วันที่ 27 ส.ค.2568 นายสุพัฒน์ อ่อนคง เกษตรจังหวัดราชบุรี พาชิมขนมหม้อแกง และขนมบ้าบิ่นโบราณสูตรดั้งเดิมของ อ.บางแพที่ 1 ปีมีกินครั้งเดียว ช่วงหน้าเก็บเกี่ยวข้าว แต่ต่อไปนี้อาจจะได้กินทั้งปี เพราะเตรียมทำไปขายที่ตลาดเกษตร ได้ดูวิธีการทำขนมของ นางมาลี ไลเลิศสมบูรณ์ ชาวบ้านหมู่ที่ 4 ต.โพหัก อ.บางแพ ซึ่งเป็นกรรมวิธีการทำที่ไม่เหมือนขนมหวานทั่วไปคือ 1 ปี จะหากินเฉพาะในช่วงฤดูหนาวของการเก็บเกี่ยวข้าวเท่านั้น ชาวบ้านจะช่วยกันทำกับข้าวและขนมหวาน มากินร่วมกันในทุ่งนา แต่ต่อไปนี้ขนมหม้อแกง และขนมบ้าบิ่นนี้ อาจจะได้กินกันตลอดปี เพราะเกษตรจังหวัดราชบุรี เตรียมให้ชาวบ้านทำไปขายที่ตลาดเกษตร
นายสุพัฒน์ กล่าวว่า ราชบุรีมีขนมไทย ขนมหม้อแกง ขนมบ้าบิ่น หลายร้าน ส่วนเจ้านี้เป็นร้านที่สืบสานการทำขนมมาไม่น้อยกว่า 30 ปี มีลักษณะทำขนมหม้อแกง และขนมบ้าบิ่นสูตรโบราณ อยากให้ผู้บริโภค ประชาชนให้ความสำคัญกับขนมโบราณนี้มากขึ้น ถือเป็นแหล่งเดียวที่มีการแปรรูปทำขนม 1 ปี มีการทำเพียงครั้งเดียว ซึ่งราชบุรีมีตลาดเกษตรกรที่จำหน่ายขนมไทยอยู่แล้ว อยากนำผลิตภัณฑ์ขนมโบราณไปจำหน่ายที่ตลาด เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้คนรู้จัก มาชิมให้มากขึ้น เร็ว ๆ นี้จะเชิญไปจำหน่ายที่ตลาดเกษตรกรจังหวัดราชบุรี ราคาจำหน่ายถาดละ 35 บาท ซื้อ 3 ถาด ขายราคา 100 บาท เป็นราคาที่ไม่แพง ซึ่งอยากช่วยเหลือเกษตรกร ชาวบ้านให้มีรายได้ มีที่จำหน่ายที่ถาวร ประชาชนที่สนใจมาเลือกซื้อได้ ตลาดเกษตรราชบุรี จะอยู่ตรงข้ามโรงเรียนราชโบริกานุเคราะห์ เปิดขายทุกเช้าวันอังคาร และวันศุกร์ ตั้งแต่เวลา 06.00 - 12.00 น.
ด้านนางมาลี ไลเลิศสมบูรณ์ ชาวบ้านทำขนม กล่าวว่า เป็นขนมสูตรดั้งเดิมของรุ่นปู่ย่า ตา ยาย สมัยก่อนมีการนวดข้าว การลงแขกเกี่ยวข้าว จะหากับข้าว ขนมไปเลี้ยงแขกกันเป็นช่วงจังหวะหน้าหนาวพอดี ช่วงนั้นได้คิดหาทำอาหาร และของกินเพื่อผิงไฟไปด้วย จึงคิดสูตรขนมนี้ขึ้นมา ส่วนผสมจะ มีแป้ง มะพร้าว กะทิ น้ำตาลปิ๊บ ไข่แดงเป็นไข่เป็ดทั่วไป มาผสมกันแล้วนำมาย่างบนเตา สมัยเดิมจะใช้เป็นหัวหอมสด แต่ต่อมาเด็ก ๆ จะไม่ค่อยกินผักก็เลยใช้หัวหอมมาเจียวก่อน สาเหตุที่ทำเพียงแค่ปีละ 1ครั้งนั้น เคยถามชาวบ้านแล้วบอกว่า ถ้าหลังจากช่วงเกี่ยวข้าวแล้ว ขนมจะไม่มีความหอม เคยลองทำแล้วช่วงอื่นก็ขายไม่ได้ แต่พอหน้าฤดูช่วงหนาวปลายปี ก็จะมีคนมาถามว่าเมื่อไหร่จะขายขนมอีก
ปัจจุบันที่ ต.โพหัก คงเหลือการทำขนมนี้อยู่ประมาณ 3 ราย ปกติที่ร้านนี้จะขายอยู่ที่ตลาดชายคลองโพหัก ถือว่ายังนิยมกินอยู่ ขั้นต่ำขายวันละ 150 ถาด ต่อวัน ถาดละ 35 บาท มีคนมาอุดหนุนทั้งในและนอกพื้นที่อยู่เป็นประจำ แต่ปีนี้ทางสำนักงานเกษตรจังหวัดได้มาติดต่อ เพื่อทำไปขายที่ตลาดเกษตรราชบุรี
สำหรับขั้นตอนการทำขนมหม้อแกง จะมีการนำข้าวสารแช่ค้างคืนไว้นำไปโม่ให้ละเอียด จากนั้นนำกะทิ น้ำตาลปี๊บ ไข่เป็ด ผสมให้เข้ากันขยำจนเป็นเนื้อเดียวกันตามอัตราส่วน แล้วนำไปกรองผ้าขาวบาง ระหว่างนั้นให้ก่อไฟที่เตาถ่าน โดยด้านล่างใช้ถ่าน อีกส่วนด้านบนใช้ปี๊บที่ตัดดัดแปลง มีลวดผูกทำเป็นหูจับ เพื่อง่ายต่อการยกย้าย ใช้กาบมะพร้าวก่อไฟ จนเกิดควัน ต่อมาใช้น้ำมันพืชใส่ลงไปในถาดเล็กน้อยเพื่อไม่ได้ขนมติดก้นถาด เมื่อได้ความร้อนคงที่ จึงนำขนมหม้อแกงเทลงในถาดโรยด้วยหอมเจียวลงไป จากนั้นจึงยกกะบะกาบมะพร้าววางลงบนถาดด้านบนเพื่อให้ความร้อนระอุทั้งด้านบนและด้านล่าง จะมีลักษณะกลุ่มควันจากกาบมะพร้าวพวยพุ่งออกมา ซึ่งจะคอยเติมเชื้อเพลิงอยู่สม่ำเสมอ และคอยยกดู เพื่อป้องกันขนมหม้อแกงไหม้ หรือ สุกไม่ทั่วถึง ใช้เวลาเฉลี่ยต่อถาดประมาณ 10 นาที จะได้ขนมหม้อแกงที่หอมกรุ่นของหอมเจียว รสชาติมันจากกะทิ หอมหวาน
ส่วนขั้นตอนการทำขนมบ้าบิ่น จะใช้ข้าวเหนียวขาว และข้าวเหนียวดำแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 8 ชั่วโมง นำมาโม่ให้ละเอียดผสมน้ำตาลปี๊บ ลงไปให้เข้ากันตามด้วยเนื้อมะพร้าวทึนทึกที่ไม่อ่อนและไม่แก่เกินไปใส่ผสมลงไปคลุกเคล้าให้เข้ากัน ชิมรสชาติตามใจชอบ โดยขนมบ้าบิ่นของที่นี่จะใช้สูตรมะพร้าวทึนทึก ที่มีคุณลักษณะพิเศษคือ เนื้อขนมจะมีความกรอบนอกนุ่มในจากเนื้อมะพร้าวที่ใช้ผสม จากนั้นให้เทน้ำมันพืชลงหล่อเลี้ยงก้นถาดเพื่อง่ายต่อการตัดขนมของแต่ละถาด การเผาใช้วิธีการเช่นเดียวกันกับขนมหม้อแกง จนขนมสุกก็จะได้ขนมบ้าบิ่นที่มีรสชาติหวานมัน กรอบ หอม อร่อย จำหน่ายถาดละ 35 บาท หรือ 3 ถาด ราคา 100 บาท
ผู้สนใจเตรียมไปเลือกชิม ซื้อหากันได้ที่ ตลาดเกษตรกรจังหวัดราชบุรี ทุกวันอังคารและวันศุกร์ เริ่มวางจำหน่ายต้นเดือนกันยายนนี้ หรือ สนใจสั่งจอง สั่งซื้อได้ที่นางมาลี ไลเลิศสมบูรณ์ เบอร์ 089-9169886