อ.ไชยยันต์ ชี้ประเพณีการปกครองของอังกฤษที่เปลี่ยนไป ประธานสภาฯไม่จำเป็นต้องเป็นของพรรคที่ชนะเลือกตั้ง

วันที่ 1ก.ต.66 ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความเฟซบุ๊กส่วนตัว "Chaiyan Chaiyaporn" ระบุว่า...

ประเพณีการปกครองของอังกฤษที่เปลี่ยนไป: ประธานสภาฯไม่จำเป็นต้องเป็นของพรรคที่ชนะเลือกตั้ง

เรามักจะเข้าใจกันว่า ตามประเพณีการปกครองของอังกฤษที่เป็นต้นแบบการปกครองแบบรัฐสภา ตำแหน่งประธานสภาจะเป็นของพรรคที่ชนะเลือกตั้งเป็นรัฐบาล

แต่ประเพณีที่ประธานสภาฯต้องมาจากพรรคที่ชนะเลือกตั้ง เริ่มเปลี่ยนไปหลัง พ.ศ. 2535 (ค.ศ. 1992)  

โดยเสียงข้างมากเกินครึ่งสภากลับนิยมเลือก ส.ส. ฝ่ายค้านให้เป็นประธานสภาฯ 

“Before 1992, the Speaker would usually come from the governing party at the time of their election. However, since then two Speakers (Betty Boothroyd and John Bercow) have been elected from the opposition benches. MPs could again choose to elect a Speaker who is not from the governing party.”

(ดูอ้างอิงจาก ลิงค์ ในคอมเมนต์) 

คำว่าเสียงข้างมาเกินครึ่งสภา หมายความว่า ส.ส. พรรครัฐบาลเองก็ยังเลือก ส.ส. พรรคฝ่ายค้านเป็นประธานสภาฯ เพราะผู้ที่จะได้ดำรงตำแหน่งประธานสภาฯของอังกฤษจะต้องได้เสียงเกินครึ่งของ ส.ส. ที่ออกเสียงทั้งหมด  

ดังนั้น การกล่าวว่า ตำแหน่งประธานสภาฯจะต้องเป็นของพรรคที่ชนะเลือกตั้ง จึงได้กลายเป็น “อดีตหรือประวัติศาสตร์” ไปแล้วในระดับหนึ่ง 

เพราะไม่จำเป็นที่ประธานสภาฯจะต้องเป็นของพรรคที่ชนะการเลือกตั้งเสมอไป   จากการเปลี่ยนแปลงประเพณีการเลือกประธานสภาฯของอังกฤษ ประเทศที่เป็นต้นแบบการปกครองแบบรัฐสภาที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

ดังนั้น ในอังกฤษ ประธานสภาฯจึงไม่จำเป็นต้องเป็นคนของพรรคที่ชนะเลือกตั้งอีกต่อไป 

และที่สำคัญคือ โดยปกติ พรรคการเมืองพรรคใดพรรคหนึ่งจะชนะเลือกตั้ง และสามารถจัดตั้งรัฐบาลพรรคเดียวได้  การจัดตั้งรัฐบาลผสมไม่ถือเป็นเรื่องปกติในการเมืองอังกฤษ

ดังนั้น ยิ่งเป็นรัฐบาลผสมหลายพรรค ที่พรรคที่หนึ่งกับที่สอง จำนวน ส.ส. ห่างกันเพียง 10 ที่นั่งด้วยแล้ว....???

ค.ศ. 1992-1997 รัฐบาลพรรคอนุรักษ์นิยม ----   ประธานสภาฯ เบ็ตตี้ บูธรอยด์ จากพรรคแรงงาน ค.ศ. 1992-2000

ค.ศ. 1997-2010 รัฐบาลพรรคแรงงาน ---ประธานสภาฯ เบ็ตตี้ บูธรอยด์ จากพรรคแรงงาน ค.ศ. 1997-2000 
           ประธานสภาฯ ไมเคิล มาร์ติน จากพรรคแรงงาน ค.ศ. 2000-2009 

              
ค.ศ. 2010-ปัจจุบัน รัฐบาลพรรคอนุรักษ์นิยม -- ประธานสภาฯ จอห์น เบอร์โคว์ จากพรรคอนุรักษ์นิยม ค.ศ. 2009-2019 
                           ประธานสภาฯ เซอร์ลินด์เซย์ ฮอยล์ จากพรรคแรงงาน ค.ศ. 2019-ปัจจุบัน