อาจารย์ ม.รามคำแหง ได้รับคัดเลือกให้นำเสนอผลงานวิจัยสนับสนุนการท่องเที่ยวคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ (CNT) และการท่องเที่ยวธรรมชาติเชิงบวก (NPT) ในการประชุม Global Sustainable Tourism Conference 2025 (GSTC2025) ที่ประเทศฟิจิ
การประชุม Global Sustainable Tourism Conference 2025 (GSTC2025) จัดขึ้นระหว่างวันที่ 5–8 สิงหาคม 2568 ณ โรงแรมเชอราตัน เดนาเรา ประเทศฟิจิ มีผู้เข้าร่วมประชุมกว่า 350 คน จากมากกว่า 40 ประเทศ โดยเป็นเวทีรวมผู้เชี่ยวชาญด้านการท่องเที่ยว ตัวแทนแหล่งท่องเที่ยว นักวิชาการ และผู้เชี่ยวชาญด้านความยั่งยืนจากทั่วโลก เพื่อหารือเกี่ยวกับความท้าทายสำคัญและแนวทางแก้ไขในการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ท่ามกลางบรรยากาศของหนึ่งในจุดหมายปลายทางเกาะที่มีชื่อเสียงที่สุดของโลก
การประชุมเน้นย้ำความสำคัญของการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนและการดูแลจัดการแหล่งท่องเที่ยว โดยเฉพาะในพื้นที่ชายฝั่งและเกาะ กิจกรรมเริ่มต้นด้วยการฝึกอบรมเข้มข้นก่อนการประชุมเป็นเวลา 2 วัน ในหัวข้อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ระหว่างวันที่ 3–4 สิงหาคม 2568 ซึ่งผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงลึก ต่อมาในวันที่ 5 สิงหาคม 2568 มีการจัดสัมมนาวิชาการ GSTC ครั้งที่ 3 (III GSTC Academic Symposium) เพื่อเปิดเวทีให้นักวิชาการและผู้ปฏิบัติงานได้นำเสนอผลงานวิจัยและกรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องกับความยั่งยืน การมีส่วนร่วมของชุมชน และความสามารถในการฟื้นตัวของแหล่งท่องเที่ยว
โปรแกรมการประชุมมี 3 หัวข้อหลัก ได้แก่ การท่องเที่ยวชายฝั่งและเกาะ (Coastal & Island Tourism) ชุมชน วัฒนธรรม และการพัฒนาอย่างรับผิดชอบ (Community, Culture, and Responsible Development) และความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การปรับตัว และการฟื้นฟูอย่างยั่งยืน (Climate Resilience, Adaptation, and Sustainable Recovery) ผู้เข้าร่วมประชุมสามารถเข้าถึงเนื้อหาที่เกี่ยวข้องจากวิทยากรชั้นนำได้อย่างตรงประเด็น
การประชุมใหญ่ (Global Conference) จัดขึ้นในวันที่ 6–7 สิงหาคม 2568 ครอบคลุมหัวข้อประชุมที่หลากหลายและเจาะลึกประเด็นเร่งด่วนของวงการท่องเที่ยวในปัจจุบัน เช่น การบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวบนเกาะขนาดเล็ก (Small Island Destination Management) การปกป้องแนวปะการัง (Reef Protection) การฟื้นฟูปะการัง (Coral Restoration) การดำน้ำอย่างรับผิดชอบ (Responsible Diving) ความยั่งยืนในสถานที่ท่องเที่ยว โรงแรม อีเวนต์ (Sustainability in Attractions, Hospitality, Events) การวัดและประเมินความยั่งยืน (Sustainability Measurement and Evaluation) และการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม (Environmental Regeneration) รวมถึงหัวข้อสำคัญอื่น ๆ
นับเป็นโอกาสดีที่การประชุม GSTC 2025 ได้พิจารณาคัดเลือกให้นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยรามคำแหง คือ รศ.ดร.ธรรมศักดิ์ ยีมิน ในหัวข้อเรื่อง “A Carbon-Neutral Marine Tourism Route for Snorkeling in Trat Province, the Eastern Gulf of Thailand” และ อาจารย์ ดร.วิชินสืบปาละ ในหัวข้อเรื่อง “Coral Micro-Fragmentation: Innovative Approach to Coral Restoration for Enhancing Nature-Positive Tourism in Thailand” ให้นำเสนอในสัมมนาวิชาการ GSTC ครั้งที่ 3
รศ.ดร.ธรรมศักดิ์ ยีมิน ได้นำเสนอโครงการที่พัฒนาขึ้นเพื่อเป็นต้นแบบลดและชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการท่องเที่ยวทางทะเล โดยใช้แอปพลิเคชัน ZERO CARBON ขององค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (TGO) และสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) คำนวณการปล่อยและกำหนดมาตรการลดในด้านการขนส่ง ที่พัก อาหาร และการจัดการของเสีย ทำให้คาร์บอนฟุตพริ้นท์ลดลงเหลือ 269.37 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อทริป พร้อมชดเชยผ่านการอนุรักษ์และฟื้นฟูระบบนิเวศ ซึ่งเป็น Nature-based Solutions สำคัญต่อการกักเก็บคาร์บอน โดยเส้นทางท่องเที่ยวที่นำเสนอครอบคลุมเกาะยักษ์เล็ก เกาะยักษ์ใหญ่ เกาะมะปริง ในหมู่เกาะช้าง จังหวัดตราด และพื้นที่ศักยภาพคาร์บอนสีน้ำเงิน (blue carbon) เช่น ป่าชายเลน รวมถึงกองหินใต้น้ำที่เป็นระบบนิเวศสำคัญต่อการสะสมคาร์บอนและความหลากหลายทางชีวภาพ โครงการนี้สอดคล้องกับนโยบายการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน Global Sustainable Tourism Council (GSTC) แสดงให้เห็นความเป็นไปได้ของการท่องเที่ยวคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ ผ่านแนวทางบูรณาการ “วัด–ลด–ชดเชย” และการประสานความร่วมมือจากภาครัฐ เอกชน ชุมชน และเครือข่ายนานาชาติ
อาจารย์ ดร.วิชิน สืบปาละ ได้นำเสนอเทคนิคการฟื้นฟูปะการังด้วยวิธีการตัดชิ้นส่วนปะการังขนาดเล็ก (micro-fragmentation) และการเชื่อมต่อโคโลนี (colony fusion) เพื่อเร่งการเจริญเติบโต และการสืบพันธุ์ของปะการังให้เร็วขึ้น รวมทั้งใช้การเลือกพันธุ์ตามธรรมชาติเพื่อสร้างโคโลนีที่แข็งแรงทนต่อสภาวะเครียดสูง ภายใต้การสนับสนุนจากกลุ่มเศรษฐกิจสีน้ำเงิน สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โครงการวิจัยนี้ได้คัดเลือกปะการังจากแนวปะการังน้ำตื้นที่มีความทนทานต่ออุณหภูมิสูง ความเข้มแสงสูง และรังสี UV นำไปอนุบาลบนโดมคอนกรีตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จากผลการติดตามพบว่าอัตราการรอดชีวิตสูงมากกว่า 80% ไม่มีการฟอกขาวหรือโรค และมีการลงเกาะของตัวอ่อนปะการังใหม่บนพื้นโครงสร้างรูปโดม โดยเทคนิคนี้เป็นครั้งแรกในประเทศไทยที่นำ micro-fragmentation มาประยุกต์ใช้ ซึ่งนอกจากจะช่วยฟื้นฟูความหลากหลายทางชีวภาพและเพิ่มความยืดหยุ่นของระบบนิเวศต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแล้ว ยังสร้างโอกาสให้การท่องเที่ยวเชิงนิเวศมีบทบาทสนับสนุนการอนุรักษ์ในระยะยาวตามแนวทางการท่องเที่ยวธรรมชาติเชิงบวก หรือ Nature-Positive Tourism อีกด้วย
ผลงานวิจัยทั้ง 2 โครงการฯ ดังกล่าวดำเนินงานร่วมกับ รศ.ดร. มาฆมาส สุทธาชีพ, อาจารย์ ดร. สิทธิพร เพ็งสกุล, อาจารย์ ดร. วัลยา กลิ่นทอง และอาจารย์ ดร. เจริญมี แช่มช้อย กลุ่มวิจัยความหลากหลายทางชีวภาพในทะเล ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ผศ.สุภาวดี โพธิยะราช ผู้เชี่ยวชาญอาวุโส สกสว. ผศ.อนพัทย์ หนองคู มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา นายนิพัทธ์พงษ์ ชวนชื่น ผู้ก่อตั้ง Trekking THAI/ผู้เชี่ยวชาญและนักวิจัยด้านการท่องเที่ยวสุทธิเป็นศูนย์ในประเทศไทย Mr. Richard Peter, ผู้ประสานงาน Thailand TOGETHER Net Zero นักวิจัยจากกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง และกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช โดยได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) ปีงบประมาณ 2566-2567 GSTC2025 ได้เชิญ คุณภูมิกิตติ์ รักแต่งาม ประธานมูลนิธิพัฒนาการท่องเที่ยวยั่งยืน จังหวัดภูเก็ต เข้าร่วมเวทีเสวนา เรื่อง “การบริการด้านการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนและการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่ง (Sustainable Hospitality and Coastal Development)” และคุณนิพัทธ์พงษ์ ชวนชื่น ผู้ก่อตั้ง Trekking THAI และผู้เชี่ยวชาญและนักวิจัยด้านการท่องเที่ยวสุทธิเป็นศูนย์ในประเทศไทย ในเวทีเสวนา เรื่อง “การพัฒนาและเสริมพลังบุคลากร (Workforce Development and Empowerment)”
สภาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโลก (Global Sustainable Tourism Council: GSTC) เป็นองค์กรไม่แสวงหากำไร ทำหน้าที่กำหนดและบริหารมาตรฐานการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในระดับโลก หรือ “GSTC Standards” ซึ่งครอบคลุมเกณฑ์สำหรับผู้กำหนดนโยบายและผู้จัดการแหล่งท่องเที่ยว (GSTC Destination Standard) โรงแรม (GSTC Hotel Standard) ผู้ประกอบการทัวร์ (GSTC Tour Operator Standard) การจัดประชุมและนิทรรศการ (GSTC MICE Standard) และสถานที่ท่องเที่ยว (GSTC Attraction Standard)
การประชุม GSTC ครั้งต่อไป คือ GSTC2026 จะจัดขึ้นที่จังหวัดภูเก็ต ระหว่างวันที่ 21–24 เมษายน 2569