เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 18 ก.ย.67 นายธนดล สุวัณณะฤทธิ์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นำทีมชุดเฉพาะกิจพญานาคราช ลงพื้นที่ อ.หลังสวน จ.ชุมพร เพื่อตรวจสอบต้นตอกรณีที่ทางการจีนแจ้งตรวจพบการปนเปื้อนแคดเมียมในเนื้อทุเรียนที่ส่งออกจากประเทศไทยเกินค่ามาตรฐาน ตามตำสั่งของนางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
จากการตรวจสอบในช่วงเช้าโรงคัดบรรจุ หรือ ล้ง 3 แห่ง ในอำเภอหลังสวน พบทุเรียนอยู่ในโรงคัดบรรจุเพื่อเตรียมส่งออก จนท. จึงสอบถามที่มาของทุเรียนและขอดูเอกสารประกอบ ขณะตรวจพบคนงานกำลังชุปลูกทุเรียน จึงขอดูสีที่ใช้ในการชุบ
โดยโรงคัดบรรจุแรก พบสีเขียว และสีเหลือง ที่ใช้แล้วอย่างละ 1 กระป๋อง ข้างกระป๋องเขียนเป็นภาษาจีน เมื่อสอบถาม จนท. ผสมอ้างว่า เป็นผงขมิ้น ที่ถูกส่งมาจากจีน เมื่อตรวจโดยรอบไม่พบการผ่านรับรองมาตรฐานของ อย. นอกจากนี้ยังพบ สีดังกล่าวที่ยังไม่ได้งานอยู่ในกระสอบอีกจำนวนมาก จนท.จึงเก็บตัวอย่างส่งตรวจ ที่ กรมวิชาการเกษตร และยังพบยากันเชื้อราด้วย
โรงคัดบรรจุที่ 2 จนท. เข้าตรวจสอบมีทั้งมังคุด และทุเรียน ที่อยู่ระหว่างรอการจัดส่ง จนท.จึงตรวจสอบผลไม้ที่อยู่ในโรงคัดบรรจุ พร้อมเอกสาร และขอตรวจสอบห้องปฏิบัติการทางเคมี พบ ขวดพลาสติกสีขาว ภายในมีสีเขียว และสีเหลือง ด้านข้างขวดไม่ปรากฏเอกสารใดๆ มีเพียงรูปหัวช้างสีทอง นอกจากนี้ยังพบผงสีเหลืองคล้ายกลิ่นขมิ้น ด้านข้างถุงเป็นภาษาต่างประเทศ และยังพบซองพลาสติก สีส้มมีภาษาต่างประเทศ และซองสีน้ำเงิน ไม่ปรากฏตัวอักษร แต่ จนท.ประจำล้ง แจ้งว่า ใช้สำหรับมังคุด
ส่วนโรงคัดบรรจุที่ 3 จนท. เข้าตรวจสอบ พบ คนงานกำลังชุบทุเรียนและผึ่งพัดลม บางส่วนกำลังขึ้นทุเรียนใส่ในตู้คอนเทนเนอร์ จนท. จึงขอตรวจสอบห้องปฎิบัติการ พบ ผงสีเหลืองคล้ายขมิ้น แต่ไม่พบขวด หรือกระป๋องคล้ายกับโรงคัดบรรจุ 2 แห่งแรก
ซึ่ง จนท. ได้เก็บตัวอย่างสี และสาร ที่พบใน 2 โรงคัดบรรจุแรก ไปตรวจสอบทางห้องปฏิบัติการเนื่องจากไม่ปรากฏเอกสารผ่านการอนุญาตตามมาตรฐาน อย. และไม่ได้รับอนุญาตจากกรมวิชาการเกษตร โดยคาดว่าภายในวันพรุ่งนี้ (19 ก.ย.67) จะทราบผลการส่งตรวจหาสารประกอบภายในว่ามีอะไรบ้าง
สำหรับ สารและสีที่พบในโรงคัดบรรจุทุเรียน ใน อ.หลังสวน จ.ชุมพร ทราบว่า เริ่มนิยมใช้กันมาก โดยผู้ที่นำเข้ามา คือ นายทุนชาวจีน
นายธนดล สุวัณณะฤทธิ์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่า ถือเป็นเรื่องใหญ่มาก โดยรายงานให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทราบแล้ว และจากการตรวจสอบข้อกฏหมายในเบื้องต้น พบ ผิด พรบ.วัตถุอันตราย กรณีที่มีการใช้สารเคมีในกระบวนการผลิต เช่น สารทำความสะอาด สารเคลือบผิว สารเร่งให้สุก สารป้องกันกำจัดศัตรูพืช ต้องเลือกใช้ทั้งชนิดและปริมาณที่ถูกต้องตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่เกี่ยวข้อง หรือตามพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ.2535 หรือข้อกำหนดของประเทศคู่ค้า หรือข้อตกลงของคู่ค้า และจะดูในข้อกฏหมายอื่นด้วย
ส่วนโรงคัดบรรจุที่ทางการจีนสั่งระงับการส่งออกเพราะตรวจพบการปนเปื้อนของแคดเมียมในเนื้อทุเรียน กรมวิชาการเกษตร สั่งหยุดส่งออก และตรวจสอบกระบวนการทุกขั้นตอนการส่งออก ทั้ง 12 โรงคัดบรรจุ แล้ว
สำหรับการเก็บตัวอย่างทุเรียนส่งออกไปจีน ระหว่างวันที่ 2-16 กันยายน 2567 สรุปจำนวนผลการทดสอบแคดเมียมในทุเรียนส่งออกไปจีนสุ่มตัวอย่างทดสอบระหว่างวันที่ 2-13 กันยายน 2567 รวมทั้งสิ้น 1,703 ตัวอย่าง ผลทดสอบคือ พบแคดเมียมมีค่าตั้งแต่น้อยกว่า 0.005 ถึง 0.06 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม จำนวน 587 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ 34 (พบเกินค่ามาตรฐานจีน 1 ตัวอย่าง) และไม่พบ จำนวน 1,116 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ 66 (ข้อมูล ณ วันที่ 13 กันยายน 2567)
