เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565
สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย(สศร.) กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับเครือข่ายศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย จัดนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม พ.ศ. 2565 ภายใต้ชื่อนิทรรศการ “โขน” ฟื้นศาสตร์ ฟื้นศิลป์ สืบสานไว้ในแผ่นดินด้วยพระบารมี ที่มุ่งเผยแพร่คุณค่าและความสำคัญของโขนให้เป็นที่ประจักษ์ต่อสาธารณชน และเป็นการสนองพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงทำนุบำรุงโขน ซึ่งไม่ใช่แค่การฟื้นฟูนาฏศิลป์ แต่เป็นการพลิกฟื้นศาสตร์และศิลป์งานฝีมือ ช่างหัตถศิลป์ไทยหลายสาขา รวมถึงฝีมืออันประณีตของงานช่างทุกแขนง เพื่อเชิดชูศิลปะการแสดงชั้นสูงแขนงนี้ให้ถูกต้องครบถ้วนตามแบบแผน โดยตัวนิทรรศการจัดแสดงอยู่เวลานี้ที่หอศิลป์ร่วมสมัยราชดำเนิน กรุงเทพฯ
นิทรรศการ “โขน” ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 ด้านหน้าทางเข้าต้อนรับด้วยฉากหนุมานอมพลับพลา ฉากสำคัญของการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์ ตอน สะกดทัพ ซึ่งการแสดงโขนในทุกตอนได้รับการตอบรับและชื่นชมเป็นอย่างมาก จากพระราชเสาวนีย์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ได้ทรงฟื้นฟูและทำนุบำรุงโขนให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง ด้านเนื้อหานิทรรศการได้นำเสนอเรื่องราวกว่าจะเป็นโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และการจัดแสดงทั้งหมด 9 ตอน ตลอด 15 ปีที่ผ่านมา
ส่วนที่ 2 เป็นการจำลองห้องโถงให้เสมือนฉากการแสดงโขนบนเวที ตอน ยกรบ เป็นการปะทะทัพ ระหว่างฝ่ายยักษ์และฝ่ายลิง นอกจากนี้ยังมีการให้ความรู้เกี่ยวกับโขน ไม่ใช่เพียงการแสดงเท่านั้น แต่คือแหล่งสร้างช่างฝีมือทางศิลปะ ได้แก่ สร้างศิลปิน สร้างช่างฝีมือ ด้านเครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ หัวโขน การจัดการบนเวทีการแสดง การพากษ์เจรจา การออกแบบฉาก และอุปกรณ์ประกอบฉาก แสง สี เสียง ที่สำคัญ โขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ยังได้สร้างแรงบันดาลใจต่อเด็กและเยาวชนให้เป็นส่วนสำคัญในการรักษาและสืบสานวัฒนธรรมอันล้ำค่าให้คงอยู่สืบไป
ส่วนที่ 3 การสาธิตงานช่าง และงานฝีมือของศิลปะทุกแขนง อาทิ สาธิตการจัดทำเครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ งานปัก งานทอ รวมทั้งสาธิตการจัดทำหัวโขน จัดแสดงงานจิตรกรรมและประติมากรรม และส่วนที่ 4 เป็นการแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ในตอนสำคัญ เช่น ตอนนางลอย ตอนหนุมานรบอังกาศตะไล ตอนทศกัณฐ์ลงสวน ตอนหนุมานจับนางสุพรรณมัจฉา โดยนักแสดงจากโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ และเยาวชนที่ได้แรงบัลดาลใจจากโขนมูลนิธิฯ ที่ผ่านการฝึกหัดจนได้มาเป็นนักแสดงบนเวทีโขน และทุกวันจะเปิดให้เข้าชมบันทึกการแสดงโขนตอนต่างๆ ที่ได้จัดแสดงตลอดระยะเวลา 15 ปีที่ผ่านมา ในเวลา 19.00 – 20.00 น.
นิทรรศการ “โขน” ฟื้นศาสตร์ ฟื้นศิลป์ สืบสานไว้ในแผ่นดินด้วยพระบารมี แหล่งรวมองค์ความรู้อันเป็นมรดกทางภูมิปัญญา และศิลปวัฒนธรรมอันล้ำค่าแห่งความภาคภูมิใจของคนไทย จัดแสดงถึงวันที่ 15 สิงหาคม 2565 เวลา 09.00-20.00 น. ชมกันได้ที่หอศิลป์ร่วมสมัยราชดำเนิน กรุงเทพฯ