“หญ้าแฝก ใต้ร่มพระบารมี สร้างดินดี น้ำยั่งยืน”
เมื่อวันที่12 กันยายน 2567 นางสุพร ตรีนรินทร์ เลขาธิการ กปร. พร้อมด้วยนางศศิพร ปาณิกบุตร ที่ปรึกษาด้านการประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่สำนักงาน กปร. เข้าร่วมพิธีมอบรางวัลการประกวดการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ครั้งที่ 13 และพิธีมอบรางวัลลูกโลกสีเขียว ครั้งที่ 22 จัดโดยบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ณ อาคารสำนักงานใหญ่ ปตท. กรุงเทพมหานคร
นางสุพร ตรีนรินทร์ เลขาธิการกปร. เปิดเผยว่า โครงการประกวดการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้เริ่มดำเนินโครงการตั้งแต่ปี 2549 เพื่อสนับสนุนและเป็นกําลังใจให้แก่ผู้ที่น้อมนำแนวพระราชดำริเกี่ยวกับหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ รวมถึงการประยุกต์ใช้ประโยชน์ด้านอื่น ๆ ของหญ้าแฝก เช่น งานด้านหัตถกรรม การนำหญ้าแฝกมาจักสาน เพื่อใช้ประโยชน์และประดับตกแต่งในครัวเรือน ทั้งนี้ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ ทั้ง 6 แห่ง ศูนย์สาขา และสํานักงาน กปร. มีแนวทางการพัฒนาร่วมกับกรมพัฒนาที่ดิน กรมทางหลวง และกรมชลประทาน ในการนําหญ้าแฝกไปปลูกเพื่อการอนุรักษ์ฟื้นฟูดินและน้ำ การปลูกหญ้าแฝกเพื่อป้องกันไหล่ทางหรือพื้นที่ลาดชันไม่ให้ทรุดตัว รวมถึงการขยายผลให้ราษฎรนำไปปลูกในพื้นที่ของตนเอง
“พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสานต่อแนวพระราชดําริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถพิตร เพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝกในด้านต่าง ๆ นับตั้งแต่ปี 2549 เป็นต้นมา โครงการประกวดการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มีผลงานที่ได้รับรางวัลแล้ว จำนวน 522 โครงการ เกิดเครือข่ายคนรักหญ้าแฝกประมาณ 2,800 คน ซึ่งถือว่ามีมากพอสมควร” นางสุพร ตรีนรินทร์ กล่าว
นายเสน่ห์ ร่มโพธิ์ ราษฎรบ้านดงมะไฟ ตําบลเขาดิน อําเภอเก้าเลี้ยว จังหวัดนครสวรรค์ ผู้ได้รับรางวัลชนะเลิศโล่พระราชทาน ประเภทพื้นที่แหล่งเรียนรู้และขยายผล ระดับบุคคล เผยว่า ในอดีตสภาพดินในพื้นที่เพาะปลูกเสื่อมโทรมมากเพราะใช้สารเคมีเพื่อบำรุงพืชที่ปลูก ต่อมาได้นําหญ้าแฝกมาปลูกในพื้นที่ว่างรอบโคนต้นไม้ เมื่อตัดแต่งใบหญ้าแฝกได้เอามากองบริเวณโคนต้นไม้เพื่อคลุมดินเก็บความชื้นให้พืชที่ปลูก ไม่นานพบว่าดินเริ่มฟูมีไส้เดือนดินในปริมาณมากขึ้น ทำให้ดินมีรูพรุนช่วยให้อากาศในดินมีมากขึ้น และเมื่อรากพืชได้อากาศและดินร่วนซุย รากพืชจะชอนไชหาธาตุอาหารในดินได้ดีขึ้น ต้นไม้ก็สมบูรณ์ให้ผลผลิตดี
“ได้ปลูกแฝกตั้งแต่ปี 2551 ในพื้นที่เพาะปลูกที่ทำแบบเกษตรผสมผสาน มีความภาคภูมิใจเป็นอย่างมากที่ได้รับรางวัลในครั้งนี้ และจะขยายผลการใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝกให้กับเกษตรกรรายอื่นๆ นำไปใช้ต่อไป รวมถึงจะเปิดพื้นที่ให้เป็นแหล่งเรียนรู้การใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝกอีกด้วย” นายเสน่ห์ ร่มโพธิ์ กล่าว
โครงการประกวดการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ครั้งที่ 13 (พ.ศ. 2566-2567) จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างมูลนิธิชัยพัฒนา สำนักงาน กปร. กรมพัฒนาที่ดิน และบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ภายใต้หัวข้อ “หญ้าแฝก ใต้ร่มพระบารมี สร้างดินดี น้ำยั่งยืน” โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานโล่รางวัลสำหรับมอบให้แก่ผู้ที่รับรางวัลชนะเลิศในแต่ละประเภทผลงาน จำนวน 14 โล่รางวัล จากรางวัลทั้งหมด 36 รางวัล มูลค่ารางวัลรวมทั้งสิ้น 1,556,000 บาท แบ่งออกเป็นรางวัลประเภทส่งเสริมการปลูกและขยายผล จำนวน 26 รางวัล และรางวัลประเภทส่งเสริมหัตถกรรมผลิตภัณฑ์จากใบหญ้าแฝก จำนวน 10 รางวัล ซึ่งในปีนี้ มีผู้ส่งผลงานเข้าร่วมการประกวดจำนวนทั้งสิ้น 197 ผลงาน แบ่งออกเป็นผลงานประเภทส่งเสริมการปลูกและขยายผล จำนวน 81 ผลงาน และประเภทส่งเสริมหัตถกรรมผลิตภัณฑ์จากใบหญ้าแฝก จำนวน 116 ผลงาน