"กลุ่มชาวนาผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านช้างมิ่ง" กินดี อยู่ดี! ด้วยการส่งเสริมจาก ศมข.สกลนคร กระจายเมล็ดพันธุ์สู่เกษตรกร

ภายใต้การดำเนินงาน "โครงการพัฒนาศักยภาพกระบวนการผลิตสินค้าเกษตร" ของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนคร ด้านงานพัฒนาธุรกิจเมล็ดพันธุ์ ได้มีภารกิจส่งเสริมกลุ่มเกษตรกรในเครือข่าย โดยจัดซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีจากแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชั้นพันธุ์ขยาย ซึ่งเป็นหนึ่งในขั้นตอนกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของกลุ่ม ที่ดำเนินงานภายใต้การควบคุม กำกับ ดูแล ของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนคร เพื่อนำเมล็ดพันธุ์ ไปปรับปรุงคุณภาพและกระจายสู่เกษตรกรชาวนาต่อไป 

นายจำลอง วิเจียร เหรัญญิกของกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านช้างมิ่ง กล่าวว่า เดิมกลุ่มเริ่มก่อตั้งและรวบรวมสมาชิก เมื่อปี พ.ศ.2529 เนื่องจากในขณะนั้นราคาการจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวไม่แน่นอน ตั้งแต่แรกเริ่มจนถึงปัจจุบันรวมระยะเวลากว่า 36 ปี  กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านช้างมิ่ง มีสมาชิกจำนวน 56 ราย พื้นที่การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว จำนวน 1,015 ไร่  มีเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนคร เข้ามาแนะนำ ส่งเสริม และอบรมให้ความรู้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว อีกทั้งยังมีเทคนิคการควบคุมคุณภาพผลผลิตภายในกลุ่ม ด้วยคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ฯ เริ่มต้นตั้งแต่ การเตรียมดินโดยไถกลบตอซัง 2-3 รอบ เพื่อกำจัดข้าวเรื้อ เน้นการปลูกข้าวโดยวิธีปักดำ เพื่อให้ต้นข้าวเจริญเติบโตดี เป็นแถว ลดอัตราการปนพันธุ์ ง่ายต่อการดูแลและสะดวกในการเก็บเกี่ยว  

ซึ่งการปฏิบัติงานร่วมกับทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนครนั้น เจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ จะคอยให้คำแนะนำในการกำจัดพันธุ์ปน จะมีการสำรวจพันธุ์ข้าวที่ปลูกอยู่ในแปลงขยายพันธุ์ ว่ามีลักษณะตรงตามพันธุ์ที่ปลูกหรือมีข้าวพันธุ์อื่นขึ้นปะปนอยู่ในแปลงหรือไม่ ซึ่งสมาชิกกลุ่มเองสามารถดำเนินการกำจัดข้าวพันธุ์ปนไปพร้อมกับการกำจัดวัชพืชและการตรวจโรคและแมลงศัตรูข้าวในแปลงนาของตนเองได้อีกด้วย โดยมีเจ้าหน้าที่ทางศูนย์ฯ เป็นพี่เลี้ยง ให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด และจัดกิจกรรม อบรมให้ความรู้ ในการตรวจตัดพันธุ์ปน  5 ระยะ ได้แก่ ระยะกล้า ระยะแตกกอ ระยะออกดอก ระยะข้าวโน้มรวง และระยะเมล็ดสุก ตลอดจนถึงกระบวนการเก็บเกี่ยว และการจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ อีกทั้งสมาชิกกลุ่มยังมีการแบ่งคณะกรรมการในการตรวจแปลงในแต่ละครั้ง โดยแต่งตั้งหัวหน้าแต่ละสายกำกับ ดูแล ควบคุมสมาชิก โดยหัวหน้าสาย 1 คน /สมาชิก 10-15 คน เพื่อช่วยเหลือแลกเปลี่ยนความรู้ซึ่งกันและกัน 

นอกจากนี้ เมื่อเก็บเกี่ยวแล้วเสร็จ กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวจะนำเมล็ดพันธุ์มาผ่านกรรมวิธีการคัดทำความสะอาด โดยเครื่องคัดเมล็ดพันธุ์ เพื่อเตรียมจำหน่ายให้กับศูนย์ต่อไป ทั้งนี้เจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ จะมาทำการสุ่มเก็บตัวอย่างเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อนำไปวิเคราะห์หาเมล็ดพันธุ์บริสุทธิ์ สิ่งเจือปน เมล็ดอื่นๆ ข้าวพันธุ์อื่นปน ข้าวแดง ความงอก และความชื้น เพื่อให้ได้ตามมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าวของกรมการข้าว

เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่า จากการดำเนินงานที่ผ่านมากลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว  บ้านช้างมิ่ง ได้รับการส่งเสริมความรู้และปัจจัยการผลิต กลุ่มฯ จึงขอขอบพระคุณทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนครเป็นอย่างยิ่ง ที่มอบความรู้ด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ และปัจจัยการผลิต อาทิ รถเกี่ยวนวดข้าว โกดังเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าว เครื่องคัดเมล็ดพันธุ์ข้าว ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มเกษตรกรให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และจากราคาในท้องตลาดที่มีความแตกต่างกันมาก จึงทำให้กลุ่มได้มีโอกาสเข้าร่วมประชุมเพื่อจัดซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวร่วมกับศูนย์ฯ และมีโอกาสได้เสนอราคาขายด้วยตนเอง ซึ่งราคาที่ได้รับก็เป็นราคาที่สมาชิกกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวทุกกลุ่มพึ่งพอใจ กลุ่มฯ จึงดำเนินการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับศูนย์ฯ มาโดยตลอด อีกทั้งกลุ่มฯ ยังมีความภาคภูมิใจในความเป็นมืออาชีพในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว จนทำให้ได้รับรางวัลชนะเลิศกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวดีเด่นระดับประเทศ ในปี 2558 และได้เข้ารับโล่พระราชทานในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ โดยในการประกวดครั้งนี้ กลุ่มได้รับความช่วยเหลือจากศูนย์ฯ เป็นอย่างดี นับเป็นความภาคภูมิใจอย่างยิ่ง ถือเป็นความสำเร็จในการผลิตเมล็ดพันธุ์ของผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านช้างมิ่ง