วันนี้( 5 เม.ย. 66) ผู้สื่อข่าวประจำ จ.สุรินทร์รายงานว่า ที่บ้านปราสาท ที่ตั้งของประสาทตามอญ ต.บัวเชด อ.บัวเชด จ.สุรินทร์ นายบรรลุ สุวรรณดี ปลัดอาวุโสรักษาราชการแทนนายอำเภอบัวเชด เป็นประธานเปิดงานสืบสานศิลปะวัฒนธรรมเเละบวงสรวงองค์ปราสาทตามอญ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 5-6 เมษายน 2566 ที่บริเวณองค์ประสาทตามอญ โดยนายไตรภพ ดวงอินทร์ นายกเทศมนตรีตำบลบัวเชด นำคณะผู้บริหาร ผู้นำชุมชน ประชาชนในพื้นที่ ให้การต้อนรับและรายงาน วัตถุประสงค์ เพื่อประกอบพิธีเซ่นไหว้องค์ปราสาทตามอญและทำบุญขึ้นปีใหม่ไทย ซึ่งเป็นพิธีกรรมเก่าแก่ดั้งเดิมของชุมชนบ้านปราสาท โดยจัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 5 ของทุกปี เพื่อให้ชุมชนบ้านปราสาท เป็นชุมชนต้นแบบของอำเภอบัวเชด ในการสืบสานและอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิมของท้องถิ่นให้คงอยู่สืบไป และเพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว โดยการส่งเสริมสนับสนุนจากเทศบาลตำบลบัวเชด และความร่วมมือจากทุกภาคส่วน
นายบรรลุ สุวรรณดี ปลัดอาวุโสรักษาราชการแทนนายอำเภอบัวเชด กล่าวว่า เป็นที่ทราบกันดีอยู่เเล้วว่าปราสาทตามอญเป็นปราสาทเก่าเเก่ที่อยู่คู่ชุมชนบ้านปราสาทมานาน เป็นโบราณสถานเเละพื้นที่ใกล้เคียงให้ความเคารพนับถือ สำหรับการจัดงานสืบสานศิลปวัฒนธรรมเเละบวงสรวงองค์ประสาทตามอล ประจำปี 66 นั้น ถือเป็นสิ่งที่ดี ได้ร่วมอนุรักษ์ ยังเป็นการเผยเเพร่ประชาสัมพันธ์ประเพณีท้องถิ่นเก่าเเก่ให้เป็นที่รู้จักเเก่บุคลทั่วไปอย่างกว้างขวาง
ด้านนางนิชฐินันท์ มั่นหมาย ผู้ใหญ่บ้านปราสาท กล่าวว่า ในการดำเนินการจัดงานในครั้งนี้ วัตถุประสงค์เพื่อประกอบพิธีเซ่นไหว้ เเละให้ชุมชนได้สืบสานเเละอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีดั่งเดิมให้คงอยู่สืบไป เเละเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วน สำหรับปราสาทตามอญ ตั้งอยู่ที่บ้านปราสาท หมู่ 3 ตำบลบัวเชด อำเภอบัวเชด จังหวัดสุรินทร์ ลักษณะเป็นปรางค์ก่ออิองค์เดียว ทรงสี่เหลี่ยม มีขนาด2.65 เมตร ผนังที่บ มีประตูทางด้านเดียว คือทางทิศตะวันออก ซุ้มประดูสลักลายหลังคาคงเหลือเพียงสามซุ้ม แต่เดิมตั้งอยู่บนฐานก่ออิและมีบันไดด้านหน้าเป็นศิลาแลง แต่ปัจจุบันบริเวณบันไดมีดินกลบทับ จากข้อสันนิษฐานของหน่วยงานด้านโบราณคดี คือกรมศิลปากร ที่ได้ขึ้นทะเบียนปราสาทแห่งนี้เป็นโบราณสถานให้ความเห็นว่า องค์ปราสาทได้รับการก่อสร้างในช่วงต้นสมัยรัตนโกสินทร์อีกข้อมูล ปราสาทตามอญ เป็นปราสาทก่ออิฐหลังเดียวโดด ๆ มีประดูเข้าทางด้านทิศตะวันออกเพียงด้านเดียว ส่วนผนังอีกสามด้านก่อทึบ ผนังทั้ง 4 ด้านของโบราณสถานยังเห็นร่องรอยอยู่ ส่วนยอดของตัวปราสาทชำรุดหักพัง จากลักษณะสถาปัตยกรรมของปราสาทที่มีเรือนธาตุสี่เหลียมซ้อนกัน 3 ชั้น เป็นแบบผสมผสานกันระหว่างศิลปะขอมและลาว สันนิษฐานว่าคงมีอายุประมาณ พุทธศดวรรษที่ 23 ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยาหรือต้น รัตนโกสินทร์จากคำบอกเล่าได้ความว่าผู้ก่อสร้างปราสาทคือ ตามอญหรือตามอย โดยสร้างเพื่อเป็นสถานที่ประดิษฐานสิ่งเคารพบูชาตามความเชื่อทางศาสนา
และอีกความเชื่อหนึ่งซึ่งเป็นที่มาของปราสาทตามอญ เชื่อว่าในสมัยที่เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ได้ยกทัพไปดีเมืองเวียงจันทร์ ประเทศลาว ได้ยกทัพผ่านมาในบริเวณนี้และได้กวาดต้อนเอาผู้คนชาวลาวมาด้วย และในเวลาดังกล่าวมีข้าราชการชั้นเชื้อพระวงศ์ของลาวที่ถูกกวาดต้อนมาเกิดเจ็บป่วยและเสียชีวิต จึงได้มีการก่อสร้างปราสาทเพื่อแสดงความเคารพต่อผู้ที่เสียชีวิต ซึ่งจะเห็นได้ว่าองค์ปราสาทมีลักษณะแบบลาวผสมอยู่กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานปราสาทตามอยในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ตอนที่ 75 วันที่ 8 มีนาคม 2478 และเล่ม 99 ตอนที่ 145 วันที่ 21 ตุลาคม 2525 เนื้อที่ประมาณ 3 งาน 65 ตารางวา ปัจจุบัน เทศบาลตำบลบัวเชดได้จัดงบประมาณในการปรับปรุงภูมิทัศน์โดยรอบ และจัดกิจกรรมงานประเพณีสืบสานวัฒนธรรมปราสาทตามอญขึ้นประจำต่อเนื่องในทุกปี (ประมาณเดือนเมษายน ของทุกปี)