วันดื่มนมโลก World Milk วันนี้สำคัญอย่างไร
รู้หรือไม่ วันที่ 1 มิถุนายน 2561 องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (The Food and Agriculture Organization หรือ FAO ) กำหนดให้เป็นวันดื่มนมโลก (World Milk Day) เนื่องจากนมและผลิตภัณฑ์จากนมมีความสำคัญต่อโภชนาการของคนตลอดทุกช่วงชีวิต โดยเฉพาะวัยเด็ก มีความสำคัญเป็นอย่างมากในกระบวนการเจริญเติบโต แนะนำให้ดื่มนมจืด มากกว่านมหวาน หรือนมเปรี้ยว เพราะนมจืดเป็นแหล่งอาหารที่มีแร่ธาตุแคลเซียมสูงมากกว่านมชนิดอื่น
ขณะเดียวกันยังอุดมไปด้วยโปรตีน เกลือแร่ต่างๆเช่น ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม โพแทสเซียม คาร์โบไฮเดรต ไขมัน และวิตามิน ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย มีส่วนช่วยในการพัฒนาระบบประสาทและสมอง การดื่มนมจืดยังช่วยลดพฤติกรรมติดหวาน ส่งผลให้ไม่เป็นโรคอ้วน ดังนั้นใน 1 วัน เราควรดื่มนมจืดอย่างน้อยวันละ 2 แก้ว หรือประมาณ 400 มิลลิลิตร เพื่อการมีสุขภาพที่ดี และแข็งแรง
ทั้งนี้มีคำแนะนำจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เกี่ยวกับวิธีการเลือกซื้อนมพร้อมดื่ม โดยก่อนซื้อให้ตรวจสอบผลิตภัณฑ์นม ซึ่งต้องมีเลขสารบบอาหาร 13 หลัก มีข้อมูลบนฉลากครบถ้วน ได้แก่ ชื่ออาหาร ชื่อที่ตั้งผู้ผลิต ผู้แบ่งบรรจุ ปริมาณสุทธิ ส่วนประกอบสำคัญ วันเดือนปีที่ผลิต และวันเดือนปีที่หมดอายุ ภาชนะบรรจุต้องอยู่ในสภาพเรียบร้อย ไม่รั่ว ไม่ซึม ไม่บวม ไม่ฉีกขาด และควรเลี่ยงการซื้อนมจากร้านค้าที่มีการเก็บผลิตภัณฑ์นมเพื่อจำหน่ายแบบไม่เหมาะสม เช่น ตู้แช่หรือสถานที่เก็บไม่ได้มาตรฐาน นอกจากนี้ การเก็บรักษานมเป็นสิ่งสำคัญเพราะมีผลต่อคุณภาพของนม โดยนมหลายประเภทที่จำหน่ายในท้องตลาดมีวิธีการเก็บรักษาแตกต่างกัน
นมพาสเจอร์ไรส์ ซื้อมาแล้วควรเก็บในตู้เย็นทันที เก็บได้นานประมาณ 10 วันที่อุณหภูมิไม่เกิน 8 °C นับจากวันที่บรรจุ ในกรณีที่ดื่มไม่หมดต้องการเก็บไว้ดื่มอีก ควรเทแบ่ง ไม่ดื่มจากภาชนะบรรจุโดยตรงเพราะจะทำให้นมที่เหลือบูดง่าย
นมยูเอชที ควรเก็บไว้ที่อุณหภูมิปกติ ไม่ควรโดนแดดโดยตรง ไม่เก็บซ้อนหลายชั้นเกินไป และเก็บได้นานประมาณ 6 เดือน
นมเปรี้ยว ควรเก็บในตู้เย็น ซึ่งสามารถเก็บได้นานกว่านมประเภทอื่น
นมเปรี้ยวพร้อมดื่มพาสเจอร์ไรส์ หากเก็บในอุณหภูมิไม่เกิน 8 °C จะเก็บได้นานถึง 21 วัน ส่วนนมเปรี้ยวพร้อมดื่มยูเอชที เก็บได้ประมาณ 8 เดือน โดยไม่ต้องแช่เย็น
นมสเตอริไรซ์ (กระป๋อง) เก็บได้นานประมาณ 12 เดือน โดยไม่ต้องแช่เย็น แต่ไม่ควรให้โดนแดดโดยตรง
สำหรับการเน่าเสียของนมพร้อมดื่มอาจเกิดได้หลายกรณี ทั้งกระบวนการผลิตที่อาจใช้ความร้อนสูงไม่เพียงพอ หรือใช้เวลาฆ่าเชื้อน้อยเกินไป การบรรจุไม่ถูกสุขลักษณะทำให้มีการปนเปื้อน เก็บรักษาในอุณหภูมิไม่เหมาะสม รวมถึงลักษณะการขนส่งที่ไม่ถูกต้อง อาจเป็นสาเหตุให้ภาชนะบรรจุนมรั่วซึม ทำให้จุลินทรีย์จากภายนอกปนเปื้อนเข้าไปได้ ดังนั้น ควรเคลื่อนย้ายภาชนะบรรจุนมด้วยความระมัดระวัง อย่าให้กระแทกกับของแข็งหรือของมีคม ไม่ควรโยนหรือเหยียบบนกล่องบรรจุขณะขนย้าย และไม่ควรวางกล่องนมซ้อนเกิน 7 ชั้น แต่หากเป็นการหุ้มด้วยพลาสติก ไม่ควรวางเกิน 5 ชั้น เพราะจะทำให้กล่องนมด้านล่างถูกกดทับจนเกิดการรั่วซึมได้
-ขอขอบคุณข้อมูลจากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
