กรมการข้าวส่งเสริมการลดต้นทุนในการผลิตข้าวแก่เกษตรกร โครงการสนับสนุนลดต้นทุนการผลิตด้านการเกษตรสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าว โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรี ได้มีการสนับสนุนในการจัดตั้งศูนย์ข้าวชุมชน ทั้งนี้เพื่อเป็นการผลิตเมล็ดพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพกระจายสู่ชุมชน นอกจากนี้ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรียังได้มีการตรวจสอบคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ที่ทางศูนย์มีการจำหน่ายเพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพก่อนที่เกษตรกรจะนำไปผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวและกระจายสู่เกษตรกรรายอื่น และยังได้สนับสนุนอุปกรณ์เทคโนโลยีต่างๆ เพื่อเป็นการลดต้นทุนในการผลิตข้าว ทั้งยังเป็นการอำนวยความสะดวกในการทำนาปลูกข้าวแก่เกษตรกรอีกด้วย
นายพิษณุ ถนอมธรรม ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรี เปิดเผยว่า ประเทศไทยมีความต้องการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวจำนวนมาก ปริมาณหลายแสนตันต่อปี โดยทางกรมการข้าวสามารถผลิตได้เพียง 85,000 ตันต่อปีส่งผลให้ไม่พอเพียงต่อการความต้องการของเกษตรกร กรมการข้าวจึงได้ดำริให้มีการจัดตั้งศูนย์ข้าวชุมชนขึ้น โดยส่วนของจังหวัดลพบุรีนั้น มีศูนย์ข้าวชุมชนที่สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ให้แก่เกษตรกรในชุมชน และเกษตรกรพื้นที่ใกล้เคียง ช่วยให้เกษตรกรมีเมล็ดพันธุ์ที่ดีใช้ในพื้นที่ของตนเอง โดยไม่พึ่งพิงกับพ่อค้าคนกลาง ซึ่งทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีไม่สามารถเข้าไปตรวจสอบคุณภาพได้ แต่ศูนย์ข้าวชุมชนทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีมีหน่วยควบคุมคุณภาพลงพื้นที่ตรวจสอบอยู่สม่ำเสมอ ทั้งยังเป็นที่ปรึกษา และให้คำแนะนำ
ซึ่งในปีนี้มีเป้าหมายผลักดันให้ศูนย์ข้าวชุมชนสามารถผลิตข้าวได้ประมาณ 1,000 ตันต่อปี ในส่วนของการรวมกลุ่มแปลงใหญ่ในการผลิตข้าวมีการส่งเสริมให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มเป็นแปลงผลิตข้าวขนาดใหญ่ สามารถผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์หรือผลิตข้าวเพื่อการบริโภค ทั้งนี้เพื่อให้เกษตรกรสามารถจัดซื้อปัจจัยการผลิตได้ในราคาที่ต่ำลง และการผลิตในนามของกลุ่มแปลงใหญ่ช่วยให้เกษตรกรมีอำนาจในการต่อรองด้านราคากับพ่อค้าคนกลางได้ ทั้งยังช่วยในการบริหารจัดการผลผลิต เช่นการแปรรูป การพัฒนา และการต่อยอดผลิตภัณฑ์ออกไปสู่ตลาดโลกได้
กำนัลจุน อินทร์วิลัย ประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าว อ.สระโบสถ์ จ.ลพบุรี เล่าว่า ก่อนจะเป็นศูนย์ข้าวชุมชนนั้น การทำนาเป็นการทำแบบไม่มีจุดหมายปลายทาง แต่หลังจากมีการรวมกลุ่มเป็นศูนย์ข้าวชุมชนหรือกลุ่มนาแปลงใหญ่ ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานทางกรมการข้าว โดยเข้ามาสนับสนุนในหลายส่วน เช่น เมล็ดพันธุ์ข้าว ทำให้ปัจจุบันนี้กลุ่มมีเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดีในการเพาะปลูก ส่งผลให้จำหน่ายข้าวได้ในราคาที่ดีขึ้นและไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนพันธุ์ข้าวในทุกปี สามารถนำเมล็ดพันธุ์ข้าวเก็บไว้ใช้ในปีถัดไปได้ เป็นการลดต้นทุนในการซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวในการทำนาปลูกข้าว
ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวลพบุรีส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าว มีการลดต้นทุนในการทำนาปลูกข้าว โดยสนับสนุนเทคโนโลยีต่างๆ และสนับสนุนให้มีการผลิตเมล็ดพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพไว้สำหรับเพาะปลูกเอง เพื่อเป็นการลดภาระในการซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าว ทั้งนี้การใช้เทคโนโลยีต่างๆ ยังเป็นการลดค่าใช้จ่ายในด้านแรงงาน และช่วยให้เกษตรกรเกิดการพัฒนา ต่อยอดผลิตภัณฑ์ข้าว และเป็นการลดต้นทุนได้อย่างยั่งยืน
