วันที่ 28 สิงหาคม 2568 ที่ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยความคืบหน้าการแก้ปัญหาทุจริตกระบวนการออกใบอนุญาตว่า กรุงเทพมหานครให้ความสำคัญกับการต่อต้านการทุจริตมาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในเรื่องการออกใบอนุญาตก่อสร้างอาคาร ซึ่งเป็นประเด็นที่มีการร้องเรียนอยู่บ่อยครั้ง ที่ผ่านมา กทม.จึงพัฒนาระบบการยื่นขออนุญาตผ่านช่องทางออนไลน์ เพื่อลดการพบปะระหว่างเจ้าหน้าที่กับประชาชน อันอาจก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อการทุจริต โดยได้มีการนำร่องใช้งานจริง ปรับปรุงระบบอย่างต่อเนื่อง พร้อมจัดอบรมเจ้าหน้าที่เพื่อรองรับการทำงานบนแพลตฟอร์มออนไลน์และเทคโนโลยีสมัยใหม่ ศึกษาขั้นตอน และระยะเวลาดำเนินการระบบการให้บริการ e-Service จำนวน 109 กระบวนงาน ทั้งนี้ เมื่อประชาชนยื่นคำขอ ผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายจะต้องเร่งดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในกรอบระยะเวลาที่กำหนดตามคู่มือสำหรับประชาชน รวมถึงให้เจ้าหน้าที่ศึกษาคู่มือการใช้งานระบบ BMA OSS ที่เว็บไซต์ระบบ BMA OSS และตรวจสอบความพร้อมการเข้าใช้งานในระบบ BMA OSS ตามแนวทางการปฏิบัติบนระบบ BMA OSS
สำหรับระบบการยื่นขออนุญาตผ่านช่องทางออนไลน์ เริ่มเปิดใช้อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2566 โดยกำหนดแนวทางดำเนินการสำคัญคือ 1. ผู้ปฏิบัติงานจะต้องตรวจสอบคำขอใช้บริการของประชาชนที่ยื่นผ่านระบบ BMA OSS วันละ 2 ครั้ง ในเวลา 09.00 น. และ 15.00 น. 2. กรณีประชาชนเดินทางมายื่นคำร้องที่สำนักงานเขต ให้เจ้าหน้าที่บันทึกข้อมูลเข้าสู่ระบบ BMA OSS เพื่อให้สามารถติดตามผลการปฏิบัติงานของสำนักงานเขตให้เป็นไปตามกรอบระยะเวลาตามคู่มือสำหรับประชาชน และดำเนินการจนสิ้นสุดกระบวนงาน
3. ให้ผู้อำนวยการเขต ผู้ช่วยผู้อำนวยการเขต และหัวหน้าฝ่ายทั้ง 7 ฝ่าย ได้แก่ 1. ฝ่ายโยธา 2. ฝ่ายสิ่งแวดล้อม 3. ฝ่ายเทศกิจ 4. ฝ่ายรักษาความสะอาดฯ 5. ฝ่ายปกครอง 6. ฝ่ายศึกษา และ 7. ฝ่ายพัฒนาชุมชน กำกับดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สำนักงานเขตให้เป็นไปตามแนวทางที่กำหนด และติดตามการปฏิบัติงานผ่านรายงาน Dashboard 4. รายงานปัญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานที่เกิดขึ้นมายังสำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล เพื่อหาแนวทางแก้ไขที่เหมาะสมและรายงานผู้บริหารกรุงเทพมหานครทราบต่อไป
ปัจจุบัน กทม.ได้กำหนดนโยบายให้หน่วยงานระดับสำนักและสำนักงานเขต รวมถึงเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ให้บริการด้านคำขอใบอนุญาตก่อสร้างและคำขออื่น ๆ ผ่านระบบออนไลน์ โดยบรรจุเป็นหนึ่งในตัววัดผลหลัก (KRs) สำหรับการประเมินผลการปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 ในหมวด มาตรฐานการบริการประชาชน (% จำนวนคำขอที่เขตสามารถให้บริการได้ภายในกรอบเวลาตามคู่มือประชาชน) ทั้งนี้ เพื่อผลักดันให้การยื่นขอใบอนุญาตออนไลน์เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม
นายชัชชาติ เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2567 กทม.ได้แต่งตั้งคณะกรรมการช่วยเหลือการปฏิบัติงานของศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริตกรุงเทพมหานคร ทำหน้าที่ตรวจสอบและติดตามการพิจารณาคำร้อง คำขออนุมัติและอนุญาตต่าง ๆ ให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม รวมถึงพระราชบัญญัติการอำนวยความสะดวกในการพิจารณาอนุญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง
คณะกรรมการฯ ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบสำนักงานเขตทั้ง 50 เขต ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคม 2567 พบข้อบกพร่องหลายประการ อาทิ การไม่เผยแพร่คู่มือประชาชนอย่างครบถ้วน การออกเลขรับคำขออนุญาตโดยที่เอกสารยังไม่สมบูรณ์ การพิจารณาล่าช้าเกินกว่ากำหนดโดยไม่แจ้งขยายเวลา รวมถึงการสั่งแก้ไขแบบไม่เป็นไปตามขั้นตอนตามกฎหมาย
นอกจากนี้ยังพบปัญหาการโยนภาระเกินสมควรแก่ผู้ยื่นขอ เช่น การบังคับให้ลงนามยอมรับแนวเขตสาธารณะ การไม่ปฏิบัติตามประมวลรัษฎากรเกี่ยวกับการขีดฆ่าอากรแสตมป์ในใบมอบอำนาจ การไม่ลงวันที่กำกับเอกสาร การปฏิเสธคำขอต่ออายุใบอนุญาตโดยไม่เป็นไปตามกฎหมาย การตรวจอาคารไม่ครบตามขั้นตอน รวมถึงการละเลยข้อกฎหมายเกี่ยวกับโบราณสถาน และการออกใบอนุญาตรื้อถอนอาคารโดยไม่ตรวจสอบสิทธิความเป็นเจ้าของอย่างรอบคอบ
ทั้งนี้ ยังพบว่ามีการกำหนดให้ผู้ยื่นคำขอพาเจ้าหน้าที่ไปตรวจสถานที่เอง ซึ่งไม่มีกฎหมายรองรับและถือเป็นการสร้างภาระที่ไม่จำเป็น
โดยข้อบกพร่องที่ตรวจพบสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นที่สำนักงานเขตจะต้องปรับปรุงการทำงานให้โปร่งใสและยึดตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด พร้อมเดินหน้าผลักดันการใช้ระบบออนไลน์และเทคโนโลยีให้ครอบคลุมมากขึ้น เพื่อให้ประชาชนได้รับบริการที่สะดวก รวดเร็ว ลดภาระ และป้องกันการทุจริตได้อย่างยั่งยืน
สำหรับฐานข้อมูลศูนย์รับคำขออนุญาต กรุงเทพมหานคร (ระบบ BMA OSS) ตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568 - 31 กรกฎาคม 2568 มีจำนวนคำขอทั้งหมด 79,226 คำขอ แบ่งเป็น คำขอผ่านระบบออนไลน์ 34,502 (44%) คำขอ คำขอผ่านศูนย์บริหารราชการฉับไวใสสะอาด (Bangkok Fast & Clear: BFC) 44,724 (56%) คำขอ ในจำนวนทั้งหมดมีคำขอแล้วเสร็จ 66,570 คำขอ อยู่ระหว่างดำเนินการ 6,574 คำขอ ยกเลิก 6,082 คำขอ
ส่วนข้อมูลปัจจุบัน ประจำวันที่ 28 สิงหาคม 2568 พบว่า มีคำขอทั้งหมด 265,054 แบ่งเป็น รอดำเนินการ 12,236 (4.62%) อยู่ในระยะเวลากำหนด 159 (1.30%) เกินระยะเวลากำหนด 12,077 (98.70%) และคำขอที่ดำเนินการแล้วเสร็จ 233,234 (87.99%) แบ่งเป็น อยู่ใยระยะเวลากำหนด 169,927 (72.86%) เกินระยะเวลากำหนด 63,307 (27.14%) ส่วนคำขอที่ไม่สำเร็จ 19,584 (7.39%) แบ่งเป็น อยู่ในระยะเวลากำหนด 14,890 (76.03%) เกินระยะเวลากำหนด 4,694 (23.97%) นอกจากนี้ ยังมีคำขอที่ไม่อนุญาต 956 (4.88%) และคืนคำขอ/ยกเลิก 28 คำขอ
สำหรับเขตที่มีการพิจารณาเสร็จสิ้นและออกใบอนุญาตสูงสุด ได้แก่ บางบอน (34.74 ตร.กม.) 7,700 คำขอ คืนคำขอ/ยกเลิก 1,200 คำขอ ลาดกระบัง (123.9 ตร.กม.) จอมทอง (26.26 ตร.กม.) 7,500 คำขอ บางขุนเทียน (120.7 ตร.กม.) หนองแขม (35.82 ตร.กม.) 7,000 คำขอ ทุ่งครุ (30.74 ตร.กม.) 6,800 คำขอ ธนบุรี (8.55 ตร.กม.) 6,700 คำขอ และ คลองสามวา (110.7 ตร.กม.) 6,600 คำขอ
ส่วนเขตวัฒนา มีพื้นที่ไม่มาก (12.5 ตร.กม.) แต่ถือเป็นศูนย์กลางธุรกิจ การค้า การบริการ และการทูต มีการพิจารณาเสร็จสิ้นและออกใบอนุญาตถึง 6,100 คำขอ และมีจำนวนคืนคำขอ/ยกเลิกถึง 1,100 คำขอ เป็นอันดับ 2 รองจากเขตบางบอน
ด้านเขตที่มีการพิจารณาเสร็จสิ้นและออกใบอนุญาตน้อยสุด ได้แก่ สัมพันธวงศ์ พื้นที่น้อยสุด (1.4 ตร.กม.) 2,200 คำขอ ป้อมปราบศัตรูพ่าย (1.9 ตร.กม.) 2,300 คำขอ ราชเทวี (7.12 ตร.กม.) 2,400 คำขอ บางพลัด (11.36 ตร.กม.) 2,600 คำขอ พระนคร (5.5 ตร.กม.) 2,900 คำขอ ผู้สนใจขอใบอนุญาตออนไลน์ ติดตามได้ที่ ศูนย์รับคำขออนุญาต กรุงเทพมหานคร
(https://bmaoss.bangkok.go.th)