รู้จักเชื้อ"ไวรัสโรต้า"...! อันตรายอาจเสียชีวิตได้

"เชื้อไวรัส" หรือ Virus หมายถึงจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดการติดเชื้อ (infectious) ได้ทั้งในมนุษย์ สัตว์ พืช สิ่งมีชีวิตที่มีเซลล์ (cellular life) และทำให้เกิดโรคและส่งผลกระทบกว้างขวาง ทำให้เกิดโรคระบาด ทำให้คน และสัตว์ เสียชีวิตจำนวนมากได้ แถมยังมีอนุภาคขนาดเล็กมาก (20-300 นาโนเมตร) จนสามารถหลุดรอดผ่านเครื่องกรองที่ใช้กรองแบคทีเรียได้ 

เราสามารถมองเห็นไวรัสโดยผ่านทางกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนเท่านั้น ไม่สามารถมองด้วยตาเปล่าหรือกล้องจุลทรรศน์ธรรมดาได้ ไวรัสทำให้เกิดโรคกับร่างกายได้ โดยเฉพาะอาการท้องเสีย หรืออุจจาระร่วง แน่นอนว่าเกือบทุกคนต้องเคยเป็น ซึ่งหลัก ๆ แล้วมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัสมากที่สุด 

แต่เจ้าไวรัสชนิดหนึ่งที่ทำให้เกิดอาการท้องเสียได้รุนแรงมากที่สุดมีชื่อว่า "ไวรัสโรต้า" หรือ Rotavirus เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่มีหลายสายพันธุ์ ซึ่งพบได้ในช่วงที่อากาศเย็นทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ที่สำคัญสามารถเป็นซ้ำและแพร่กระจายเชื้อได้อย่างรวดเร็ว 
     
เมื่อเชื้อไวรัสชนิดนี้เข้าไปในระบบทางเดินอาหารแม้เพียงเล็กน้อย ก็จะทำให้เกิดอาการอุจจาระร่วงรุนแรงได้ ซึ่งพบมากในเด็กเล็กและมีอาการรุนแรงกว่าเด็กโต ถึงขนาดที่ต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล และสามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย นอกจากนี้ไวรัสโรต้ายังทนต่อสิ่งแวดล้อมได้นานหลายชั่วโมงจึงทำให้เกิดการระบาดอย่างรวดเร็ว

สำหรับอาการที่พบ คือ อาเจียน ท้องเสีย ถ่ายเหลวเป็นน้ำ มีไข้ ชักเพราะไข้สูง บางรายอาจทำให้เกิดอาการท้องเสียและอาเจียนอย่างหนักจนเกิดภาวะขาดน้ำรุนแรง ถึงขั้นช็อกหรือเสียชีวิตได้ จึงควรสังเกตอาการขาดน้ำที่เป็นสัญญาณเตือนว่าต้องรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว ได้แก่ กระหายน้ำ ปากแห้ง กระวนกระวาย ซึม ตาโบ๋ กระหม่อมบุ๋ม เป็นต้น

วิธีการดูแลรักษาผู้ที่ได้รับเชื้อไวรัสโรต้าที่ดีที่สุด คือ การทดแทนน้ำในร่างกายที่สูญเสียไปเพื่อไม่ให้เกิดภาวะขาดน้ำรุนแรงและดูแลเรื่องการรับประทานอาหาร ดังนี้ ดื่มน้ำเกลือแร่ครั้งละน้อย บ่อย ๆ เลี่ยงการให้ยาปฏิชีวนะและยาฆ่าเชื้อ งดนมและผลไม้ ถ้าเป็นเด็กเล็กไม่ต้องหยุดนมแม่ หากอาการไม่รุนแรงควรให้ดื่มน้ำสะอาดร่วมกับน้ำเกลือแร่ อาหารเหลว และอาหารอ่อน ถ้าอาการรุนแรง คือ มีไข้สูง ถ่ายเป็นมูกเลือด อาเจียน ซึม และเพลียมาก ควรรีบพบแพทย์ทันที

เนื่องจากการติดเชื้อไวรัสโรต้าส่วนใหญ่ติดต่อจากการสัมผัสโดยตรงและการรับประทานอาหารที่มีการปนเปื้อนของเชื้อนี้ เพราะฉะนั้นวิธีการป้องกัน ได้แก่ ล้างมือบ่อย ๆ ก่อนและหลังทานอาหารรวมถึงหลังเข้าห้องน้ำต้องล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง ทานอาหารปรุงสุก สดใหม่ ดื่มน้ำสะอาด ไม่ใช้อุปกรณ์การทานอาหารร่วมกับผู้อื่น ถ้าเปลี่ยนผ้าอ้อมให้เด็กต้องล้างมือทุกครั้ง หมั่นทำความสะอาดของเล่นอยู่เสมอ เลี่ยงการสัมผัสกับผู้ที่มีอาการท้องเสีย