เมื่อวันที่ 2 ต.ค.67 นายชินวัฒน์ ตั้งสุทธิจิต กรรมการและรองเลขาธิการมูลนิธิสโมสรมิตรภาพวัฒนธรรมสากล ตั้งกลอนผ่านเฟซบุ๊ก ชินวัฒน์ ตั้งสุทธิจิต ระบุว่า...
พุทธคูหาถ้ำไม่จีซาน
๏ เป็นพุ่มเป็นพวงดังรวงผึ้ง
ศรัทธาถึงใจจินต์พระชินสีห์
แห่งไพรใจผ่องกองสารี
มกุฎยอดไม่จีซานสราญรมย์
๏ โบกฉาบเสลาสลักจำหลักผา
เป็นหมู่พุทธคูหาสง่าสม
ผ่านแดดฝนน้ำค้างที่พร่างพรม
ขุนพนมพระใหญ่ให้ร่มเย็น
๏ เส้นทางสายแพรไหมทางไกลผ่าน
โพรงคูหาเพดานผ่านทุกข์เข็ญ
เมตตาพรชื่นฉ่ำคลายลำเค็ญ
ได้บำเพ็ญบุญหลวงแห่งปวงชน
๏ รอยยิ้มแห่งตะวันออกบอกความนัย
จวบกาลอสงไขยให้พูนผล
พุทธบูชาถวายองค์มิ่งมงคล
บันดาลดลเจริญสุขไร้ทุกข์ภัย
๏ เชิญเทวีกรีดกรายฟ้อนร่ายรำ
พรมน้ำฟ้าชื่นฉ่ำพร่ำฟ้าใส
ฝากอักษรลิบล่องฟ่องฟ้าไป
เงาพฤกษาพรมไหวส่งใจพลัน
๏ เด็ดบุปผาแทนทองกองข้าวบุญ
พระธรรมหนุนเรียงรายเป็นสายขวัญ
โพ้นขอบรุ้งวามแววแก้วอำพัน
ตราบนิรันดร์ดื่มด่ำคำกวี ๚
มหา สุรารินทร์
หมู่พุทธคูหาถ้ำไม่จีซาน เมืองเทียนสุ่ย มณฑลกานซู่
เสาร์ 15 กันยายน 2567 เวลา 11.15น.ฝนพร่ำ
ถ้ำหินไม่จีซาน
ภูผาที่เจาะถ้ำหินที่ถูกสร้างขึ้นโดยฝีมือมนุษย์ สันนิษฐานว่าเริ่มสร้างขึ้นครั้งแรกในช่วงปลายสมัยราชวงศ์ฉิน หรือราว ค.ศ.384-417 เมื่อคราวที่พุทธศาสนาจากอินเดียเข้าสู่จีนผ่านเส้นทางสายไหม โดยถ้ำหินแห่งนี้อยู่ห่างจากเส้นทางสายไหมไปทางใต้เพียงไม่ถึง 1 ไมล์ ถ้ำหินไม่จีซานตั้งอยู่บนหน้าผาสูงชัน ในเขตไม่จี เมืองเทียนสุ่ย มณฑลกานซู่ ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน จัดเป็น 1 ใน 4 ถ้ำหินแกะสลักขนาดใหญ่ที่สุดของจีน
ชื่อ “ไม่จีซาน” มีความหมายถึง “กองรวงข้าวสาลี” ตามรูปลักษณ์ของภูเขาที่เหมือนรวงข้าวสาลีวางซ้อนกันอยู่ โดยตัวถ้ำนั้นตั้งอยู่ที่ระดับความสูงกว่า 150 เมตร ม่ายจีซานถูกสร้างขึ้นครั้งแรกในช่วงปลายสมัยราชวงศ์ฉิน เมื่อค.ศ.384-417 ก่อนจะถูกขยับขยายเพิ่มเติมในช่วงหลายราชวงศ์ อาทิ ราชวงศ์โจวเหนือ (ค.ศ. 557-581) และราชวงศ์ถัง (ค.ศ. 618 - 907)
ปัจจุบันไม่จีซานประกอบด้วยถ้ำน้อยใหญ่ 221 แห่ง และได้มีการอนุรักษ์พระพุทธรูปปั้น 194 องค์ พระพุทธรูปหินสลักกว่า 7,000 องค์ และภาพจิตรกรรมฝาผนังขนาดใหญ่กว่า 1,300 ตารางเมตร โดยถ้ำหินแกะสลักแห่งนี้โด่งดังด้านศิลปะการปั้นดินงดงามระดับโลก และมีชื่อเสียงในฐานะ “หอนิทรรศการศิลปะประติมากรรมตะวันออก”
ผลงานแกะสลักรูปปั้นพระพุทธรูปที่ถ้ำหินไม่จีซานแห่งนี้มีความสูงตั้งแต่ 20 เซนติเมตร เรื่อยไปจนถึงขนาดความสูง 15 เมตร ที่สร้างขึ้นด้วยฝีมือประณีตบรรจง สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาช่างในสมัยโบราณและแรงศรัทธาที่มีต่อพุทธศาสนาของชาวจีน โดยตลอดแนวหน้าผามีเพียงไม้กระดานแคบๆ ที่ทำเป็นทางเดินเชื่อมถ้ำต่างๆ เข้าด้วยกัน
องค์ประกอบต่างๆ ในถ้ำไม่จีซานยังถูกเก็บรักษาไว้ในสภาพดีเยี่ยม เนื่องจากถูกแกะสลักบนหน้าผาสูงชันกว่า 150 เมตร ทำให้การเข้าถึงยากจึงรอดพ้นจากการถูกทำลาย และยังคงได้รับการอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี โดยถ้ำม่ายจีซานยังถูกรวมอยู่ในรายชื่อ “จุดชมวิวม่ายจีซาน” ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก (UNESCO) ด้วย