วันที่ 17 มิถุนายน 2563 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับโครงการขุดลอกสระเก็บน้ำบ้านถั่วแปบไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตามที่ราษฎรบ้านถั่วแปป หมู่ที่ 6 ตำบลมะค่า อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา ขอพระราชทานความช่วยเหลือ เนื่องจากขาดแคลนน้ำอุปโภค บริโภค และทำการเกษตร ในช่วงฤดูแล้ง
นางสาวบังอร จงจิตร์กลาง ผู้ขอพระราชทานความช่วยเหลือ (ฎีกา) เปิดเผยว่า หมู่ที่ 6 ตำบลมะค่า อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา มีสระน้ำแต่ตื้นเขินเก็บกักน้ำได้น้อย ช่วงหน้าแล้งจะต้องนำน้ำจากที่อื่นมาแจกจ่ายแก่ราษฎรได้ใช้อุปโภคบริโภค ซึ่งส่วนใหญ่มีอาชีพทำนาและเลี้ยงสัตว์ ผลผลิตที่ได้ไม่ดี สัตว์เลี้ยงไม่มีน้ำกิน การดำรงชีพค่อนข้างยากลำบากและขัดสน
“เมื่อได้โครงการนี้มา สระน้ำสามารถเก็บกักน้ำช่วงหน้าฝนได้มากขึ้น ทำให้มีน้ำใช้ในช่วงหน้าแล้งไม่ต้องไปหาน้ำจากที่ไกลๆ ทุกคนมีชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น บางครอบครัวปลูกพืชผักสวนครัว ปลูกพริก ผักกาด กล้วย ได้ผลผลิตดีขึ้นทำให้มีกินมีขายเป็นรายได้ของครอบครัว” นางสาวบังอร จงจิตร์กลาง กล่าว
ด้านนายชัยวัฒน์ ขอสินกลาง ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 6 ตำบลมะค่า อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา เผยว่า ความตื้นเขินของสระเก็บน้ำเกิดจากตะกอนในสระมีมากจนเป็นดินโคลนทำให้เกิดความตื้นเขิน ทุกปีชาวบ้านจะมาช่วยกันขุดลอกโดยใช้แรงงานคนขุดที่ก้นสระเพื่อให้น้ำไหลมารวมที่จุดเดียวจากนั้นใช้เครื่องสูบน้ำนำน้ำขึ้นมาแจกจ่ายก็ได้ใช้เพื่อการอุปโภคบริโภคเท่านั้นแต่ไม่เพียงพอสำหรับการเพาะปลูก
“หลังจากที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 10 ที่ทรงรับเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ กรมชลประทานจึงได้ดำเนินการขุดลอกสระให้มีความลึกและกว้างมากขึ้น ทำให้สามารถเก็บกักน้ำในช่วงหน้าฝนในปริมาณที่เพียงพอต่อการใช้ประโยชน์ทั้งอุปโภคบริโภค การเกษตร และเลี้ยงสัตว์ในช่วงหน้าแล้งได้ทุกปี ชีวิตความเป็นอยู่ก็ดีขึ้น ชาวบ้านมีน้ำสะอาดใช้ ตอนนี้ชาวบ้านช่วยกันดูแลรักษาและร่วมกันพัฒนาพื้นที่ด้วยการแผ้วถางเก็บกวาดบริเวณรอบสระให้สะอาด เพื่อไม่ให้เกิดดินโคลนลงไปในสระเช่นเมื่อก่อน ทุกคนเห็นความสำคัญในการช่วยกันดูแล และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่ 10 ที่ได้พระราชทานโครงการนี้มาให้แก่ประชาชนในหมู่บ้านได้มีน้ำกินน้ำใช้อย่างพอเพียงตลอดทั้งปี” นายชัยวัฒน์ ขอสินกลาง กล่าว
เมื่อวันศุกร์ที่ 22 กันยายน 2566 ที่ผ่านมา นายจรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี ประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พร้อมด้วย นางพิชญดา หัศภาค รองเลขาธิการ กปร. และคณะอนุกรรมการฯ เดินทางไปยังเทศบาลตำบลมะค่า อำเภอโนนสูง จังหวัดนครราชสีมา เพื่อติดตามผลสัมฤทธิ์ของโครงการฯ พบว่าสระเก็บน้ำบ้านถั่วแปปฯ ทำหน้าที่เป็นแหล่งน้ำต้นทุนสำหรับใช้ผลิตน้ำประปาหมู่บ้านบ้านถั่วแปบ ส่งน้ำให้ชาวบ้านตำบลมะค่า อำเภอโนนสูง จำนวน 200 ครัวเรือน ได้ใช้ประโยชน์ในการอุปโภคบริโภค เลี้ยงสัตว์และบำรุงแปลงเกษตรได้อย่างเพียงพอ รวมทั้งแก้ไขปัญหาภัยแล้ง และบรรเทาปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ได้เป็นอย่างดีในช่วงที่ผ่านมา ชาวบ้านในพื้นที่ต่างพึงพอใจกับประโยชน์ที่ได้รับจากโครงการฯ