เมื่อเวลา 14.30 น. วันที่ 3 พ.ค. 66 สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้จัดให้มีการสาธิตการจัดสถานที่ออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกในการลงคะแนนแก่ผู้มาใช้สิทธิออกเสียงเลือกตั้ง ตลอดจนเป็นการป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ของกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) การจัดที่เลือกตั้งเป็นหน้าที่ของกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง
โดยมี นายแสวง บุญมี เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง นำสื่อมวลชนเข้าชมการสาธิตการจัดสถานที่ออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
เป็นการเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2566 ซึ่งมีนายสำราญ ตันพานิช ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาการเมืองและการเลือกตั้งเป็นวิทยากรผู้บรรยายถึงกระบวนการจัดสถานที่ออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง พร้อมทั้งสาธิตการออกเสียงลงคะแนนเพื่อความโปร่งใส
ซึ่งในสถานที่ออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง จะมีองค์ประกอบและวัสดุอุปกรณ์ที่สำคัญ อาทิ
1. คณะกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) จำนวน 9 คน
2. เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยประจำที่เลือกตั้ง (รปภ.) จำนวนอย่างน้อยที่เลือกตั้งละ 1 คน
3. ผู้แทนพรรคการเมือง
4. ป้ายปิดประกาศหน้าหน่วยเลือกตั้ง
5. คูหาออกเสียงลงคะแนนอย่างน้อย 3 คูหา วางห่างกัน (อย่างน้อย 0.5 ม.) และควรวางห่างจากฝาผนัง หรือฝาทึบไม่น้อยกว่า 1 เมตร ระหว่างคูหาให้ใช้เชือกกั้นเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้มีการเดินอ้อมหลังผู้อื่น
6. หีบบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ (หีบใส่บัตรแบบบัญชีรายชื่อ และหีบใส่บัตรแบบแบ่งเขต)
7. ป้ายไวนิลแนะนำตัวผู้สมัครแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง และแบบบัญชีรายชื่อ ติดหน้าหน่วยเลือกตั้ง และติดภายในสถานที่ลงคะแนนออกเสียงเลือกตั้งที่เห็นเด่นชัด
โดยมีการสาธิต 4 รูปแบบ ได้แก่
1.สาธิตการเลือกตั้งของประชาชนทั่วไป
2.สาธิตการเลือกตั้งสำหรับผู้พิการทางสายตา ซึ่งจะลักษณะบัตรเลือกตั้งของผู้พิการทางสายตาจะมีบัตรทาบที่ถูกเจาะรูปตรงกับบัตรจริงทุกประการ ซึ่งการเจาะรูนั้นจะมีอักษรสำหรับผู้พิการทางสายตา ที่จะใช้มือสัมผัสได้ว่าแต่ละช่องเป็นช่องหมายเลขอะไร ก่อนลงคะแนน และสำหรับผู้พิการทางสายตาที่ไม่สามารถเขียนหนังสือได้ จะใช้การพิมพ์ลายนิ้วมือแทนในการเขียนชื่อยืนยันตัวตน และผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะต้องหย่อนบัตรลงในหีบเลือกตั้งด้วยตนเอง
3.สาธิตการเลือกตั้งสำหรับผู้พิการ ทุพพลภาพ ที่ไม่สามารถใช้แขนและมือ แต่ยังสามารถใช้สายตาได้ ซึ่งเข้าข่ายมาตรา 92 ทำให้ไม่สามารถลงคะแนนได้ด้วยตนเอง ซึ่งจะต้องแสดงความจำนง ลงคำร้อง ในใบ 5/6 เพื่อขอใช้สิทธิให้ผู้ที่ไว้ใจ เป็นผู้ช่วยในการลงคะแนนหรือกาบัตรแทน ซึ่งผู้ช่วยจะต้องเป็นผู้จับมือผู้ที่มีสิทธิเลือกตั้งในการหย่อนสิทธิด้วยตนเอง และจะใช้การพิมพ์ลายนิ้วมือแทนในการเขียนชื่อยืนยันตัวตน
4.สาธิตการเลือกตั้งล่วงหน้า ซึ่งจะมีความแตกต่างจากการเลือกตั้งทั่วไป คือผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะได้บัตรเลือกตั้งทั้ง 2 ใบ พร้อมกับซองใส่บัตรเลือกตั้ง ซึ่งจะมีช่องเพื่อเขียนรหัสเขตเลือกตั้ง และกปน.จะต้องเซ็นกำกับตรงบริเวณรอยต่อของซองที่ใส่บัตรเลือกตั้ง หลังจากที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งปิดผนึกซองแล้ว
ทั้งนี้ เลขาธิการ กกต. ได้เน้นย้ำให้กรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งเฝ้าระวังผู้ใช้สิทธิ์เลือกตั้งที่อาจจะกระทำผิดกฎหมายในคูหาเลือกตั้ง จึงได้มีการติดป้ายข้อห้ามกระทำไว้ในคูหา เช่น การห้ามถ่ายรูปบัตรที่กากบาทลงคะแนนไปแล้ว ซึ่งหากมีการกระทำเกิดขึ้นก็จะทำให้การเลือกตั้งไม่เป็นไปโดยลับ ถือเป็นความผิดตามกฎหมาย หรือกรณีการฉีกทำลายบัตรเลือกตั้งก็เป็นความผิดตามกฎหมายเช่นกัน
และเชื่อมั่นว่าการจัดการเลือกตั้งในครั้งนี้ จะทำให้การเลือกตั้งเป็นไปด้วยความสุจริต โปร่งใส เที่ยงธรรม และชอบด้วยกฎหมาย บนความร่วมมือของทุกฝ่าย
นายแสวง กล่าวภายหลังการสาธิตว่า หากจำผู้สมัครไม่ได้ หน้าหน่วยเลือกตั้งมีข้อมูลของผู้สมัครติดไว้ มั่นใจว่าจะไม่มีการกาผิดเจตจำนงของประชาชน บัตรทั้ง 2 ใบ มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน ซึ่งจะลดจำนวนบัตรเสียในการกา ตนขอเชิญชวนให้ทุกคนไปเลือกตั้ง ทั้งคนที่ลงทะเบียนเลือกตั้งล่วงหน้าวันที่ 7 พ.ค. ไปใช้สิทธิ ย้ำว่าต้องไปในวันที่ 7 พ.ค.เท่านั้น ไม่สามารถไปวันที่ 14 พ.ค.ได้ หากไปใช้สิทธิในวันเลือกตั้งล่วงหน้าไม่ได้ ให้แจ้งเหตุก่อนวันเลือกตั้งและหลังเลือกตั้ง 7 วัน
สำหรับการนับคะแนนหลังปิดหีบเลือกตั้งในช่วงเวลา 17.00 น. ซึ่งจะมีการนับแบบเปิดเผยในหน่วยเลือกตั้งโดยใช้วิธีในลักษณะแบบเดิมคือขีดคะแนนลงบนกระดาน 2 กระดาน ซึ่งจะแบ่งเป็นผลการเลือกตั้งส.สแบบแบ่งเขต และแบบบัญชีรายชื่อ ผ่านการขานคะแนน ทั้งนี้กกต.ได้ซักซ้อมกับกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง ในเรื่องการจัดเตรียมสถานที่ การขานคะแนนให้เสียงดังฟังชัด พร้อมโชว์บัตรลงคะแนนให้ชัดเจน โดยพรรคการเมืองและประชาชนทั่วไปสามารถเข้าสังเกตการณ์การนับคะแนนดังกล่าวได้ หากเกิดความผิดพลาดทั้งการขานคะแนนและการขีดคะแนนบนกระดาน ผู้สังเกตการณ์สามารถทักท้วงได้ทันที โดยทางกปน.จะบันทึกเหตุการณ์ไว้ โดยสามารถร้องเรียนต่อกกต.ได้ ทั้งนี้หลังจากนับคะแนนในแต่ละหน่วยเสร็จสิ้นแล้ว จะส่งผลคะแนนทั้งหมดมายังสำนักงานกกต.ทราบว่าจะรู้ผลอย่างไม่เป็นทางการในเวลา 22.00 น.