สำหรับประเพณีอุ้มพระดำน้ำ เป็นประเพณีที่มีเพียงแห่งเดียวในโลก จัดขึ้นทุกวันสารทไทย ซึ่งตรงกับวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ของทุกปีเกิดจากความศรัทธาที่มีต่อองค์พระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมืองของชาวเพชรบูรณ์  คือ พระพุทธมหาธรรมราชา โดยวันประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำนั้น ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ จะเป็นผู้อัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชา พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของเพชรบูรณ์ลงดำน้ำในแม่น้ำป่าสัก ด้วยความเชื่อที่ว่าเป็นพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ซึ่งจะนำความสุข ความสงบร่มเย็นและความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ชาวเพชรบูรณ์ ทั้งยังส่งผลให้ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล ทำให้พืชผลการเกษตรอุดมสมบูรณ์และทำให้ชาวเพชรบูรณ์มีความเจริญรุ่งเรืองอยู่เย็นเป็นสุข

นอกเหนือจากพิธีอุ้มพระดำน้ำแล้ว ยังมีการแสดงแสง เสียง   ตำนานมหัศจรรย์แห่ง “เพชบุระ”, กิจกรรมทางพระพุทธศาสนา  ,   พิธีบวงสรวงและเจริญพระพุทธมนต์ พระพุทธมหาธรรมราชาเฉลิมพระเกียรติฯ  ,   พิธีรำถวายพระพุทธมหาธรรมราชา   , กิจกรรมการแข่งขันพายเรือทวนน้ำ, การจำหน่ายสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์และอาหารขึ้นชื่อของเพชรบูรณ์ ตลอดจนกิจกรรมบันเทิงต่าง   ๆ ตลอดงาน

ซึ่ง นายกฤษณ์  คงเมือง  ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ กล่าวว่า การจัดงานประเพณีอุ้มพระดำน้ำจังหวัดเพชรบูรณ์ ประจำปี 2565   กำหนดจัดขึ้นในระหว่างวันที่                23 - 28 กันยายน 2565 ณ บริเวณหอโบราณคดีเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย วัดโบสถ์ชนะมาร และพุทธอุทยานเพชบุระ ในวันแรก 23 กันยายน 2565  ได้กำหนดจัดพิธีรำถวายพระพุทธมหาธรรมราชา ในเวลา 18.00 น. ณ พุทธอุทยานเพชบุระ  จำนวน 2,565 คน  โดยมีนายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม    จะเดินทางมาเป็นประธานพิธีเปิดงานอย่างเป็นทางการ    และวันที่ 24 กันยายน 2565 ได้กำหนดจัดพิธีเจริญพระพุทธมนต์ พิธีบวงสรวง เวลา 08.09 น. ณ วัดไตรภูมิ พิธีอัญเชิญองค์พระ   ฯ แห่รอบเมืองเพชรบูรณ์ ในเวลา 17.00 น.  โดยได้กำหนดจุดรับชมการแสดง และ พิธีเปิดงานประเพณีอุ้มพระดำน้ำ ณ บริเวณหน้าวัดมหาธาตุ พระอารามหลวง ได้รับเกียรติจากนายสันติ พร้อมพัฒน์    รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง จะมาเป็นประธานในพิธีเปิดงาน  ส่วนบริเวณหน้าสวนสาธารณะเพชบุระ ได้กำหนดเป็นจุดรับชมขบวนการแสดงอีก 1 จุด      

                             

ส่วนวันที่ 25 กันยายน 2565 มีพิธีอัญเชิญองค์พระฯ  จากท่าน้ำวัดไตรภูมิ ไปประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำ  ที่ท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมาร ในเวลา 10.09 น. ส่วนการแข่งขันพายเรือทวนน้ำหนึ่งเดียวในโลก ประเภทเรือสั้น ประเภทเรือยาว ชิงถ้วยรางวัลรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม จัดขึ้นในระหว่างวันที่ 26 - 27 กันยายน 2565 ณ ท่าน้ำวัดไตรภูมิ ส่วนการแสดงแสงเสียงตำนานอุ้มพระดำน้ำ จัดแสดงในเวลา 20.00 น. ระหว่างวันที่ 25 - 28 กันยายน 2565 ณ เวทีกลาง บริเวณหน้าห้องสมุดเฉลิมราชกุมารี

ขณะที่ ผู้ร่วมอัญเชิญองค์พระพุทธมหาธรรมราชา  ประกอบพิธีอุ้มพระดำน้ำ ณ ท่าน้ำวัดโบสถ์ชนะมาร ประกอบด้วย เจ้าเมือง นายกฤษณ์  คงเมือง  ผู้ว่าราชการจังหวัด ฝ่ายเวียง นายอมเรศ พรหมราช  อัยการจังหวัดเพชรบูรณ์  ฝ่ายวัง นายชัชวาล เบญจสิริวงศ์  รองผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ ฝ่ายคลัง นายสมเกียรติ    กิตติธรสมบัติ  ประธานสภาอุตสาหกรรมจังหวัดเพชรบูรณ์  ฝ่ายนา นายธงชัย กฤตยามงคลชัย นายกสมาคมธุรกิจท่องเที่ยวเขาค้อ  เทวดา นายแพทย์กมล  กัญญาประสิทธิ์   นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเพชรบูรณ์ นายธีระยุทธ ทองสุก ผู้จัดการประปาส่วนภูมิภาค สาขา เพชรบูรณ์ และนายวิริทธิ์พล หิรัญรัตน์ นายกสมาคม      นักวิทยุและโทรทัศน์ จังหวัดเพชรบูรณ์ ผู้ลั่นฆ้อง นายทวีศักดิ์  อินทรานุกูล นายกเทศมนตรีตำบลซับสมอทอด สำหรับการเสี่ยงทายโขนหัวเรือการประกอบเรืออัญเชิญพระพุทธมหาธรรมราชา ได้แก่ โขนเรือกาญจนาคา