วันที่ 13 มี.ค.66 รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่าน เฟซบุ๊ก Thira Woratanarat ระบุว่า...
เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่ม 50,331 คน ตายเพิ่ม 211 คน รวมแล้วติดไป 681,528,196 คน เสียชีวิตรวม 6,811,893 คน
5 อันดับแรกที่ติดเชื้อสูงสุดคือ รัสเซีย ไต้หวัน เม็กซิโก ญี่ปุ่น และฝรั่งเศส
เมื่อวานนี้จำนวนติดเชื้อใหม่มีประเทศจากยุโรปและเอเชียครอง 8 ใน 10 อันดับแรก และ 18 ใน 20 อันดับแรกของโลก
จำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันของทั่วโลกตอนนี้ มาจากทวีปเอเชียและยุโรป รวมกันคิดเป็นร้อยละ 77.07 ของทั้งโลก ในขณะที่จำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 72.98
...อัพเดตความรู้โควิด-19
1. ระยะเวลาที่เพาะเชื้อเจอไวรัส และระยะเวลาตรวจ PCR พบผลบวก หลังติดเชื้อสายพันธุ์ Omicron
Wu Y และคณะ จากมหาวิทยาลัยปักกิ่ง ทำการทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบและวิเคราะห์อภิมาน
พบว่า หลังจากที่ติดเชื้อ ระยะเวลาเฉลี่ยในการเพาะเชื้อจากสิ่งคัดหลั่งในทางเดินหายใจส่วนบนแล้วเจอไวรัสราว 6 วัน (5.16 วัน) (ภาพที่ 1) โดยระยะเวลานานสุดที่สามารถเพาะเชื้อไวรัสได้คือ 15 วัน
ในขณะที่ระยะเวลาเฉลี่ยที่สามารถตรวจ PCR ได้ผลบวกคือ 11 วัน (10.82 วัน) (ภาพที่ 2) โดยระยะเวลานานสุดที่สามารถตรวจพบผลบวกได้คือ 23 วัน
...ผลการศึกษานี้ช่วยให้เราทราบธรรมชาติของการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 สายพันธุ์ Omicron ซึ่งในแง่ของการเพาะเชื้อเจอนั้นย่อมสัมพันธ์กับความเสี่ยงที่คนที่ติดเชื้อนั้นจะสามารถแพร่เชื้อไปให้ผู้อื่นได้ สอดคล้องกับคำแนะนำก่อนหน้านี้ที่ให้แยกตัวจากผู้อื่นราว 7-10 วัน เพื่อลดความเสี่ยงที่จะแพร่ไปสู่ผู้อื่น
ส่วนเรื่องการตรวจ PCR เป็นบวกนั้น จะพบว่าปัจจุบันทุกคนใช้ชุดตรวจไวหรือ ATK ซึ่งจะมีความสามารถในการตรวจได้ผลบวกน้อยกว่า PCR และต้องอาศัยปริมาณไวรัสที่สูงกว่า PCR กว่าจะได้ผลบวก และในทางกลับกัน เมื่อบวกแล้วมักจะกลับเป็นลบเร็วกว่า PCR
2. การฉีดวัคซีนเพื่อลดเสี่ยงป่วยรุนแรงและเสียชีวิต
Maltezou HC และคณะจากประเทศกรีซ ศึกษาติดตามบุคลากรทางการแพทย์ราว 6.500 คนในช่วงปี 2021-2022
พบว่า คนที่ฉีดวัคซีนครบจะช่วยลดเสี่ยงในการป่วยรุนแรงจนต้องรักษาตัวในโรงพยาบาลได้
ทั้งนี้บุคลากรทางการแพทย์ที่เกิดติดเชื้อขึ้นมาหลังได้รับวัคซีน (Breakthrough infection) นั้น มักเกิดขึ้นหลังจากได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นราว 4 เดือน (16.2 สัปดาห์) (ภาพที่ 3)
เมื่อวิเคราะห์เรื่องโอกาสเสี่ยงติดเชื้อ เฉลี่ยแล้วจะเพิ่มขึ้นราว 7% ในแต่ละสัปดาห์หลังจากฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น
...งานวิจัยนี้ชี้ให้เห็นเรื่องประสิทธิภาพของวัคซีนในการลดเสี่ยงป่วยรุนแรงหากเกิดติดเชื้อขึ้นมา อย่างไรก็ตาม การป้องกันด้วยวิธีอื่นๆ จำเป็นต้องทำ เพื่อลดเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อแพร่เชื้อในยามที่การระบาดทั่วโลกยังไม่สงบ
ทั้งนี้ ระยะเวลาที่วัคซีนจะลดเสี่ยงป่วยรุนแรงได้นั้นจะเป็นประเด็นสำคัญทางคลินิก ที่จะกำหนดช่วงเวลาการฉีดกระตุ้นในอนาคต โดยความรู้จากงานวิจัยจนถึงปัจจุบันนั้นมีการติดตามแล้วพบว่าได้เฉลี่ยราวอย่างน้อย 7-11 เดือน พอๆ กับกรณีผู้ที่ฉีดวัคซีนแล้วเคยติดเชื้อมาก่อน โดยอาจต้องรอดูงานวิจัยที่ติดตามยาวนานกว่านี้ว่าจะยังคงอยู่ได้นานเพียงใด อย่างไรก็ตามกลุ่มที่สภาพร่างกายไม่แข็งแรง มีโรคประจำตัว มีปัญหาเรื่องระบบภูมิคุ้มกัน อาจมีความจำเป็นต้องได้รับเข็มกระตุ้นเร็วขึ้น
...สำหรับไทยเรา
ควรใช้ชีวิตอย่างมีสติ ไม่ประมาท ป้องกันตัวเสมอ
ปรับสภาพแวดล้อมให้มีการระบายอากาศให้ดีขึ้น ทั้งที่ทำงาน ที่เรียน ที่กินดื่ม ที่เที่ยว
การใส่หน้ากากอย่างถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้มาก ทั้งโควิด-19 และ PM2.5
อ้างอิง
1. Wu Y et al. Duration of viable virus shedding and polymerase chain reaction positivity of the SARS-CoV-2 Omicron variant in the upper respiratory tract: a systematic review and meta-analysis International Journal of Infectious Diseases. April 2023.
2. Maltezou HC et al. Timing of last COVID-19 vaccine dose and SARS-CoV-2 breakthrough infections in fully (boosted) vaccinated healthcare personnel. Journal of Hospital Infection. February 2023.
