เมื่อวันที่ 3 ธ.ค.66 นายแก้วสรร อติโพธิ นักวิชาการ เผยแพร่บทความระบุว่า
Soft Power ไม่ใช่ ศัลยกรรมพลาสติก
แก้วสรร อติโพธิ
ถาม Soft Power คืออะไรครับ ?
ตอบ ตอบอย่างนี้ดีกว่า...ผมขอถามว่าถ้าพูดถึงประเทศอังกฤษแล้ว มีอะไรที่คุณชมชอบอยากไป เที่ยว อยากจะมี อยากจะเลียนแบบกับเขาบ้าง
ถาม ผมอยากไปดู แข่ง FA-Cup, ไปพระราชวังบัคกิ้งแฮม, ชมพิพิธภัณฑ์, แข่งม้าข้ามเครื่องกีดขวาง, อยากส่งลูกไปเรียนต่อที่อังกฤษ ฯลฯ
ตอบ ที่พูดมานั่นแหละครับ Soft Power ของอังกฤษที่พัฒนาก่อตัวขึ้น สั่งสมขึ้นโดยธรรมชาติตามรากเหง้าของเขา
รัฐบาลอังกฤษพึ่งโผล่หัวมาสำรวจ มาสอบถามกลุ่มผู้เกี่ยวข้อง แล้วปรึกษาตกลงวางมาตรการช่วยเหลือส่งเสริม ตามเท่าที่จะทำได้ในกรอบของรัฐเท่านั้น เหตุเพราะได้คิดว่าเป็นหน้าตาเป็นประโยชน์ในทางกรค้าทางความสัมพันธ์ระหว่างประเทศด้วย
ถาม รัฐเป็นเจ้ากี้เจ้าการ สร้าง Soft Power ได้ไหม ?
ตอบ ไม่ได้เป็นได้แค่พันธมิตรเข้ามีส่วนช่วยเหลือส่งเสริมเท่านั้นอย่าง FA-Cup มันเป็นวิวัฒนาการในสังคมกีฬาของเขาเองพอมีคุณภาพทอดเงาออกมาเป็นหน้าเป็นตาของอังกฤษ ถึงมาก็บก๊าบวี้ดบิ้มเชียร์กันในภายหลังว่า นี่คือ Soft Power ของเรา
ถาม เห็นคณะกรรมการของรัฐบาล ประกาศจะจัดการให้งานสงกรานต์เป็น Soft Power ของไทยเป็นซุปเปอร์เฟสติวอลของโลก ให้สาดน้ำกันทั้งเดือนไปเลย
ตอบ สงกรานต์เป็นประเพณีเดิมมีวันเดียว แล้วต่อมาถึงขยายอีกสองวันจะได้เป็นวันกลับบ้านรวมครอบครัวไปด้วยส่วนที่เป็นวันไหล คือไหลไปมีที่พระประแดง ที่ชลบุรีตามหลังมาด้วยนั้นนั่นก็เป็นประเพณีเฉพาะถิ่นเขารัฐบาลจะให้ไปจัดตามจังหวัดอื่น เรียงไล่กันไปทั้งเดือนทั้งประทศด้วย อย่างนี้มันก็เป็นของปลอมของแต่งสมมติขึ้นมาชาวบ้านเขาก็ไม่เอา ไม่ออกมาสาดน้ำด้วยหรอกครับขืนทำไปมันก็เป็นเหมือนทำศัลยกรรมพลาสติกสร้างใบหน้าใหม่ขึ้นมาลวงโลกเท่านั้นเองอยู่กับใบหน้าเดิมแล้วแต่งให้ดูใสสดชื่นบ้างก็พอแล้วนะครับสำหรับการอยู่ในโลกนี้ใครที่ผ่าตัดทำหน้าเทียมจนจำหน้าไม่ได้ไปแล้วก็กรุณาอย่าฟุ้งซ่านลามปามมาทำศัลยกรรมวัฒนธรมของผู้คนในบ้านนี้เมืองนี้เขาเลยนะครับ
ถาม มันไม่มีมีอะไรในไทยที่พอจะตกแต่งจัดการให้เป็นหน้าเป็นตาจนขึ้นชื่อในโลกบ้างไม่ได้เชียวหรือ
ตอบ ถ้าว่าเฉพาะที่ทอดเงาออกมาให้โลกเห็นแล้วชื่นชมแล้วนั้น ผมก็ว่าประเพณีศิลปวัฒนธรรมที่กาะเกี่ยวกับสถาบันกษัตริย์ของเรานั่นก็แรงมากนะครับดังนั้นเมื่อต่างชาติเขาเข้ามาชมพระบรมมหาราชวังกับวัดพระแก้วแล้วเราก็น่าจะเติมพิพิธภัณฑ์ประมวลภาพและข้อมูลเหล่านี้เข้าไปด้วย ทั้งขบวนพระพยุหะยาตราทางชลมารค, พระราชพิธีแรกนาขวัยฯลฯเรื่องอาหารไทยผลไม้ไทยนี่เหมือนกัน ถ้ารู้จักพัฒนายุทธศาสตร์ทั้งระบบแล้วให้ร้านอาหารไทยทั่วโลกเป็นเรือธง ก็น่าจะไปได้อีกไกลมาก
ถาม หนังไทย แฟชั่นไทย ได้ไหมครับ
ตอบ ผมยังไม่เห็นศักยะภาพรวมหมู่ ที่จะเกิดเป็นกลุ่มการผลิตอันเข้มแข็งขึ้นมาได้ อย่างกลุ่มผ้าไทยเรามีแล้ว แต่กลุ่มออกแบบ กลุ่มจัดแฟชั่น กลุ่มผลิดเสื้อผ้าแบรนด์เนม พวกนี้มันต้องได้ฝีมือพร้อมหน้าพร้อมตาถึงจะเกิด Soft Powerในทางแฟชั่นแบบฝรั่งเศสเขาได้ศักยะภาพพร้อมหน้าแบบนี้ไม่มีเลย
ถาม สรุปแล้ว เรื่อง Soft Power นี้ รัฐควรต้องทำอะไรได้บ้าง
ตอบ อย่าเอาเรื่องนี้มาวี๊ดบึ้มอย่าทำศัลยกรรมสร้างหน้าเทียมเลือกเป้าหมายที่มีศักยะภาพมีตัวนและต้นทุนอยู่แล้วมาเสริมต่อตามครรลองเดิมของเขาเช่นนี้จึงจะเห็นผลได้ความเข้าใจนก็ต้องให้ชื่อโครงการไปตามเนื้อผ้าเช่นโครงการพัฒนาครัวไทยเป็นครัวโลกโครงการพิพิธภัณฑ์ศิลปะวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ์ ฯ ทั้งหมดนี้ไม่ต้องเอ่ยอ้างคำว่า SoftPower เลยก็ได้Soft Power เป็นแค่เงาไม่ใช่ตัวตน อย่าหลงไปสร้างเงา อย่าหลงไปเห่าชิ้นเนื้อที่มองเห็นในน้ำด้วยความหิวโหย
