ปาเจียงแสนปิ๊กบ้าน มหกรรมพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นเชียงแสน

ร่วมกันสร้างกระบวนการเรียนรู้ ให้คนท้องถิ่นเกิดความรัก ภูมิใจในการมีส่วนร่วมพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น ปาเจียงแสนปิ๊กบ้าน มหกรรมเมืองพิพิธภัณฑ์เชียงแสน นายพีรพน พิสณุพงศ์ ผอ.ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) กล่าวว่า ศมส.ได้ทำการสำรวจพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นทั่วประเทศ พบว่ารูปแบบการจัดแสดงหลักๆ เป็นการนำเสนอโบราณวัตถุของท้องถิ่น ที่นำมาจากบรรพบุรุษ ชาวบ้าน และการค้นพบตามแหล่งประวัติศาสตร์ต่างๆ รวมถึงจัดแสดงเนื้อหาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ชีวิตและวัฒนธรรมของผู้คนในท้องถิ่น ปัญหาที่พบเรื่องใหญ่คือ บางพิพิธภัณฑ์เป็นเพียงแต่นำวัตถุที่เก็บไว้มาตั้งแสดงเท่านั้น เมื่อไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบจัดแสดง ถูกปล่อยปะละเลยไปตามยถากรรม เมื่อดูบ่อยๆ กลายเป็นความน่าเบื่อ จึงทำให้พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นหลายแห่งมีสภาพกลายเป็นโกดังเก็บของ และเรื่องที่น่าวิตก คือมีการโจรกรรมสิ่งของมีค่าในพิพิธภัณฑ์อยู่บ่อย ไม่สามารถจับตัวผู้กระทำความผิดได้ อาทิ เงินตราเก่า เครื่องเงิน เครื่องทอง ดังนั้นจึงจำเป็นจะต้องหาทางในการสร้างกระบวนการเรียนรู้ เพื่อให้คนท้องถิ่นเกิดความรัก หวงแหน ความภูมิใจ ให้เกิดการมีส่วนร่วมกันในการอนุรักษ์ รักษา พัฒนาพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นให้คงอยู่อย่างยั่งยืน นายพีรพน กล่าวอีกว่า ในปีงบประมาณ 2562 ศมส.ร่วมกับเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นภาคเหนือ จัดงานภายใต้ชื่อมหกรรมเมืองพิพิธภัณฑ์เชียงแสน : ปาเจียงแสนปิ๊กบ้าน ระหว่างวันที่ 8-10 กุมภาพันธ์นี้ ที่วัดเจดีย์หลวง และบริเวณเมืองเชียงแสน อ. เชียงแสน จ.เชียงราย เพื่อสร้างพื้นที่การเรียนรู้ให้กับผู้คนในอำเภอเชียงแสน และผู้ที่สนใจได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน โดยจะนำเสนอข้อมูลความรู้และผลจากการปฏิบัติงานของเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นภาคเหนือ ที่ร่วมกันทำตลอดระยะเวลา 1 ปี ตั้งแต่เดือน พ.ย. 2560 – ก.ย. 2561 มาจัดทำแผน หาแนวทางสร้างการเรียนรู้และความเข้าใจร่วมกัน โดยการประสานงานภาครัฐ เอกชน ภาคประชาสังคม ชาวบ้าน และวัด มาร่วมกันปลูกสำนึกของชุมชน สร้างความมั่นคงของพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น โดยแสดงให้เห็นว่าพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น เป็นมรดกทางวัฒนธรรมและศิลปกรรมที่แสดงฐานะและความมีหน้ามีตาของชุมชน “ศมส.ยังมุ่งเน้นการจัดกิจกรรมภายในบริเวณวัดพระธาตเจดีย์หลวง นำข้อมูลความรู้ต่างๆ มาออกแบบจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เข้าถึงประชาชนทั้งในและพื้นที่ใกล้เคียง เช่น การนำเสนอข้อมูลประวัติศาสตร์เมืองเชียงแสน ที่ศึกษาจากโบราณสถาน ตำนาน เอกสาร โบราณ จารึก ภาพถ่ายเก่า บันทึก และคำบอกเล่าของคนเชียงแสน เรื่องราวของไทยวนเชียงแสนที่โยกย้ายไปอยู่ในพื้นที่ต่างๆ ของไทย ลาว วิถีชีวิตคนเชียงแสนในอีต-ปัจจุบัน งานคลินิกพิพิธภัณฑ์ กิจกรรมการทำงานแบบเพื่อนช่วยเพื่อนในการให้คำปรึกษาแนะนำการทำงานพิพิธภัณฑ์” นายพีรพน ผอ.ศมส. กล่าว เครือข่ายพบกันงานมหกรรมเมืองพิพิธภัณฑ์เชียงแสน ปาเจียงแสนปิ๊กบ้าน