วันที่ 11 ส.ค.2567 วันนี้เป็นวันครบรอบ 132 ปี วันกำนันผู้ใหญ่บ้าน วันนี้เมื่อ ปี พ.ศ.2435 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทดลองจัดระเบียบการปกครองระดับตำบล หมู่บ้าน ขึ้นเป็นครั้งแรก ณ บ้านเกาะ อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งเป็นจุดกำเนิดในการจัดตั้งสถาบันกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในประเทศไทย
นายสรรเพชญ กล่าวว่า เชื่อว่าทุกหมู่บ้านในประเทศไทยจะมีกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ที่ทำหน้าที่เป็นด่านหน้าในการ “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข” ให้กับพี่น้องประชาชนคนไทย หน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้านนั้น มีความเกี่ยวข้องกับประชาชนตั้งแต่การเกิดจากครรภ์มารดาจนสู่เชิงตะกอน ในขณะเดียวกันการทำหน้าที่ด่านหน้าของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ย่อมมาพร้อมกับความเสี่ยงนานัปการ โดยเฉพาะในสถานการณ์ปัจจุบันที่ปัญหายาเสพติดกำลังระบาดอย่างรุนแรง ตลอดจนปัญหาที่เกี่ยวกับความไม่มั่นคงในพื้นที่ ที่ทำให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ต้องประสบกับความเสี่ยงที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ ถึงแม้จะเป็นหน่วยปกครองที่มีขนาดเล็กที่สุด แต่มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าหน่วยการปกครองในระดับอื่น ทั้งต่อการบริหารราชการแผ่นดินในภาพรวม และในด้านของความเป็นอยู่ของประชาชน ดังที่ได้กล่าวไปข้างต้น ซึ่งอัตราค่าตอบแทนกำนันผู้ใหญ่บ้าน ที่เริ่มมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 1 ต.ค.2566 ให้ค่าตอบแทนดังนี้ กำนัน ขั้นต่ำ 12,000 ขั้นสูง 15,000 / ผู้ใหญ่บ้าน ขั้นต่ำ 10,000 ขั้นสูง 13,000 / แพทย์ประจำตำบล ขั้นต่ำ 6,000 ขั้นสูง 10,000 / สารวัตรกำนัน ขั้นต่ำ 6,000 ขั้นสูง 10,000 / ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครอง ขั้นต่ำ 6,000 ขั้นสูง 10,000 / ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบ ขั้นต่ำ 6,000 ขั้นสูง 10,000
นายสรรเพชญ กล่าวอีกว่า ตนขอส่งเสียงไปยังรัฐบาล โดยเฉพาะกระทรวงมหาดไทย ที่กำกับดูแลกำนัน ผู้ใหญ่บ้านโดยตรง ให้พิจารณาเรื่องสวัสดิการต่าง ๆ ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ให้มีความเหมาะสมกับสภาพการณ์ปัจจุบันรวมทั้งความเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต ทั้งในเรื่องค่าครองชีพ ค่าเสี่ยงภัย เพื่อเป็นหลักประกันให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้านได้เกิดความมั่นใจในการปฏิบัติหน้าที่ เพื่อบำบัดทุกข์ บำรุงสุข โดยเฉพาะในเรื่องของปัญหายาเสพติดและความมั่นคง กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน เป็นด่านหน้าในการเฝ้าระวังปัญหาที่จะเกิดขึ้นในหมู่บ้าน และชุมชนที่รับผิดชอบโดยตรง ดังที่ได้กล่าวไปข้างต้น เพราะฉะนั้นรัฐควรดูแลกำนัน และผู้ใหญ่บ้านเหล่านี้ ให้มีความเหมาะสมด้วย
