นางสาวพัชร์ธนวัญญ์ สมานิตย์ ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร (ศมข.พิจิตร) กรมการข้าว กล่าวถึงการขับเคลื่อนส่งเสริมระบบเกษตรแปลงใหญ่ข้าวว่า การรวมกลุ่มจัดตั้งเป็นกลุ่มแปลงใหญ่ เพื่อให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มทำการผลิต มีการบริหารจัดการร่วมกัน เพื่อให้เกิดการรวมกันผลิตและรวมจำหน่ายโดยมีตลาดรองรับที่แน่นอนเกษตรกรมีการลดต้นทุนการผลิตและมีผลผลิตต่อหน่วยเพิ่มขึ้น รวมถึงผลผลิตมีคุณภาพได้มาตรฐาน เพื่อเพิ่มศักยภาพเกษตรกรปลูกข้าวที่มีคุณภาพให้เหมาะสมกับระบบนิเวศน์และพื้นที่ของการปลูกข้าวตามชนิดพันธุ์ที่เหมาะสม โดยจังหวัดพิจิตรมีแปลงใหญ่ข้าว 83 กลุ่ม พื้นที่รวม 81,369 ไร่ เกษตรกร 2,823 ราย และมีการต่อยอดเข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาดปี 2564 จำนวน 50 กลุ่ม มีการจัดตั้งกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชน และตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการกลุ่ม เพื่อให้เกิดการสร้างรายได้อย่างยั่งยืน และในปี 2567 มีการดำเนินการจัดชั้นคุณภาพแปลงใหญ่ ปี 2564- 2567 จำนวน 9 กลุ่ม
ทั้งนี้ ศมข.พิจิตร ได้ขับเคลื่อนต่อยอดกลุ่มเกษตรแปลงใหญ่ข้าว สู่สินค้าเกษตรมูลค่าสูง ภายใต้โครงการสินค้าเกษตรและบริการมูลค่าสูง "1 ท้องถิ่น 1 สินค้าเกษตรมูลค่าสูง" โดยคัดเลือกกลุ่มแปลงใหญ่ข้าวที่มีการแปรรูปสินค้าเกษตรเพื่อสร้างรายได้ให้กับกลุ่ม ในแต่ละกลุ่มมีความต้องการที่จะเพิ่มช่องทางในการจำหน่ายสินค้าแปรรูป และกระจายผลผลิตออกนอกแหล่งผลิต และหาตลาดรองรับ โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เข้าบูรณาการร่วมกับกลุ่มเกษตรกร ได้แก่ การช่วยเหลือด้านการให้คำปรึกษาด้านการตลาดและการผลิต หาช่องทางการตลาดใหม่ (ออนไลน์,ออฟไลน์) ทั้งในและต่างประเทศ การพัฒนาบรรจุภัณฑ์และแปรรูปผลิตภัณฑ์ เพื่อเพิ่มมูลค่า การใช้พันธุ์ที่เหมาะสมกับการแปรรูปและเป็นที่ต้องการของลูกค้า การจำหน่ายสินค้ามีคุณภาพดีและเข้าถึงง่าย การสร้างความรู้ด้านการตลาดเพิ่มเติมให้กลุ่ม ร่วมกันหาตลาดรองรับ หรือทำการตลาดออนไลน์ และการพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร
ศมข.พิจิตร ได้คัดเลือกกลุ่มแปลงใหญ่ข้าว 5 แห่ง เพื่อนำร่องเข้าร่วมโครงการสินค้าเกษตรมูลค่าสูง ได้แก่ 1.แปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านน้อย อำเภอโพทะเล สมาชิก 63 ราย พื้นที่ 1,535 ไร่ ศักยภาพการผลิต 100 ตันต่อปี แบรนด์ เกษตรพัฒนา 2.แปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 16 ตำบลหนองโสน อำเภอสามง่าม สมาชิก 41 ราย พื้นที่ 1,020 ไร่ ศักยภาพการผลิต 150 ตันต่อปี แบรนด์ วิสาหกิจชุมชนนาแปลงใหญ่บ้านหนองโสน 3.แปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 12 ตำบลสามง่าม อำเภอสามง่าม สมาชิก 51 ราย พื้นที่ 878 ไร่ ศักยภาพการผลิต 70 ตันต่อปี 4.แปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 5 ตำบลเนินปอ อำเภอสามง่าม สมาชิก 49 ราย พื้นที่ 1,035 ไร่ศักยภาพการผลิต 220 ตันต่อปี แบรด์ โรงสีชุมชนบ้านสระยายชี และ 5.แปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 3 ตำบลสามง่าม อำเภอสามง่าม สมาชิก 40 ราย พื้นที่ 964 ไร่ ศักยภาพการผลิต 50 ตันต่อปี แบรนด์เกษตรปลอดสารบ้านสามง่าม
ผู้อำนวยการ ศมข.พิจิตร กล่าวอีกว่า ขณะนี้ อยู่ระหว่างลงพื้นที่เก็บข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มแปลงใหญ่แต่ละแห่ง เช่น ข้อมูลกำลังการผลิตและข้อมูลการผลิตต่างๆ เพื่อส่งผลการขับเคลื่อน 1 ท้องถิ่น 1 สินค้าเกษตรมูลค่าสูง ผ่านเว็บไซต์ https://500tb.moac.go.th ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และอยู่ระหว่างพิจารณาการดำเนินการในปีงบประมาณถัดไป โดยจังหวัดพิจิตร อยู่ในกลุ่ม เป้าหมายที่ 1 กลุ่มสินค้าเกษตรมูลค่าสูงเพื่อส่งออก
