ÷ HDL ถ้ามากกว่า 2 อันนี้เสี่ยงแน่นอน

คิดง่าย ๆ เหมือนร่างกายเริ่มมีไขมันอุดตันท่อ ส่งสัญญาณว่าถ้าปล่อยไว้ เดี๋ยวเป็นเบาหวานชัวร์ ๆ

4. เช็กเองที่บ้าน น้ำหนัก–รอบเอว

ไม่ต้องรอไปโรงพยาบาลก็พอประเมินได้ครับ

ถ้า BMI มากกว่า 25 = เริ่มเสี่ยง

หรือถ้า รอบเอว (ซม.) ÷ ส่วนสูง (ซม.) มากกว่า 0.5 = เสี่ยงเหมือนกัน

เช่น สูง 170 ซม. ถ้ารอบเอวเกิน 85 ซม. ก็คือเริ่มมีไขมันในท้องเยอะขึ้นแล้ว ซึ่งสัมพันธ์กับการดื้อต่ออินซูลินครับ

5. เจาะแบบแอดวานซ์ Insulin Level & HOMA-IR

อันนี้สำหรับคนที่อยากรู้เชิงลึกว่าร่างกายเริ่ม “ดื้อต่ออินซูลิน” หรือยัง

•Insulin level ส่วนใหญ่ไม่ควรเกิน 10 (แต่ละแล็บอาจต่างกัน)

•HOMA-IR ใช้สูตรคำนวณจากค่าระดับน้ำตาล + อินซูลินตอนเช้า

การแปลผลก็ตามนี้เลยนะ

•ต่ำกว่า 1 = ดีมาก อินซูลินทำงานได้ดี

•มากกว่า 1–2.9 = เริ่มมีภาวะดื้อเล็กน้อยถึงปานกลาง

•เกินกว่า 2.9 = ภาวะดื้อชัด ๆ เสี่ยงเบาหวานเต็มที่

จากใจคนเคยเป็นเบาหวานนะครับ

ผมว่าไม่ต้องไปกลัวเรื่องเจาะเลือดหรือผลเลือดหรอก

สิ่งที่น่ากลัวจริง ๆ คือการที่เราเป็นเบาหวานแล้วไม่รู้ตัว

เพราะกว่าจะรู้ ก็อาจเป็นตอนที่ขึ้นตา ลงไต หรือต้องตัดขาไปแล้ว

อันนั้นน่ากลัวกว่ามากครับ

ตรวจเช็กไว้ก่อนดีกว่า ปลอดภัยกว่าเยอะ

ใครสงสัยหรืออยากถามอะไร คอมเมนต์ไว้ได้เลยนะครับ