วันที่ 22 ธันวาคม 2566 นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พร้อมด้วย นายประเสริฐ สินสุขประเสริฐ ปลัดกระทรวงพลังงาน และนายพรพรหม ณ.ส. วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ร่วมกันประชาสัมพันธ์โครงการเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง ลดฝุ่น PM2.5 ที่สถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง ปตท. สาขาวิภาวดีรังสิต เขตพญาไท
นายชัชชาติ กล่าวว่า โครงการนี้เป็นความร่วมมือระหว่าง กทม. กระทรวงพลังงาน กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมมลพิษ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และภาคเอกชน เพื่อร่วมกันรณรงค์เรื่องการลดฝุ่น PM2.5 เนื่องจากกรุงเทพมหานครมีแหล่งกำเนิดฝุ่นจาก 3 แหล่ง ประกอบด้วย ฝุ่นจากรถยนต์ การเผา และสภาพอากาศปิด โดยปริมาณฝุ่นจากรถยนต์ในช่วงอากาศเปิด อยู่ที่ 30 มคก./ลบ.ม. ส่วนในช่วงอากาศปิด อยู่ที่ 60 มคก./ลบ.ม. ส่วนในช่วงที่มีการเผาชีวมวลประกอบกับมีสภาพอากาศปิดด้วย ค่าฝุ่นจะอยู่ที่ 90 - 100 มคก./ลบ.ม. ดังนั้น หัวใจสำคัญคือการลดฝุ่น PM2.5 จากรถยนต์ ที่ผ่านมา กทม.ตรวจควันดำรถยนต์กว่า 200,000 คัน แต่ฝุ่นกลับไม่ลดลง จากการศึกษาพบว่า ฝุ่น PM2.5 เกิดขึ้นได้ทั้งในรถยนต์ที่มีควันดำและไม่มีควันดำ แนวทางที่จะช่วยได้คือการเปลี่ยนน้ำมันเครื่องและไส้กรองรถยนต์ จะช่วยลดฝุ่นได้มหาศาล โดยเฉพาะรถยนต์ระบบน้ำมันดีเซลอายุ 7 ปีขึ้นไป ซึ่งโครงการนี้เริ่มให้ประชาชนสามารถนำรถมาเปลี่ยนน้ำมันเครื่องในราคาที่ถูกลง ตั้งแต่วันนี้ ถึงสิ้นเดือน ก.พ.2567 ผู้ที่เข้าร่วมโครงการจะได้รับสติ๊กเกอร์ รถคันนี้ลดฝุ่น เพื่อยืนยันว่าเป็นผู้มีส่วนร่วมในการลดฝุ่น PM2.5
นายประเสริฐ กล่าวว่า ฝุ่น PM2.5 มีขนาดเล็กมาก มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า มีอยู่ในรถยนต์ทั่วไป แม้ไม่มีควันดำ จึงขอเชิญชวนประชาชนมาเปลี่ยนน้ำมันเครื่องและไส้กรองรถยนต์ เพื่อช่วยกันลดฝุ่น PM2.5 ปัจจุบันมีบริษัทเอกชนด้านรถยนต์เข้าร่วมโครงการแล้ว 9 แห่ง บริษัทปั้มน้ำมัน 6 แห่ง โดยแต่ละแห่งมีข้อเสนอแตกต่างกัน เป็นทางเลือกให้ประชาชน ทั้งนี้มีระยะเวลาจำกัดถึงสิ้นเดือน ก.พ.2567 ขอให้ประชาชนรีบเข้ามาใช้บริการ เพราะอาจต้องรอคิวนานในภายหลัง โดยผู้สนใจสามารถตรวจสอบรายละเอียดโครงการได้ที่เว็บไซต์กระทรวงพลังงาน และ เว็บไซต์กรุงเทพมหานคร
นายพรพรหม กล่าวว่า จากการทดลองที่ผ่านมา ในสภาพอากาศที่มีค่าฝุ่น PM2.5 ประมาณ 41 มคก./ลบ.ม. โดยการติดเครื่องยนต์รถที่ยังไม่ได้เปลี่ยนน้ำมันเครื่องและไส้กรองเป็นเวลา 2 นาที พบว่า ค่าฝุ่นเพิ่มเป็น 86 มคก./ลบ.ม. จากนั้นทดลองติดเครื่องยนต์รถที่เปลี่ยนน้ำมันเครื่องและไส้กรองแล้ว พบว่า ค่าฝุ่นเพิ่มขึ้นเป็น 65 มคก./ลบ.ม. ซึ่งเห็นผลว่าฝุ่น PM2.5 ลดลง โดยรถทั้งหมดในกรุงเทพฯมีประมาณ 6 ล้านคัน แบ่งเป็นรถเครื่องยนต์ดีเซลอายุ 7 ปีขึ้นไปเกือบ 1 ล้านคัน หากเปลี่ยนน้ำมันเครื่องไส้กรองตามกำหนดจะช่วยลดฝุ่น PM2.5 ลงมาก โดยภาพรวม ราคาน้ำมันเครื่องในโครงการนี้ลดลง 50% กทม.ตั้งเป้าเปลี่ยนน้ำมันเครื่องและไส้กรองรถยนต์ จำนวน 300,000 คันภายใน 1 ปี
