วันที่ 10 ก.ค.68 พล.ต.วันชนะ สวัสดี ผอ.สำนักงานประสานภารกิจด้านความมั่นคงกับกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร กรมยุทธการทหาร กองบัญชาการกองทัพไทย (ผอ.สน.ปร.มน) โพสต์ข้อความผ่าน Wanchana Sawasdee ระบุว่า...
ความจริงใจในการปราบปรามแก๊งคอลเซ็นเตอร์ของกัมพูชาจะเป็นเพียงแค่ลมปากโฆษณาชวนเชื่อหรือไม่ลองมาดูกรณีเก็บกู้ทุนระเบิดกันบ้าง
มินิซีรีส์: กัมพูชา กับสองหน้าของสนธิสัญญา Ottawa
เรื่องเล่าจากกับระเบิด – อดีตที่เจ็บปวด
สนธิสัญญา Ottawa คือ อนุสัญญาว่าด้วยการห้ามใช้ การสะสม การผลิต และการขนย้ายทุ่นระเบิดสังหารบุคคล และการทำลายทุ่นระเบิดดังกล่าว
เขมร ลงนามปี 2540 ให้สัตยาบัน2542 มีผลบังคับใช้ 2543 ปัจจุบัน เขมรยังเหลือพื้นที่เก็บกู้อีกมาก ไม่เป็นไปตามสนธิสัญญา อีกทั้งยังมีกรณีที่เจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยจะเข้าเก็บกู้ระเบิดสังหารบุคคลแต่เจ้าหน้าที่ฝ่ายกัมพูชาเข้ามาห้ามไว้ไม่ให้เก็บกู้อีกด้วย สังสัยคงกลัวว่าถ้าเก็บหมดแล้วจะไม่มีเงินช่วยเหลือจากต่างประเทศเข้ามากระมัง
กัมพูชา (Cambodia) เป็นดินแดนอันตรายด้วยกับระเบิดที่ถูกทิ้งไว้มากมาย จนมีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตรวมกันกว่า 65,000 คนตั้งแต่ปี 1979 เป็นต้นมา คนจำนวนมากต้องสูญเสียขา แขน หรือแม้แต่ชีวิต ทำให้กัมพูชามีอัตราคนพิการจากกับระเบิดสูงที่สุดประเทศหนึ่งของโลก
รายงานของ Landmine Monitor ระบุว่า ณ ปี 2022 มีพื้นที่เสี่ยงจากกับระเบิดในกัมพูชายังเหลือกว่า 2,000 ตารางกิโลเมตร และมีเหยื่อเพิ่มขึ้นราว 40 คนต่อปี ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวไร่ชาวนาและเด็กในพื้นที่ชนบท
กัมพูชาจึงเข้าร่วมสนธิสัญญา Ottawa ปี 1997 นอกจากนี้ กัมพูชายังได้เป็นเจ้าภาพจัดประชุมทบทวนครั้งที่ 5 ของสนธิสัญญานี้ในปี 2024 เป็นประเทศแรกในเอเชียที่ได้รับเกียรตินี้ ฟังดูดี แต่เรื่องนี้มีเบื้องหลัง ที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิงซ่อนอยู่
มีรายงานหลายครั้งว่ากองทัพกัมพูชา (Cambodian military) แอบวางกับระเบิดใหม่ตามแนวชายแดนไทย โดยเฉพาะบริเวณใกล้ปราสาทพระวิหาร (Preah Vihear)
รายงานจาก Bangkok Post เมื่อเดือนกรกฎาคม ปี 2013 ระบุว่า ทหารไทย 3 นายเหยียบกับระเบิดขณะลาดตระเวน (ในเขตไทย)โดยพบว่าเป็นระเบิดรุ่นใหม่ซึ่งไม่ได้มีอยู่ในพื้นที่ก่อนหน้า และมีแหล่งข่าวอ้างว่ากองทัพกัมพูชาใช้ระเบิดเหล่านี้ตอบโต้ไทยจากการที่ไทยทำการลาดตระเวนเพื่อป้องกันการลักลอบตัดไม้พะยูง แม้ทางการกัมพูชาจะปฏิเสธเสียงแข็ง แต่เหตุการณ์นี้ก็ทำให้หลายประเทศเริ่มตั้งคำถามว่า กัมพูชาอาจกำลังแอบละเมิดสนธิสัญญา Ottawa อย่างลับ ๆ ทำไมจึงไม่เก็บกู้ให้หมดและยังวางใหม่เพิ่ม คำตอบคือ
คอร์รัปชัน – กับระเบิดที่มองไม่เห็น
ปัญหาคอร์รัปชันในหน่วยงานกู้กับระเบิดของกัมพูชาไม่ใช่เรื่องใหม่ Center for International Policy รายงานว่า ในปี 1999 องค์กร Cambodian Mine Action Center (CMAC) ถูกเปิดโปงว่ามีการยักยอกเงินและแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ที่ไม่มีคุณสมบัติเหมาะสม ทำให้ผู้บริจาคตะวันตกระงับการสนับสนุนชั่วคราว และกระทบต่อการกู้กับระเบิดอย่างรุนแรง
แม้เวลาจะผ่านมานาน แต่ปัญหาคอร์รัปชันก็ยังฝังลึกและแผ่ขยาย โดยเฉพาะในโครงการที่เกี่ยวข้องกับเงินสนับสนุนจากนานาชาติ เช่น โครงการกู้กับระเบิดจากสหภาพยุโรป (EU) และ UNDP ซึ่งหลายหน่วยงานยังไม่มีระบบตรวจสอบการใช้จ่ายที่โปร่งใส
จึงขอตั้งคำถามว่า
1 กรณีเก็บกู้ระเบิดนี้ ไม่ตั้งใจเก็บของเดิมให้หมด แถมวางเพิ่มใช่หรือไม่
2 อย่างนี้ประชาคมโลกจะไว้ใจเขมรได้อย่างไรว่า จะจริงใจ ต่อการปราบปรามอาชญากรรมข้ามชาติในเขมร
3 ความขัดแย้งระหว่าง ไทยกับ เขมรครั้งนี้นั้น เขมรมีการวาง ระเบิดสังหารบุคคล (PMN2)เพิ่มอีกหรือไม่
