กระทรวงสาธารณสุข จับมือ ธ.ก.ส. สานต่อโครงการ “บัตร Smart Card อสม.” ที่เป็นทั้งบัตรประจำตัว อสม. บัตร ATM และบัตรเดบิต ให้กับ อสม.กว่า 1 ล้านคนทั่วประเทศ รองรับนโยบายสร้างขวัญกำลังใจ พัฒนาศักยภาพเป็น Smart อสม. ลดความซ้ำซ้อนในการจ่ายเงินช่วยเหลือรวมถึงการรับสวัสดิการต่าง ๆ จากภาครัฐ และสนับสนุนการดำเนินงานตามแผนยุทธศาสตร์ National e-Payment
นายแพทย์ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขเป็นประธานในพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ “โครงการจัดทำบัตร Smart Card อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ระหว่างนายแพทย์โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข และนายพงษ์พันธ์ จงรักษ์ รองผู้จัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เพื่อขยายระยะเวลาโครงการจัดทำบัตร Smart Card อสม. ซึ่งมีผลตั้งแต่วันที่ 20 ธันวาคม 2566 จนถึงวันที่ 19 ธันวาคม 2571 เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับสมาชิก อสม. ที่บัตรหมดอายุหรือสมาชิก อสม. ที่ยังไม่มีบัตรให้สามารถเข้าถึงสวัสดิการและบริการทางการเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์ได้สะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้น ทั้งการใช้บัตร Smart Card อสม. แทนบัตรประจำตัว การใช้เป็นบัตรกดเงินสดและการใช้เป็นบัตรในการชำระค่าบริการในร้านที่รองรับ Debit Prompt Card ซึ่งมีสมาชิก อสม. ได้รับประโยชน์กว่า1 ล้านราย ทั่วประเทศ โดยมี นพ.สุระ วิเศษศักดิ์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และบุคลากรกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วยนายไพศาล หงษ์ทอง และนายสุนัน พงศ์ประยูร ผู้ช่วยผู้จัดการ ธ.ก.ส. ร่วมเป็นสักขีพยาน ณ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข จังหวัดนนทบุรี
นพ.ชลน่าน กล่าวว่า ในการสร้างการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนในการดูแลสุขภาพตนเอง ครอบครัวและชุมชน ตามหลักการของการสาธารณสุขมูลฐาน ต้องขอกราบขอบพระคุณ ศ.ดร.นพ.อมร นนทสุต อดีตปลัดกระทรวงสาธารณสุข ที่เป็นต้นแบบของการส่งเสริมการมีส่วนร่วมภาคประชาชน ด้วยแนวคิดว่า การจะแก้ปัญหาสาธารณสุขได้อย่างครอบคลุมทุกมิติ ลำพังเพียงการแพทย์และการสาธารณสุขอย่างเดียวอาจจะไม่เพียงพอ ต้องมีแรงหนุนเสริมจากภาคประชาชนด้วย ทำให้เกิดอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ขึ้นเป็นครั้งแรกของประเทศไทย จนถึงขณะนี้เป็นระยะเวลาเกือบ 5 ทศวรรษ นับเป็นรูปแบบที่ทำให้ระบบสุขภาพปฐมภูมิของประเทศไทยมีความเข้มแข็ง ได้รับการยอมรับและชื่นชมจากนานาประเทศ โดยเฉพาะช่วงการระบาดของโรคโควิด 19 ที่ผ่านมา
ปัจจุบันมี อสม. จำนวน 1,075,163 คน ครอบคลุมทุกหมู่บ้านและชุมชน ที่ผ่านมา กระทรวงสาธารณสุขให้ความสำคัญกับการพัฒนาศักยภาพและเสริมสร้างขวัญกำลังใจ อสม. มาอย่างต่อเนื่อง โดยปีงบประมาณ 2567 รัฐบาลมีนโยบายยกระดับให้ อสม.ทุกคน เป็น “Smart อสม.” ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล “แอปพลิเคชัน Smart อสม.” เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติงานและรายงานผลการให้บริการสุขภาพปฐมภูมิขั้นพื้นฐาน ประเมินคัดกรองสุขภาพตนเอง เป็นตัวอย่างการดูแลสุขภาพในชุมชน และติดตามหญิงตั้งครรภ์ทุกคนให้เข้าถึงยาเม็ดเสริมไอโอดีน คัดกรองภาวะถดถอยด้านสุขภาพของผู้สูงอายุ และกิจกรรมอื่น ๆ ตามปัญหาสุขภาพของชุมชนในพื้นที่
"ขอบคุณ ธ.ก.ส. ที่อำนวยความสะดวกจัดทำ Smart Card อสม. ให้กับ อสม. ทุกคน โดยไม่มีค่าใช้จ่ายจัดทำบัตรหรือค่าบริการใช้บัตร ซึ่งการลงนามความร่วมมือในวันนี้ จะทำให้ อสม.ทุกคนได้รับบัตรประจำตัว อสม. แบบ Smart Card ใช้แสดงตนในการปฏิบัติงานและรับสิทธิประโยชน์ต่างๆ ต่อเนื่อง หลังจากบัตรรุ่นแรกหมดอายุไปเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2566 ที่ผ่านมา โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 20 ธันวาคม 2566 - 19 ธันวาคม 2571 รวมเป็นระยะเวลา 5 ปี ซึ่งอสม.ที่บัตรหมดอายุทยอยขอรับบัตรใหม่ได้ตั้งแต่มกราคม 2567 เป็นต้นไป ที่ ธ.ก.ส. สาขาใกล้บ้าน ส่วน อสม. ที่ยังไม่เคยมีบัตร Smart Card อสม. สามารถขอหนังสือรับรองการเป็น อสม. จากสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ (สสอ.) เพื่อเปิดบัญชี ธ.ก.ส. และจัดทำบัตร Smart Card อสม. ตามขั้นตอนที่กำหนดในประกาศฯ ต่อไป" นพ.ชลน่านกล่าว
นพ.โอภาส กล่าวว่า บัตร Smart Card อสม. ถือเป็นสัญลักษณ์ที่ยืนยันว่า อสม. เป็นบุคคลที่มีความรู้ ความสามารถ และได้รับการแต่งตั้งเป็น อสม. จากกระทรวงสาธารณสุข ให้เข้ามามีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพของคนในชุมชน สามารถใช้เทคโนโลยีดิจิทัล “แอปพลิเคชัน Smart อสม.” เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเชื่อมโยงกับระบบบริการสุขภาพปฐมภูมิในพื้นที่ อีกทั้งยังเป็นการตอบแทนและเสริมสร้างขวัญกำลังใจให้แก่พี่น้อง อสม.ด้วย เพราะบัตร Smart Card อสม. นอกจากใช้แสดงตนในการปฏิบัติงาน ยังรับสิทธิประโยชน์ต่างๆ หรือทำธุรกรรมทางการเงินผ่านบัตรโดยไม่มีค่าธรรมเนียมตามเกณฑ์ที่กำหนด
ด้าน นพ.สุระ กล่าวว่า ตั้งแต่ปี 2561 กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้พัฒนาระบบการเบิกจ่ายเงินค่าป่วยการ อสม. ตามยุทธศาสตร์การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานระบบการชำระเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ (National e-Payment Master Plan) ผ่านระบบบูรณาการฐานข้อมูล สวัสดิการสังคม (e-Social Welfare) ของกรมบัญชีกลาง โดยร่วมกับ ธ.ก.ส.โอนเงินค่าป่วยการ อสม. เข้าบัญชีเงินฝากของ อสม. ทุกคน การขยายความร่วมมือในครั้งนี้จัดทำบัตรประจำตัวแบบ Smart Card ให้ อสม.ทุกคน ทำให้บริหารจัดการต่อเนื่องได้สะดวก และปัจจุบัน ธ.ก.ส. มีสาขาครอบคลุมทุกพื้นที่ ทำให้ อสม. เข้าถึงบริการได้สะดวกยิ่งขึ้น
นายพงษ์พันธ์ จงรักษ์ รองผู้จัดการ ธ.ก.ส. กล่าวว่า การขยายความร่วมมือในครั้งนี้ ธ.ก.ส.ได้ต่อยอดการให้บริการทางการเงินให้เจ้าหน้าที่ อสม. ผ่านบัตรอิเล็กทรอนิกส์ตามนโยบายการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานระบบการชำระเงินแบบอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ (National E-payment Master Plan) เพื่อให้ภาครัฐสามารถจ่ายเงินช่วยเหลือรวมทั้งสวัสดิการต่าง ๆ ไปยัง อสม. ได้โดยตรงขณะเดียวกันก็เป็นการอำนวยความสะดวกให้กับเจ้าหน้าที่ อสม. ซึ่งปัจจุบันมีจำนวน 1,075,163 ราย ทั่วประเทศเพราะบัตร Smart Card ดังกล่าว เป็นทั้งบัตรประจำตัว อสม. ที่มีฐานข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลจากกรมบัญชีกลางเป็นบัตร ATM ที่สามารถกดเงินสดมาใช้จ่าย และเป็นบัตรชำระค่าบริการในร้านที่รองรับบัตร Debit Prompt Card
ทั้งนี้ ธ.ก.ส. พร้อมอำนวยความสะดวกในการเปิดบัญชีเงินฝาก การจัดทำบัตรการโอนเงินค่าสวัสดิการเข้าบัญชีเงินฝากของ อสม. และการให้บริการข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ผ่านแอปพลิเคชัน Smart อสม. พร้อมมอบสิทธิประโยชน์ให้ผู้ถือบัตร เช่นการยกเว้นค่าธรรมเนียมการจัดทำบัตรหรือค่าธรรมเนียมรายปีสำหรับบัตรใบแรกการยกเว้นค่าธรรมเนียมการเปลี่ยนบัตร Smart Card อสม. ที่อายุบัตรครบ 5 ปี และการกดถอนเงินสดผ่าน ATM ผ่าน ธ.ก.ส. ธนาคารกรุงศรีอยุธยา และธนาคารกรุงไทย ในพื้นที่จังหวัดเดียวกันกว่า 19,000 ตู้ทั่วประเทศ โดยยกเว้นค่าธรรมเนียมการถอนเงินข้ามเขตทุกธนาคารจำนวน 4 ครั้งต่อเดือนการใช้บัตรซื้อสินค้าหรือบริการผ่านเครื่อง EDC ที่มีสัญลักษณ์ Thai Standard ได้ เช่น Lotus’s และ BigC เป็นต้น
การใช้บัตรลดหย่อนค่าธรรมเนียมรับส่วนลด 50% สำหรับการชำระค่าสาธารณูปโภคต่าง ๆ ผ่านเคาน์เตอร์ ธ.ก.ส.(ยกเว้นกลุ่ม TRUE) รวมไปถึงการสะสมแต้มแลกของรางวัลใน Line Official : BAAC Family และสำหรับสมาชิกใหม่ที่เพิ่มเพื่อน BAAC Family รับ Welcome Point 50 คะแนน เพื่อนำไปแลกของชำร่วยบัตรเครื่องดื่มและอาหารฟรี เป็นต้น สำหรับ อสม. ที่ยังไม่เคยมีบัตร Smart card อสม. สามารถขอหนังสือรับรองการเป็น อสม. จากสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ (สสอ.) เพื่อนำเอกสารมาเปิดบัญชีกับ ธ.ก.ส.ได้ทุกสาขาทั่วประเทศ