เอกลักษณ์แม่พิมพ์พระผงสุพรรณ พิมพ์หน้าหนุ่ม กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.สุพรรณบุรี

สัปดาห์พระเครื่อง / อ.ราม  วัชรประดิษฐ์           

พระผงสุพรรณที่นับเป็นพระยอดนิยม หนึ่งใน ‘พระชุดเบญจภาคี’ สุดยอดพระเครื่องของเมืองไทย ที่เป็นที่ใฝ่ฝันและแสวงหา เป็น ‘พระเนื้อดินเผา’ ซึ่งมีส่วนผสมวัสดุมวลสารจากดินละเอียด ว่าน และเกสรต่างๆ  คนโบราณเรียกว่า  “พระเกสรสุพรรณ”  จะสังเกตได้ว่าเนื้อดินของพระผงสุพรรณเป็นเนื้อดินค่อนข้างละเอียด พระผงสุพรรณ เป็นพระขนาดเล็ก มีความกว้างประมาณ 2.1 ซม. สูงประมาณ 3.2 ซม. พุทธลักษณะองค์พระประธานประทับนั่ง แสดงปางมารวิชัย บนฐานเขียงชั้นเดียว พระเกศคล้ายฝาละมี มีกระจังหน้า พระพักตร์เคร่งขรึม พระนาสิกหนาใหญ่ พระอุระหนา พระกรทอดเรียว เน้นความละม้ายคล้ายคลึงมนุษย์ตามแบบศิลปะสกุลช่างอู่ทอง การจำแนกพิมพ์และการเรียกชื่อจึงเหมือนกับพระพุทธรูปศิลปะอู่ทอง คือ พิมพ์หน้าแก่ พิมพ์หน้ากลาง และ พิมพ์หน้าหนุ่ม

พระผงสุพรรณ พิมพ์หน้าหนุ่ม มีพุทธลักษณะเนื้อหาทรวดทรงสัณฐานเช่นเดียวกันกับ ‘พิมพ์หน้าแก่และพิมพ์หน้ากลาง’ แต่จะมีความลึกและคมชัดอย่างยิ่ง ดูจากสภาพองค์พระที่ปรากฏ จะเห็นลักษณะการถอดแบบออกจากแม่พิมพ์ว่าค่อนข้างยากกว่าพิมพ์อื่น เพราะแม่พิมพ์มีความลึกมากเป็นพิเศษ จึงพบองค์พระที่มีสภาพสมบูรณ์น้อยมาก พระพักตร์ดูอ่อนเยาว์สดใสและเรียวเล็ก ซึ่งแตกต่างจากพิมพ์หน้าแก่และพิมพ์หน้ากลาง อย่างเห็นได้ชัด สมัยโบราณเรียกว่า "พิมพ์หน้าหนู"  และมีเพียงพิมพ์เดียวเช่นกันมีจุดสังเกตและมีหลักการพิจารณาในเบื้องต้นดังนี้

เอกลักษณ์แม่พิมพ์ ของ พระผงสุพรรณ พิมพ์หน้าหนุ่ม

-พระเนตรทั้งสองข้างอยู่ในระนาบเดียวกัน ปลายพระเนตรซ้ายขององค์พระยกเฉียงเล็กน้อย

-พระนาสิกใหญ่ ตั้งเป็นสัน

-ริมพระโอษฐ์หนา

-พระกรรณทั้งสองตั้งขึ้นเป็นสันแนบชิดกับพระพักตร์ และยาวลงมาเกือบจดพระอังสา ซึ่งแตกต่างกับพิมพ์หน้าแก่และพิมพ์หน้ากลาง

-ข้อพระกรด้านขวาในจะเว้าลึกและชัดเจน

-มีความหนามากกว่าพิมพ์อื่น และมักตัดชิดตามทรวดทรงขององค์พระ จึงจะสังเกตเห็นมิติความตื้นและความลึกได้ชัดเจน

พระผงสุพรรณ กรุพระศรีรัตนมหาธาตุสมกับที่ได้รับการยอมรับยกย่องให้เป็นหนึ่งในพระชุดเบญจภาคี การพิจารณาก็แตกต่างกันไปตามขนาด และเอกลักษณ์ของแม่พิมพ์ ต้องใช้การพิจารณา และจดจำรายละเอียดของแต่ละพิมพ์ ถึงจะแยกแยะพิมพ์ต่างๆ ได้อย่างถูกต้องถ่องแท้  ไม่ว่าพิมพ์ไหน ทั้ง 3 พิมพ์ ล้วนมีพุทธคุณเป็นเลิศ ทั้งด้านแดล้วคลาด ปราศจากภัยอันตราย และความวิบัติต่างๆ มีเสน่ห์เมตตามหานิยม ได้ลาภผล และคงกระพันชาตรีครับผม