เมื่อวันที่ 6 ก.พ.67 ผศ.ดร.อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์ อาจารย์ประจำคณะสถิติประยุกต์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กว่า สืบเนื่องจากการที่นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ได้โพสต์รูปตึกที่เคยเป็นจวนของเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ (ชุ่ม อภัยวงศ์) ในจังหวัดพระตะบอง กัมพูชา ว่าเป็นบ้านของคุณยาย บ้านเก่าคุณยาย เคยอยู่อาศัยเมื่อร้อยปีก่อน
ตึกหลังดังกล่าวสร้างในรูปแบบบาโร้ค และมีตึกอีกหลังที่มีสถาปัตยกรรมคล้ายคลึงกันที่ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ จังหวัดปราจีนบุรี แต่เป็นคนละหลัง
ผมเลยเกิดความสงสัยว่าคุณพิธาเป็นลูกหลานของสกุลอภัยวงศ์หรือไม่ ได้สอบถามผู้ที่รู้จักมักคุ้นที่เกิดมาในสกุลอภัยวงศ์สองคน
คนแรก ตอบว่าไม่ใช่อย่างแน่นอน คุณพิธาไม่ใช่คนที่มีเชื้อสายในสกุลอภัยวงศ์อย่างแน่นอน
คนที่สอง ตอบว่า ไม่น่าจะใช่ เท่าที่รู้ คุณพิธาไม่มีเชื้อสายสกุลอภัยวงศ์แต่อย่างใด อยากทราบว่าคุณยายของคุณพิธา ชื่ออะไร จะไปเปิดหนังสือสาแหรกสกุลอภัยวงศ์เพื่อค้นคว้าตรวจสอบอีกทีให้มั่นใจ
ดังนั้นคุณพิธา ไม่น่าจะเป็นลูกหลานของตระกูลอภัยวงศ์ แต่อย่างใด
เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ ท่านเป็นเจ้าเมืองประเทศราช ปกครองเมืองพระตะบอง เมื่อสยามยอมเสียดินแดนให้ฝรั่งเศสในสมัยรัชกาลที่ 5 ทางฝรั่งเศสเจรจาให้เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ปกครองเมืองพระตะบองต่อไป เพื่อให้เกิดความราบรื่นในการปกครอง
เจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ไม่ประสงค์จะเป็นข้าสองเจ้าบ่าวสองนาย ท่านเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อพระมหาจักรีบรมราชวงศ์สูงสุด ท่านตัดสินใจอพยพกลับสู่แผ่นดินไทย ไม่ยอมอยู่เป็นเจ้าเมืองในปกครองของฝรั่งเศส ทิ้งทรัพย์สมบัติ ตึกรามบ้านช่องของตนเองทั้งหมด มาอยู่ใต้พระบรมโพธิสมภาร รวมถึงจวนของท่านที่คุณพิธาโพสต์ว่าเคยเป็นบ้านเก่าของคุณยาย
เรื่องความจงรักภักดีของท่านเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์และคนในตระกูลอภัยวงศ์เป็นที่ประจักษ์ชัดเจน ไม่เคยมีการกระทำใดๆ อันเป็นการล้มล้างระบอบการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุขแบบที่คุณพิธาได้กระทำและศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยลงมาแล้วว่าเป็นการกระทำผิดรัฐธรรมนูญมาตรา 49
พฤติกรรมคุณพิธาเช่นนี้ น่าจะเป็นที่รังเกียจของคนในตระกูลอภัยวงศ์ที่จะมีญาติพี่น้องหรือพฤติกรรมแบบนี้
เป็นไปได้ว่าคุณยายของคุณพิธา อาจจะเป็นบ่าวหรือทาสชาวเขมรของเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์มาก่อน อันนี้เป็นสมมุติฐานที่ 1 ดังนั้นคุณยายของคุณพิธาอาจจะเคยอาศัยในจวนหลังนี้ที่จังหวัดพระตะบอง
เมื่อเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ท่านอพยพกลับมาตั้งรกรากบนแผ่นดินไทยที่ปราจีนบุรี จวนของท่านก็รกร้างอยู่ระยะหนึ่ง ไม่มีผู้อยู่อาศัย คุณยายของคุณพิธาอาจจะเป็นคนเร่ร่อนที่เข้าไปอยู่อาศัยในจวนหลังนี้ อันนี้เป็นสมมุติฐานที่ 2 คุณยายของคุณพิธาอาจจะเป็นคนเร่ร่อนชาวเขมรที่เข้าไปอาศัยอยู่ในจวนหลังนี้ที่รกร้าง
จังหวัดพระตะบองเคยกลับมาอยู่ในปกครองของไทยสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา โดยมีชื่อว่าจังหวัดพิบูลสงคราม และเคยมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรชาวไทยจังหวัดพิบูลสงครามคือ นายชวลิต อภัยวงศ์ แต่จวนเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ก็ได้กลายเป็นสถานที่ราชการไปเสียแล้ว ไม่น่าจะมีผู้อยู่อาศัยแต่อย่างใด ยกเว้นว่าคุณยายของคุณพิธา จะเป็นยามรักษาความปลอดภัยเฝ้าตึกหลังนี้ ดังนั้นสมมุติฐานที่ 3 คือ คุณยายของคุณพิธาเป็นยามรักษาความปลอดภัยเฝ้าตึกชาวเขมร
ทั้งหมดนี้เป็นความพยายามที่จะเข้าข้าง Pita Limjaroenrat - พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ว่าไม่ได้พูดโม้โอ้อวดหรือพูดโกหกแต่อย่างใด
ปล. รบกวนส่งชื่อคุณยายมาให้ทางตระกูลอภัยวงศ์ตรวจสอบในหนังสือสาแหรกตระกูลอภัยวงศ์ด้วยครับ เพื่อจะได้เป็นการยืนยันความถูกต้องนะครับ
#อานนท์ศักดิ์วรวิชญ์ #พิธาลิ้มเจริญรัตน์