วันที่ 13 ก.ย.2567 ที่รัฐสภา มีการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ที่มีนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภาทำหน้าที่ประธานการประชุม พิจารณาวาระคณะรัฐมนตรี(ครม.) แถลงนโยบายรัฐบาลต่อรัฐสภา ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 162 วันสุดท้าย ต่อมาเวลา 13.55 น.นายชวน หลีกภัย สส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ กล่าวว่า เมื่อวันที่ 12 ก.ย.ตนได้อภิปรายนโยบายของนายเศรษฐา ทวีสิน อดีตนายกฯขณะนั้นพูดในฐานะฝ่ายค้าน วันนี้พูดในฐานะรัฐบาล แต่ไม่ว่าจะอยู่ภาคไหนก็ตามความจริงก็คือความจริง ไม่อาจจะเป็นไปตามฐานะความจริงก็คือความจริง
ส่วนเรื่องปัญหาชายแดนภาคใต้ตอนนั้นต้องการให้รัฐบาลบรรจุไว้ในนโยบายแต่ไม่ได้รับการบรรจุ แต่รัฐบาลนี้ได้บรรจุเรื่องนี้ไว้ แสดงให้เห็นว่าเป็นเรื่องสำคัญ และยอมรับ การแก้ปัญหา เพราะปัญหาชายแดนภาคใต้ชีวิตมีค่ามากกว่าเงิน แม้เราจะผิดพลาดเรื่องเศรษฐกิจขาดทุนไปกี่แสนกี่หมื่นล้านไม่เท่ากับการชีวิตคน 7,500 กว่าคนที่เสียไปจากความผิดพลาดทางนโยบายด้านความมั่นคง ความสำเร็จที่เราจะแก้ไขปัญหาได้ก็ต้องยอมรับความจริงว่าเหตุทั้งหมดเกิดจากอะไร เมื่อวันที่ 8 เม.ย.2544 เราต้องแก้ไขปัญหาให้เกิดความสงบให้ได้
นายชวน กล่าวว่า หากน.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ต้องการเห็นความสามัคคีและปรองดอง ไม่มีใครไม่เห็นด้วยกับเรื่องนี้ แต่การจะเกิดความสามัคคีปรองดองได้จะต้องปฏิบัติต่อทุกคนอย่างเสมอภาค อย่าเลือกปฏิบัติ และชดเชยที่เลือกปฏิบัติ และที่เสียโอกาสด้วย ซึ่งตั้งแต่รัฐบาลพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา อดีตนายกฯ ตนก็เคยเสนอเรื่องนี้แต่ยังไม่มีรูปธรรม มากนัก เพราะฉะนั้นรัฐบาลนี้ควรจะทบทวนว่ามีอะไรที่ทำให้เกิดความขัดข้อง หมองใจ และทำให้เกิดความขัดแย้ง ที่ทำให้เกิดความรู้สึกว่าไม่เสมอภาค ถึงจะเกิดความปรองดองได้
นายชวน กล่าวยกคำให้สัมภาษณ์ของนายกฯหลังจากเข้าถวายสัตย์ปฏิญาณ พร้อมกล่าวว่า ประเด็นฝ่ายบริหารจะต้องปฏิบัติหน้าที่คือ 1.ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต 2. เพื่อประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชน และ 3.รักษาไว้และปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญทุกประการ เพราะฉะนั้นความซื่อสัตย์สุจริตไม่ต้องอธิบายมาก ไม่ใช่แค่การฉ้อราษฎร์บังหลวงหรือทุจริตคอร์รัปชั่น แต่ครม.เข้ามาบริหารประเทศ ซึ่งมีข้าราชการทุกกระทรวงทบวงกรม ที่ต้องไต่เต้ามา ไม่เหมือนพวกเรา ถ้าการแต่งตั้งข้าราชการโดยซื่อสัตย์สุจริต ไม่เอาตำแหน่งมาเป็นราคาเท่านั้นเท่านี้ ถ้าเราทำด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ยึดหลักธรรมาภิบาล คุณธรรมจริยธรรมให้โอกาสคนเหล่านั้นขึ้นมาด้วยความสามารถ ไม่ใช่ขึ้นมาโดยราคา เราก็จะสามารถรักษา ความซื่อสัตย์สุจริตได้ และเราก็จะได้คนดีมาทำงานกับเราด้วย
นายชวน กล่าวอีกว่า ส่วนการทำเพื่อประโยชน์ของประเทศชาติ และประชาชนก็จะเป็นประโยชน์ต่อระบบการปกครอง และรัฐสภา เพราะขณะนี้มีข้อหย่อนยานในระบบการปกครองของเรา ไม่ทำให้เกิดเป็นประโยชน์ต่อประชาชนส่วนใหญ่ เป็นเหมือนหนึ่งระบบมือใครยาวสาวได้สาวเอา จึงขอให้ครม. แปลความให้ชัดเจนว่าการบริหารไม่ใช่เพื่อประโยชน์พรรคการเมืองของตัวท่าน ไม่ใช่เพื่อประโยชน์เขตเลือกตั้งของท่าน แต่ต้องคิดถึงประโยชน์ของประเทศและประชาชน องค์กรองค์กรใดก็ตามที่เป็นเครื่องมือการบริหารประเทศจะต้องไม่รับใช้พรรคการเมือง ไม่รับใช้นักการเมือง ถ้าเป็นเช่นนี้ความเชื่อมั่นของระบบการปกครองจะมั่นคง และเห็นว่าการปกครองมีประสิทธิภาพ ใครที่คิดว่าระบบนี้อ่อนประสิทธิภาพ ต่างก็โทษระบบแต่แท้จริงแล้วอยู่ที่การปฏิบัติ
นายชวน กล่าวว่า ส่วนการปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งหลักนิติธรรมเป็นหัวใจสำคัญในการปกครอง ปัญหาภาคใต้ ถ้าเรายึดหลักนิติธรรมตั้งแต่ต้น คือฝ่ายนิติบัญญัติออกกฎหมาย ฝ่ายบริหารดำเนินการตามกฎหมาย ฝ่ายตุลาการตัดสินปัญหาจะไม่เกิดปัญหา แต่บังเอิญเราในช่วงหนึ่ง เราใช้ฝ่ายบริหารเป็นศาล ตัดสินคนตายเดือนละกี่คน จึงเป็นที่มาของทุกวันนี้ ซึ่งก็ย้ำจุดนี้ว่าเมื่อ เรายึดมั่นในระบบนิติธรรมแล้วตนเชื่อว่าจะไม่มีสถานการณ์ใดที่เป็นพิษเป็นภัยต่อประเทศชาติบ้านเมือง คำถามคือการปฏิญาณตนตามที่กล่าวมารัฐบาลชุดก่อนๆก็ปฏิญาณตน ข้อมูลข้อความปฏิญาณก็เหมือนกัน รัฐบาลทุกๆรัฐบาลก็ปฏิญาณ แต่ทำไมปฏิญาณถึงมีปัญหา มีอันเป็นไป ถูกจำคุก ถูกดำเนินคดี คำตอบคือแม้ปฏิญาณแล้วแต่ไม่ปฏิบัติตาม
