ความสำคัญของ "ข้าว" ในวิถีชีวิตของคนไทยนั้นผูกพันธ์กันมานานนับแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน เพียงแต่ในปัจจุบันมีเครื่องไม้เครื่องมือช่วยในการทำนา ซึ่งมีความแตกต่างจากสมัยโบราณ ที่ใช้วัวหรือควายในการทำนาปลูกข้าว และใช้แรงงานคนเป็นส่วนใหญ่ โดยบทบาทสำคัญของข้าว ในวิถีชีวิตคนไทยและคนในเอเชียนั้นมุ่งปลูกข้าวเพื่อใช้ในการบริโภค ใช้เพื่อการส่งออกหรือแลกเปลี่ยนกับปัจจัยต่างๆที่่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ดังนั้นบทบาทและหน้าที่ของเกษตรกรต้นแบบ Smart Farmer จึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นแบบอย่างของการทำนาปลูกข้าวในปัจจุบัน ซึ่งเกษตรกรต้นแบบจะมีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมต่างๆในการปลูกข้าวร่วมกับการทำเกษตรอินทรีย์ และนำความรู้ที่มีเผยแพร่สู่เกษตรกรในชุมชน โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวร็อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ดได้สนับสนุนส่งเสริมองค์ความรู้และเทคโนโลยีต่างๆให้แก่เกษตรกรต้นแบบ Smart Farmer เพื่อให้เป็นเกษตรกรต้นแบบที่ดีและมีองค์ความรู้เพียงพอต่อการเผยแพร่ให้เกษตรกรในชุมชน
อาญาสิทธิ์ เหล่าชัย ที่ปรึกษาเครือข่าย Young Smart Farmer ภาคอีสานและผู้จัดการโรงสีข้าวกลุ่มข้าวอินทรีย์อารยะฟาร์ม เผยเคล็ดลับการใช้เทคโนโลยีเพิ่มประสิทธิภาพในการทำนาปลูกข้าวและผลิตเมล็ดพันธุ์จำหน่ายให้ได้คุณภาพที่ดีมีมาตรฐาน พร้อมพัฒนาชีวิตและองค์ความรู้ชาวนาให้ดีขึ้น การเป็นเกษตรกรต้นแบบนั้นอันดับแรกคือเราจะต้องมีองค์ความรู้ให้เพียงพอและสามารถทำนาปลูกข้าวแบบปลอดสารเคมีได้โดยสามารถเลี้ยงชีพตนเองได้และมีรายได้เพียงพอต่อการใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน จึงจะสามารถเป็นเกษตรกรต้นแบบ Smart Farmer ที่ดีได้ โดยส่วนตัวจะพยายามใช้ทุกวาระโอกาสที่มีในการเผยแพร่องค์ความรู้ ที่เรามั่นใจแล้วว่าสามารถใช้ได้จริง ซึ่งผ่านการทดลองด้วยตนเองแล้ว เช่นการทำน้ำหมักจุลินทรีย์ทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมี ซึ่งสามารถช่วยลดต้นทุนและได้ผลผลิตดีขึ้น สิ่งแวดล้อมระบบนิเวศของดินภายในแปลงนาดีขึ้น ในส่วนนี้เมื่อมีโอกาสพยายามแนะนำชักชวนให้กับผู้คนหันมาสนใจในการทำเกษตรอินทรีย์รูปแบบของ Smart Farmer มากขึ้น โดยพยายามสร้างเครือข่าย ชาวบ้าน ชาวนา หรือเกษตรกรในพื้นที่ที่สนใจทำเกษตรอินทรีย์ ให้ได้รับโอกาสในการเปลี่ยนวิธีการทำนาแบบเคมีเป็นเกษตรอินทรีย์ โดยเราจะเป็นตลาดรองรับในการซื้อผลผลิตจากการทำเกษตรอินทรีย์เพื่อเพิ่มช่องทางการตลาดให้กับเกษตรกรที่สนใจ ตลอดไปจนถึงขั้นตอนการเก็บเกี่ยวจะมีการช่วยเกษตรกรเช็คความละเอียดโดยมีการตรวจวัดความชื้นวัดคุณภาพของข้าว ว่ามีการปนเปื้อนของข้าวสายพันธุ์อื่นมากน้อยเพียงใด
ซึ่งทางกลุ่มเครือข่าย Smart Farmer จะมีเครื่องมือ เครื่องจักรที่เหมาะสมสำหรับช่วยสนับสนุนเกษตรกรที่สนใจ ณ ตอนนี้ได้มีการทำน้ำหมักจุลินทรีย์สูตรต่างๆโดยการศึกษาสังเกตธรรมชาติ จุดเด่นจากธรรมชาติ ที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในแปลงนาของเราได้ เช่นการย่อยสลายตอซังในแปลงนา สิ่งที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้ดีที่สุดคือจาวปลวกเป็นวิธีการธรรมชาติ ปลอดภัยไร้สารเคมี ซึ่งสามารถหาได้จากรังปลวก จาวปลวกจะช่วยในการเร่งการย่อยสลายให้รวดเร็วขึ้น โดยการเอาจาวปลวกมาทำน้ำหมักสำหรับช่วยย่อยสลาย ใช้ในการฉีดพ่นตอซังข้าวหลังเก็บเกี่ยวจะเกิดการย่อยสลายรวดเร็วมากขึ้น ซึ่งมีอีกมากมายหลากหลายสูตร เช่นสูตรเร่งราก สามารถใช้ปลีกล้วยในการหมักและนำมาใช้ทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมีได้
ทั้งนี้ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ดได้มีการให้ความรู้โดยการจัดเวทีอบรมและให้เกษตรกรต้นแบบ Smart Farmer ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน โดยมีแบบอย่างจากเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จค่อยให้ความรู้และศึกษาข้อดีข้อเสีย จุดแข็งและจุดอ่อนเพื่อนำมาปรับใช้กับแปลงของตนเอง สำหรับเกษตรกรท่านใดที่สนใจองค์ความรู้ต่างๆในการทำเกษตรอินทรีย์สามารถติดต่อได้ทางเพจ Facebook ข้าวอินทรีย์ อารยะฟาร์ม หรือโทร 097-328-2873 สามารถติดต่อสอบถามหรือแลกเปลี่ยนความรู้ในการทำเกษตรอินทรีย์ได้ หรือท่านใดที่สนใจเข้าร่วมเครือข่าย Smart Farmer สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ผ่านกลุ่มเกษตร และสถาบันเกษตรกร เช่น ศูนย์ข้าวชุมชนในพื้นที่ของแต่ละจังหวัด