ยอดเกจิดัง กับคาถาในตำนาน “กสิณไฟ”

พระอาจารย์ประสูติ ปิยะธัมโม เจ้าอาวาส "วัดถ้ำพระพุทธโกษีย์" หรือ วัดในเตา อ.ห้วยยอด จ.ตรัง เปิดเผยว่า ด้วยเรื่องการทำ “กสิณไฟ” เป็นกรรมฐานกองที่มีพลังมากที่สุดในการปฏิบัติสมาธิภาวนา ดับแม้กระทั่งไฟราคะ เรียกว่า :ไฟดับไฟ: การเพ่งกสิณไฟสามารถช่วยประคองจิตให้เกิดสมาธิจนเข้าสู่รูปฌานและอรูปฌานได้

ฌาน : การเดินทางสู่ความสงบ

ฌาน หมายถึง ภาวะจิตที่สงบแน่วแน่ เกิดจากการฝึกสมาธิจนจิตจดจ่อกับอารมณ์เพียงอย่างเดียว แบ่งเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ รูปฌาน และ อรูปฌาน

รูปฌาน มุ่งเน้นไปที่อารมณ์ที่มีรูป เช่น ลมหายใจ แสงสว่าง หรือภาพนิมิต แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ดังนี้

ปฐมฌาน : ประกอบด้วย วิตก (ความคิดปรุงแต่ง), วิจาร (การพิจารณา), ปิติ (ความปีติ), สุข (ความสุข), เอกัคคตา (ความสมาธิ)

ทุติยฌาน : ประกอบด้วย ปิติ (ความปีติ), สุข (ความสุข), เอกัคคตา (ความสมาธิ)

ตติยฌาน : ประกอบด้วย สุข (ความสุข), เอกัคคตา (ความสมาธิ)

จตุตถฌาน : ประกอบด้วย อุเบกขา (ความวางเฉย), เอกัคคตา (ความสมาธิ)

อรูปฌาน มุ่งเน้นไปที่อารมณ์ที่ไม่มีรูป เช่น ความว่างเปล่า หรือความว่างจากวิญญาณ แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน 

- อากาสานัญจายตนะ: กำหนดที่ว่างหาที่สุดมิได้เป็นอารมณ์

- วิญญาณัญจายตนะ: กำหนดวิญญาณหาที่สุดมิได้เป็นอารมณ์

- อากิญจัญญายตนะ: กำหนดภาวะที่ไม่มีอะไรๆ เป็นอารมณ์

- เนวสัญญานาสัญญายตนะ: ภาวะมีสัญญาก็ไม่ใช่ ไม่มีสัญญาก็ไม่ใช่

**โดยทั่วไป เมื่อกล่าวถึง "ฌาน 4" หมายถึง รูปฌาน 4 และ "ฌาน 8