"อดีตรัฐมนตรีอลงกรณ์" วิเคราะห์เปรียบเทียบข้อตกลงการค้าล่าสุดสหรัฐฯกับอังกฤษและสหรัฐฯ กับจีน เป็นแนวทางการเจรจาไทยกับสหรัฐฯ

วันที่ 15 พ.ค.68 นายอลงกรณ์ พลบุตร ประธานสถาบันเอฟเคไอไอ. และรองประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์ พรรคประชาธิปัตย์ อดีตรองประธานสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศและอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ โพสต์เฟซบุ๊ก เรื่องบทวิเคราะห์เปรียบเทียบข้อตกลงการค้าล่าสุดระหว่างสหรัฐฯ กับอังกฤษและสหรัฐฯ กับจีนวันนี้เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการเจรจาระหว่างไทยกับสหรัฐฯที่จะมีขึ้นในเร็วๆนี้โดยมีข้อความดังนี้

1.ความเหมือนของข้อตกลงสหรัฐฯกับอังกฤษและสหรัฐฯ กับจีน

1.1เป้าหมายหลัก ทั้งสองข้อตกลงมุ่ง ลดความตึงเครียดทางการค้าและแก้ไขปัญหาการขาดดุลการค้าของสหรัฐฯ ที่สูงถึง 1.2 ล้านล้านดอลลาร์  

1.2กรอบเวลา 90 วัน ทั้งสองฝ่ายใช้กรอบเวลา 90 วันเป็นระยะชั่วคราวเพื่อประเมินผลและปรับนโยบาย  

  • สหรัฐฯ-อังกฤษ: ข้อตกลงมีผลถึงวันที่ 9 กรกฎาคม 2568  
  • สหรัฐฯ-จีน: ระงับภาษีตอบโต้เป็นเวลา 90 วัน เริ่ม 14 พ.ค. 2568  

1.3การลดภาษีศุลกากร สหรัฐฯ ลดภาษีนำเข้าสินค้าเป้าหมาย เช่น รถยนต์ เหล็ก (อังกฤษ) และสินค้าอุตสาหกรรม (จีน)  มีการกำหนด โควตาสินค้าเพื่อควบคุมปริมาณการนำเข้า (เช่น รถยนต์อังกฤษ 1 แสนคัน)  

1.4การเปิดตลาดสินค้าเกษตร ทั้งสองข้อตกลงเน้นการขยายตลาดสินค้าเกษตร เช่น เนื้อวัวสหรัฐฯ ไปอังกฤษ และสินค้าเกษตรจีนไปสหรัฐฯ 

1.5 การจัดตั้งกลไกการปรึกษาหารือร่วม

(1.) สหรัฐฯกับอังกฤษตกลงที่จะจัดตั้งคณะทำงานร่วม (Working Groups) เป็นรูปแบบทีมเจรจาเฉพาะด้าน เช่น  

  • ด้านเกษตรกรรม: เพิ่มการเข้าถึงตลาดสินค้าเกษตรของสหรัฐฯ ในอังกฤษ   
  • ด้านเภสัชกรรม: ลดภาษีและอำนวยความสะดวกการส่งออกยาจากอังกฤษ หลังสหรัฐฯ เสร็จสิ้นการสอบสวนมาตรา 232   
  • ด้านพลังงานสะอาด: ร่วมมือด้านเทคโนโลยีพลังงานทดแทน   

(2.) สหรัฐฯและจีนตกลงจัดตั้ง กลไกการหารือทางเศรษฐกิจและการค้าโดยมีตัวแทนหลักคือ:

  • ฝ่ายจีน : เหอ หลี่เฟิง รองนายกรัฐมนตรี
  • ฝ่ายสหรัฐฯ :สก็อตต์ เบสเซนต์ (รัฐมนตรีคลัง) และจามีสัน กรีร์ (ผู้แทนการค้า)  
  • กลไกนี้จะจัดการเจรจาต่อเนื่องทั้งในจีน สหรัฐฯ หรือประเทศที่ตกลงร่วมกัน

2. ความต่างของข้อตกลง

2.1 ข้อตกลงสหรัฐฯ-อังกฤษ

(1.) ลักษณะข้อตกลง เป็นข้อตกลงทวิภาคีเฉพาะด้าน(รถยนต์ เหล็ก เกษตร) ยังไม่ครอบคลุมบริการหรือดิจิทัล  อังกฤษยอมรับ ภาษีดิจิทัล 2%ของสหรัฐฯ โดยไม่เปลี่ยนแปลง  

(2.) เงื่อนไขภาษี

  • ลดภาษีรถยนต์อังกฤษจาก 25% เหลือ 10% (เฉพาะ 1 แสนคันแรก)
  • ยกเลิกภาษีเหล็กและอะลูมิเนียมอังกฤษเป็น 0%

(3.) ผลประโยชน์เชิงยุทธศาสตร์ เสริมสร้างความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ และเป็นต้นแบบสำหรับการเจรจากับประเทศอื่น เช่น ออสเตรเลีย สิงคโปร์ อังกฤษจะสั่งซื้อเครื่องบิน Boeing มูลค่า 10,000 ล้านดอลลาร์

2.2ข้อตกลงสหรัฐฯ-จีน

(1.) ลักษณะข้อตกลง

  • ครอบคลุมประเด็นซับซ้อน เช่น ทรัพย์สินทางปัญญา การอุดหนุนอุตสาหกรรม การควบคุมสารเฟนทานิล
  • จัดตั้ง กลไกการปรึกษาหารือถาวรโดยมีตัวแทนระดับสูงจากทั้งสองฝ่าย  

(2.) เงื่อนไขภาษี

  • สหรัฐฯ ลดภาษีสินค้าจีนจาก 145% เหลือ 30%
  • จีนลดภาษีสินค้าสหรัฐฯ จาก 125% เหลือ 10%

(3.) ประเด็นความมั่นคง

  • สหรัฐฯ กดดันจีนควบคุม การผลิตสารเฟนทานิลที่รั่วไหลไปยังตลาดมืดอเมริกา  
  • จีนเรียกร้องให้สหรัฐฯ ยกเลิก การบังคับถ่ายโอนเทคโนโลยี

3.ยุทธศาสตร์ของสหรัฐฯ

  • สหรัฐฯกับอังกฤษ เน้น การฟื้นฟูความสัมพันธ์แบบดั้งเดิมและลดการพึ่งพาห่วงโซ่อุปทานจากจีน   
  • สหรัฐฯกับจีน มุ่งแก้ไขปัญหาการค้าเชิงโครงสร้างและลดอิทธิพลของจีนในตลาดโลก   

4.ผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลก

  • ข้อตกลงสหรัฐฯ-อังกฤษส่งผลให้ตลาดหุ้นพุ่ง โดยเฉพาะหุ้น Boeing และ Rolls-Royce   
  • ข้อตกลงสหรัฐฯ-จีนช่วยคลี่คลายความกังวลเรื่อง ภาวะเงินเฟ้อและการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก   

สรุป : ข้อตกลงดังกล่าวถือเป็นก้าวแรกสู่การฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างสหรัฐฯกับอังกฤษและจีน แม้ยังมีประเด็นท้าทายที่ต้องแก้ไขในระยะต่อไป เช่น การอุดหนุนภาคอุตสาหกรรมและความเหลื่อมล้ำทางเทคโนโลยี ทั้งสองข้อตกลงสะท้อน ยุทธศาสตร์ "America First"ของทรัมป์ ที่มุ่งใช้การเจรจาแบบทวิภาคีเพื่อแก้ไขปัญหาการค้า แต่ความสำเร็จในระยะยาวยังขึ้นอยู่กับความยืดหยุ่นและความร่วมมือของคู่เจรจา หวังว่าบทวิเคราะห์เชิงเปรียบเทียบนี้จะเป็นข้อมูลประกอบการเจรจาระหว่างไทยกับสหรัฐฯที่จะมีขึ้นในเร็วๆ นี้