วันที่ 1 ธ.ค.2567 ที่กระทรวงมหาดไทย(มท.) นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรมว.มหาดไทย เป็นประธานในพิธีวางพวงมาลาถวายสักการะพระอนุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เนื่องในวันดำรงราชานุภาพ ประจำปี 2567 โดยมี นายทรงศักดิ์ ทองศรี รมช.มหาดไทย น.ส.ซาบีดา ไทยเศรษฐ์ รมช.มหาดไทย นายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย นายสมเจตน์ ลิมปะพันธุ์ ที่ปรึกษารมว.มหาดไทย นางจิณณารัชช์ สัมพันธรัตน์ นายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย น.ส.กานต์กนิษฐ์ แห้วสันตติ ผู้ช่วยเลขานุการ รมว.มหาดไทย ผู้บริหารระดับสูง ผู้ว่าราชการจังหวัด ข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ พร้อมสมาชิกราชสกุลดิศกุล ร่วมในพิธี
โดยตั้งแต่เวลา 07.20 น. นายอนุทิน นำข้าราชการ และพนักงานรัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงมหาดไทย และประชาชน ร่วมเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินร่วมกิจกรรมวิ่งผ่าเมือง (Amazing Thailand Marathon Bangkok 2024) โดยทรงวิ่งผ่านกระทรวงมหาดไทย ด้านถนนบำรุงเมือง จากแยกสี่กั๊กเสาชิงช้าถึงแยกสะพานช้างโรงสี ไปสู่เส้นชัยที่ท้องสนามหลวง
จากนั้นเวลา 08.45 น. นายอนุทิน เป็นประธานประกอบพิธีสงฆ์ เพื่อบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายแด่สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ตลอดจนผู้มีพระคุณ และข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ของกระทรวงมหาดไทยที่ล่วงลับไปแล้ว ที่ห้องประชุมราชสีห์ ชั้น 2 กระทรวงมหาดไทย โดยได้รับเมตตาจากเจ้าประคุณสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช กรรมการมหาเถรสมาคม ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ราชวรวิหาร และคณะสงฆ์วัดราชบพิธ ประกอบพิธี
สมเด็จฯ กรมพระยาดำราชานุภาพ ทรงเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเจ้าจอมมารดาชุ่ม ซึ่งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยเป็นพระองค์แรก หรือ "ปฐมเสนาบดี" (ปัจจุบันคือตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย) ทรงเป็นกำลังสำคัญยิ่งในการปฏิรูป จัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดินทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค วางรากฐานอันมั่นคงให้กระทรวงมหาดไทย กำหนดความหมายของงานมหาดไทยให้ชัดเจนว่า “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข” กระทั่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำรัสว่า “กรมดำรงฯ มอบดวงใจให้กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงมหาดไทย คือ ผู้ดูแลประเทศชาติชาวไทย ให้มีความร่มเย็นเป็นสุข"
ทั้งนี้ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สิ้นพระชนม์ เมื่อวันที่ 1 ธ.ค. 2486 ณ วังวรดิศ สิริรวมพระชันษาได้ 81 พรรษา ต่อมาในปี พ.ศ. 2505 องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ได้ถวายการสดุดีให้ทรงเป็นบุคคลสำคัญของโลก เป็นพระองค์แรกของประเทศไทย
