"หมอเจด" เตือน "อาหารแปรรูป'" อร่อยกินง่ายแต่ตุยไว

วันที่ 11 พ.ค.68 นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการกิจการด้านปฐมภูมิ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา โพสต์เพจเฟซบุ๊ก "หมอเจด" ระวัง "อาหารแปรรูป" อร่อยกินง่าย แต่ตุยไวไม่รู้ตัว โดยระบุว่า  หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า Ultra-Processed Food (UPF)   หรือ “อาหารแปรรูปขั้นสุด” เรียกสั้นๆว่า UPF นะ

มันคืออาหารที่โดนแปรรูป  จนแทบไม่เหลือความเป็นอาหารจริงแล้ว มันถูกทำให้มีรสชาติดี กินง่าย สะดวก  แต่แทบไม่มีสารอาหารที่ดีต่อร่างกายเลย

มีหนังสืออย่าง “Ultra-Processed People” ของ Dr. Chris van Tulleken  กับงานวิจัยจาก The Lancet, BMJ, และ Nature บอกตรงกันว่า “UPF คือหนึ่งในสาเหตุใหญ่ของโรคอ้วน เบาหวาน มะเร็ง ภาวะซึมเศร้า และสมองเสื่อม” แปลว่า มันทำให้เรากินไปเรื่อยๆ แบบไม่รู้ตัว เดี๋ยวมาเล่าให้ฟังว่ามันอันตรายยังไง และทำยังไงถึงจะลดลงได้

1. Ultra-Processed Food คืออะไร?

พูดง่ายๆ Ultra-Processed Food หรือ UPF คืออาหารที่ผ่านกระบวนการหนักมาก แทบไม่เหลือความเป็นอาหารจริง เหลือแค่รสชาติที่กินแล้วอร่อยกับความสะดวก เช่น ส่วนผสมแปลกๆ ที่ไม่ใช่อาหารจริง สีแต่งกลิ่น สารให้ความหวานเทียม เนื้อเทียม

•กระบวนการแยกส่วน-ประกอบใหม่: เอาถั่วมาทำเป็นโปรตีนสังเคราะห์ เอาไขมันไปผ่านกรรมวิธี

•น้ำตาล เกลือ ไขมันทรานส์สูง: เพื่อให้รสชาติถูกปาก กินแล้วหยุดไม่ได้

•ทำมาให้กินง่าย: เคี้ยวง่าย กลืนคล่อง ติดปากจนอยากกินอีก

 

2. ตัวอย่างอาหาร Ultra-Processed ที่เราเจอกันทุกวัน  หลายคนคิดว่าอาหารแปรรูปมีแค่ขนมขบเคี้ยว จริงๆมันมีหลายอย่างมาก และมันอยู่รอบตัวเรา:

•ไส้กรอก ลูกชิ้น แฮม หมูยอ: ส่วนใหญ่มีเนื้อแค่ 30% ที่เหลือคือแป้ง ไขมัน เกลือสูง และสารกันเสีย

•บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป: แป้งขัดขาว ผงปรุงรสโซเดียมสูง น้ำมันผ่านกรรมวิธี กินแล้วอิ่มแต่ไม่มีสารอาหาร

•ขนมปังนิ่ม เบเกอรี่ ซาลาเปา: มีมาการีน น้ำตาล สีแต่งกลิ่น วัตถุกันเสีย

•ขนมกรุบกรอบ: มันฝรั่งทอด ป๊อปคอร์นสำเร็จ พลังงานสูง ไม่มีสารอาหารจริง

•โยเกิร์ตหวาน นมรสต่างๆ: น้ำตาลเพียบ (บางถ้วยเท่ากับน้ำอัดลม 1 กระป๋อง)

•เครื่องดื่มชงสำเร็จ: กาแฟ 3in1 ชานมขวด น้ำผลไม้กล่อง น้ำตาลสูง นมเทียม ไม่มีใยอาหาร

•อาหารแช่แข็งหรืออาหารพร้อมทาน: โซเดียมสูง ไขมันทรานส์แฝง สารปรุงแต่งรสเพื่อเก็บได้นาน

.

3. ทำไม Ultra-Processed Food ถึงอันตราย?  UPF ไม่ได้แค่ทำให้เราอ้วน แต่มันทำลายสุขภาพโดยที่เราไม่รู้ตัวนะ

•ทำให้เสี่ยงโรคเรื้อรังไม่ว่าจะเป็นอ้วน เบาหวาน มะเร็ง โรคหัวใจ ภาวะซึมเศร้า

•กินแล้วหยุดไม่ได้ เพราะรสชาติมันถูกออกแบบมาให้เสพติด

•ขาดสารอาหารที่จำเป็น ไม่มีวิตามิน แร่ธาตุ หรือใยอาหาร

•กระตุ้นให้กินเยอะเกิน เพราะมันอร่อย กินง่าย แทบไม่รู้ตัวว่ากินไปเยอะแค่ไหน

กินไปนานๆ ร่างกายจะค่อยๆ เสื่อมโทรม ระบบภูมิคุ้มกันแย่ลง สมองไม่สดใส ผิวพรรณไม่ดี

.

4. วิธีลด Ultra-Processed Food แบบง่ายๆ  จะให้เลิกกิน UPF ไปเลยคงยาก แต่อย่างน้อยก็ลดลงได้ เริ่มจาก

•อ่านฉลากโภชนาการ ถ้าส่วนผสมเกิน 5 อย่างหรือมีชื่อแปลกๆ ที่อ่านไม่ออก วางไว้ก่อน

•เลือกอาหารที่มาจากธรรมชาติ ข้าวกล้อง เนื้อสดๆ ผักผลไม้สด

•ทำอาหารกินเองบ้าง ไม่ต้องทุกมื้อ แค่บางมื้อที่พอมีเวลา ก็ช่วยได้เยอะ

•เลี่ยงเครื่องดื่มหวาน ตัดใจดื่มน้ำเปล่าดีกว่าครับ

ทำตามแค่นี้ไปเรื่อยๆ เราก็จะลด UPF ไปเองนะครับ

 

5. สรุปเลยนะครับ Ultra-Processed Food คืออาหารที่ดูสะดวก อร่อย แต่จริงๆ แล้วมันทำร้ายสุขภาพเราแบบไม่รู้ตัว โรคเรื้อรังที่เจอกันทุกวันนี้ อย่างอ้วน เบาหวาน มะเร็ง หรือภาวะซึมเศร้า หลายอย่างก็เกิดจากการกิน UPF นี่แหละ ถ้าอยากสุขภาพดีขึ้น ไม่ต้องทำอะไรซับซ้อน แค่ลองเลือกกิน “อาหารที่ยังเป็นอาหาร” เช่น ผัก ผลไม้ เนื้อสด ข้าวไม่ขัดสี ทำอาหารเองบ้าง หลีกเลี่ยงของหวานและเครื่องดื่มที่ใส่น้ำตาลเยอะ

อย่าลืมดูแลตัวเอง และเอาที่ผมบอกไปปรับใช้นะ ใครมีคำถามคอมเมยต์ได้เลยนะครับ

 

 

ขอบคุณ เพจเฟซบุ็ก หมอเจด