๏ สร้างด้วยศรัทธาประชาชน
เกิดเป็นชลประทานปราการแกร่ง
ทุพภิกขภัยใดสำแดง
ความร่วมแรงใจรักประจักษ์จินต์
๏ เชื่อมโกรกผ่านด่านน้ำภูผาขวาง
ร่วมชุมทางกราดกรากสาดแก่งหิน
แรงน้ำเซาะเลาะไหลใจแรงริน
เจาะซอกหินเขื่อนฟากเป็นปากปลา
๏ สร้างฝายน้ำเชี่ยวชนยลสวรรค์
คนสุขสรรค์สมบูรณ์เพิ่มพูนค่า
แคว้นนิคมอุดมสินทรัพย์นับคณา
ราวเมืองฟ้าเทือวทิวเมฆปลิวปราย
๏ เพลงน้ำเซาะเลาะหินระรินภู
เสนาะนำเลียบคูดูหลากหลาย
กระเซ็นฉาวสกาวพรมห่มพร่างพราย
พุ่งกรูเกลียวส่ำสายเหมือนร่ายน้ำ
๏ ดูคลี่คลื่นหมื่นพันดั่งน้ำพรู
ยลยินอยู่ซอกซอนชนให้ชื่นฉ่ำ
พุพลั่งหลั่งดานอย่างกร้านกรำ
ซ่านเซาะร่ำคลื้นริ้วพลิ้วแดนไตร
๏ ทางสายชลประสานธารกระแส
จึงเผื่อแผ่ผันผ่านกาลสมัย
ณ ที่นี่แดนสวรรค์อันอำไพ
ผลงานอันยิ่งใหญ่ใจ “หลีปิง” ๚
มหา สุรารินทร์
ร้านริมลำน้ำเขตเมืองโบราณตูเจียเยี่ยน
14 มิถุนายน 2567 เวลา22.30น.
“ตูเจียงเยี่ยน” หรือระบบชลประทานตูเจียง เมืองตูเจียงเยี่ยน มณฑลเสฉวน ที่นี่คือสุดยอดวิศวกรรมสถานอายุ 2,000 กว่าปี ที่ได้รับการยกย่องเป็นมรดกโลกประเภทมรดกวัฒนธรรม เขื่อนชลประทาน"ตูเจียงเยี่ยน" สร้างขึ้นเพื่อแก้ปัญหาน้ำบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำหมินเจียงต้นน้ำเป็นภูเขาและที่ราบสูงน้ำไหลแรงทั้งมีโคลนทรายมากโคลนตะกอนทรายทับถมจนร่องน้ำตื้น ทางตะวันออกมีภูเขายู่เหล่ยขวางอยู่น้ำไหลไม่สะดวกพื้นที่แห้งแล้งกันดาร ทางตะวันตกเผชิญกับปัญหาน้ำท่วมประจำ
หลี่ปิงขุนนางแคว้นฉินยุคจ้านกว๋อ (ประมาณ พ.ศ. 287) ที่ได้รับแต่งตั้งไปเป็นข้าหลวงเมืองสู่อัน (มณฑลเสฉวนในอดีต) แก้ปัญหาทั้งหมดนี้ด้วยการสร้างตูเจียงเยี่ยน ซึ่งประกอบด้วย 3 งานสำคัญ คือ 1. เจาะภูเขา ขยายคูคลอง–เจาะภูเขายู่เหล่ย 2. สร้างเขื่อน–เขื่อนนี้ทำหน้าที่แบ่งแม่น้ำหมินเจียงเป็นแม่น้ำในและแม่น้ำนอก, บังคับทิศทางน้ำ และควบคุมระดับน้ำ เขื่อนนี้ที่สร้างเป็นเกาะกลางแม่น้ำ (ส่วนใหญที่ทำมักเป็นเขื่อนขวางแม่น้ำ) เรียกว่า “เขื่อนปากปลา” 3. ฝายน้ำล้น ด้วยชลประทานตูเจียงของหลี่ปิงทำให้แม่น้ำตูเจียง (หมินเจียง) ได้สมญาว่า “เทียนฝู่หยินเหอ” ซึ่งหมายถึง “คงคาสวรรค์”
นอกจากนี้ยังทำให้มณฑลเสฉวนกลายเป็นเมืองทองของการเกษตร เป็นอู่ข้าวอู่น้ำอันอุดสมบูรณ์ ไม่เคยขาดแคลนน้ำและเกิดทุพภิกขภัยอีกเลย ทั้งอากาศก็อบอุ่นสบายตลอดปี หน้าหนาวไม่เคยหนาวจนหิมะตก หน้าร้อนไม่ร้อนเกิน 33 องศาเซลเซียส
ด้วยเหตุนี้จึงได้สมญาว่า “เทียนฝู่จือกั๋ว” แปลว่า “เมืองสวรรค์” โครงการชลประทานเขื่อนตูเจียงเยียน( 都江堰) ที่เมืองนี้ จนได้รับการยกย่องให้เป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก เมื่อปี พ.ศ.2542หลีปิงสร้างระบบชลประทานมหัศจรรย์ ตูเจียงเยี่ยนมีข้อสังเกตว่า ยิ่งใหญ่เหนือกว่ากำแพงเมืองจีน ของจิ๋นซีฮ่องเต้ เหนือกว่า แม่น้ำหยุนเหอ ของสุยหยางตี้ ตรงที่ใช้แรงคนศรัทธา
ชินวัฒน์ ตั้งสุทธิจิต - มหา สุรารินทร์ มูลนิธิสโมสร มิตรภาพวัฒนธรรมสากล กองทุนสุนทรภู่ศึกษา Sunthorn Phu Fund for Education อารยะแห่งเอเชีย
ขอบคุณ เฟซบุ๊ก ชินวัฒน์ ตั้งสุทธิจิต
#ชินวัฒน์ตั้งสุทธิจิต #มหาสุรารินทร์
