จากการประชุมคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) ครั้งที่ 8/2566 ณ ห้องประชุมไชยยงค์ ชูชาติ ส.ป.ก. ราชดำเนินนอก กรุงเทพฯ โดยมี ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (รมว.กษ.) เป็นประธานฯ พร้อมด้วย นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข เลขาธิการสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) โดยหนึ่งในมติสำคัญของที่ประชุม คปก. คือ การห้ามเผาเศษวัสดุทางการเกษตร ขยะมูลฝอย สิ่งของไม่พึงประสงค์ ฯลฯ ในเขตปฏิรูปที่ดิน
ปัญหามลพิษทางอากาศ ฝุ่น PM2.5 ในประเทศไทย ทวีความรุนแรงขึ้นทุกปี กอปรกับปัญหาโลกร้อน ทำให้ปัญหาหมอกควันและฝุ่นละอองในอากาศอยู่ในระดับที่เป็นอันตรายต่อการดำรงชีวิต นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี จึงมีนโยบายเน้นย้ำให้ปัญหานี้เป็นวาระระดับชาติ ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่าย ทั้งภาครัฐและเอกชน รมว.กษ. ได้มีนโยบายสั่งการให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กษ.) ตั้งเป้าการลดการเผา ในพื้นที่เกษตรกรรมลดลงร้อยละ 50 ครอบคลุมพื้นที่ 17 จังหวัด ของภาคเหนือและภูมิภาคอื่นๆ
ส.ป.ก. เป็นหน่วยงานภายใต้ กษ. ดูแลพื้นที่เกษตรกรรมกว่า 40 ล้านไร่ทั่วประเทศ โดยหลายพื้นที่ยังเผาเศษซากพืช วัชพืช และเศษวัสดุการเกษตรที่เหลือจากกระบวนการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยว ทำให้เกิดหมอกควันและฝุ่นควันซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ ฝุ่นละอองที่มีค่าสูงเกินมาตรฐาน ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจและสุขภาพ
จากปัญหาที่กล่าวข้างต้น ที่ประชุม คปก. จึงมีมติกำหนดหน้าที่ให้เกษตรกรที่ได้รับการจัดที่ดิน ห้ามกำจัดวัสดุทางการเกษตร ฟางข้าว ตอซังข้าว ซังข้าวโพด หญ้า หรือขยะมูลฝอย หรือสิ่งอันไม่พึงประสงค์ใด ๆ โดยการเผาอันก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพดิน หรือก่อให้เกิดความเสียหายแก่สิ่งก่อสร้างในโครงการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม หรือการทำประโยชน์ในที่ดินของเกษตรกรอื่น หรือสภาพแวดล้อม ถ้าเกษตรกรไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่กำหนดไว้ ให้ปฏิรูปที่ดินจังหวัดจะมีหนังสือเตือนให้ปฏิบัติให้ถูกต้องภายในเวลาที่กำหนด ถ้าเกษตรกรยังคงฝ่าฝืนโดยไม่มีเหตุอันสมควรเลขาธิการ ส.ป.ก.หรือผู้ซึ่งเลขาธิการ ส.ป.ก. มอบหมาย จะมีคำสั่งให้สิ้นสิทธิและต้องออกจากที่ดิน
นอกจากนี้ ที่ประชุม คปก. มีมติให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม แจ้งเวียนมติ คปก. โดยแจ้งให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัด (ส.ป.ก. จังหวัด) จัดทำประกาศ ส.ป.ก. จังหวัด ประชาสัมพันธ์ในพื้นที่และในระบบสารสนเทศ แจ้งมติ คปก. เรื่อง กำหนดหน้าที่เกษตรกรที่ต้องปฏิบัติเพิ่มเติม รวมถึงผลของการฝ่าฝืนการไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่กำหนด
