จีนรุกหนักทางการทูตและเศรษฐกิจ

ช่วยกันคิด ช่วยกันทำ / ทหารประชาธิปไตย จากภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่จีนได้เข้ามาครอบงำและมีอิทธิพลต่อประเทศสมาชิกหลายประเทศ เช่น สปป.ลาว กัมพูชา เมียนมา และประเทศไทย ในขณะที่สหรัฐฯพยายามหวนกลับเข้ามา เพื่อสร้างอิทธิพลในการต่อต้านการรุกทางการเมืองของจีนในภูมิภาคนี้ เช่น การกระชับความสัมพันธ์กับเวียดนาม อินโดนีเชีย และสิงคโปร์ ที่ยังไม่ชัดเจนว่าจะเอนเอียงไปด้านใด ก็ยังคงเหลือฟิลิปปินส์ มาเลเซีย บรูไน และติมอร์เลสเต ทว่าจีนมิได้หยุดอยู่แค่ภูมิภาคอาเซียน อันเป็นปราการด่านหน้าในการเผชิญหน้ากับสหรัฐฯด้านทะเลจีนใต้ แต่จีนยังรุกหนักไปถึงตะวันออกกลาง เอเชียไมเนอร์ เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ และเอเชียกลาง ทั้งนี้จีนได้ส่งนาย หวาง ยี่ รัฐมนตรีต่างประเทศ ไปเยือนกลุ่มประเทศอ่าว คือ รัฐอาหรับ ในตะวันออกกลาง โดยสัญญาว่าจะยกระดับความสัมพันธ์ทางการเมืองและการค้าให้กระชับกันมากขึ้น ทั้งนี้จีนกำลังวางฐานะของตนให้โดดเด่นมากยิ่งขึ้นในตะวันออกกลาง ในขณะที่สหรัฐฯกำลังถูกกดดันให้ถอยร่นจากอิรักที่สหรัฐฯเข้าไปก่อสงครามด้วยข้อมูลเท็จที่กล่าวหาว่า ซัมดัม ฮุสเซน กำลังสะสมอาวุธทำลายล้างในวงกว้าง(MDW)จนเกิดสงครามกลางเมือง บ้านแตกสาแหรกขาด นอกจากนี้สหรัฐฯยังสนับสนุนกองกำลังก่อการร้ายรัฐอิสลาม(IS) เข้าไปสร้างอิทธิพลแบบเถื่อนๆทั้งในอิรัก และซีเรีย บัดนี้เมื่อประเทศเหล่านั้นเริ่มตั้งหลักได้ด้วยการสนับสนุนจากอิหร่านและรัสเซีย สหรัฐฯ ก็ต้องเผชิญกับการต่อต้านที่ก่อความเสียหายให้กับกองกำลังของสหรัฐฯในภูมิภาค จนมีทีท่าว่าจะต้องถอยร่นออกจากภูมิภาคนั้น อนึ่งรัฐมนตรีต่างประเทศหวางยี่ ยังได้เข้าพบกับรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐอาหรับอมิเรตส์ คูเวต และบาห์เรน ด้วยถ้อยทีถ้อยอาศัย และการตกลงที่จะเพิ่มระดับความร่วมมือกัน ทั้งนี้นายหวาง ยี่ ยังได้แถลงภายหลังการเยี่ยมเยือนภูมิภาคนี้ว่า ตะวันออกกลางไม่ต้องการเจ้านายจากภายนอกคนใหม่ และภูมิภาคนี้ก็ไม่ต้องการ ผู้เฒ่าจากภายนอก ซึ่งทำให้ต้องมีการเจรจาทางการทูตอย่างมากมาย เพื่อพยายามยุติปัญหาต่างๆ นอกเหนือจากสงครามภายในที่แพร่ระบาดในวงกว้าง อย่างไรก็ตามเป็นที่คาดหวังว่า จีนซึ่งได้ยกระดับความสัมพันธ์กับกลุ่มประเทศอ่าวในตะวันออกกลาง และยังมีความสัมพันธ์ทางการค้าอย่างแนบแน่นกับอิสราเอล คงจะเข้ามามีบทบาทในการคลี่คลายปัญหาปาเลสไตน์-อิสราเอล ทั้งนี้เพื่อแสดงว่าจีนใส่ใจในปัญหาด้านมนุษยธรรม ซึ่งจีนกำลังถูกประเทศตะวันตกโจมตีอย่างมาก ในกรณีการปฏิบัติการต่อชาวอุยกูรย์ในซินเกียง ดังนั้นเพื่อสร้างภาพลักษณ์ใหม่จีนคงต้องยกระดับความสัมพันธ์ทางการเมือง กับกลุ่มประเทศตะวันออกกลาง นอกเหนือจากการพยายามเข้ามามีบทบาทมากขึ้นแทนการถดถอยของสหรัฐฯ ทั้งนี้นอกจากจีนจะเป็นหุ้นส่วนการค้าและผู้ซื้อพลังงานรายใหญ่ที่สุดของภูมิภาคนี้ จีนได้แสดงท่าทีเพื่อสร้างพันธมิตรกับกลุ่มประเทศอาหรับและประเทศอื่นๆใกล้เคียง เช่น ตุรกี และอิหร่าน อีกด้วย โดยจีนให้ความสนใจที่จะทำการเจรจาหาข้อตกลงในการแก้ปัญหาทางการเงินของตุรกีและอิหร่าน นอกจากนี้ยังให้การสนับสนุนการเจรจาปัญหาพลังงานนิวเคลียร์ระหว่างอิหร่านกับสหรัฐฯและพันธมิตร ที่ได้รับการนำกลับมารื้อฟื้นใหม่ภายหลังจากที่สหรัฐฯได้ประกาศถอนตัวออกไปและเพิ่มมาตรการแซงก์ซั่นอิหร่าน พร้อมเพิ่มเงื่อนไขอีกมากมายในช่วงประธานาธิบดีทรัมป์ ต่อปัญหาในเรื่องนี้ผู้เชี่ยวชาญในภูมิภาคยังเชื่อว่าจีนจะไม่กดดันอิหร่านให้ต้องยกเลิกโครงการ หรือยอมรับเงื่อนไขที่ขยายขอบเขตไปถึงการผลิตขีปนาวุธและอื่นๆเพื่อปกป้องตนเองของอิหร่าน ในสัปดาห์นี้จีนจะต้อนรับผู้แทนจากสภาความร่วมมืออ่าว ประกอบด้วยผู้แทนจากซาอุดีอาระเบีย คูเวต โอมาน บาห์เรน อิหร่าน และตุรกี เพื่อการเจรจาในการยกระดับความสัมพันธ์ จะเห็นได้ว่ากลุ่มสภาความร่วมมืออ่าว (GCC)ได้ให้ความสำคัญกับการเยือนในครั้งนี้ โดยคณะที่เดินทางไปประกอบไปด้วยเลขาธิการสภาความร่วมมืออ่าว และรัฐมนตรีต่างประเทศของอีก 4 ประเทศ ร่วมเดินทางไปด้วย นอกจากการกระชับความสัมพันธ์กับกลุ่มประเทศในตะวันออกกลาง ตลอดจนรวมไปถึงตุรกีและอิหร่าน จีนยังได้แสดงท่าทีวิตกกังวลกับสถานการณ์ในอัฟกานิสถานที่ถูกสหรัฐฯและพันธมิตรทำการปิดล้อมทางเศรษฐกิจอย่างโหดร้าย ทำให้ผู้คนในอัฟกานิสถานต้องประสบกับความอดอยากหิวโหย ไม่ว่าจะเป็นเด็ก คนชรา หรือผู้ป่วย หรือแม้แต่สตรี ที่กลุ่มประเทศตะวันตกพากันโจมตี รัฐบาลตาลีบันว่าละเมิดสิทธิสตรี ก็กำลังอดอยากหิวโหยใกล้ตายอยู่แล้ว โดยรัฐบาลจีนได้แสดงท่าทีว่าจะหาทางช่วยเหลือบรรเทาทุกข์ ซึ่งแม้จะเป็นการช่วยเหลือทางมนุษยธรรม แต่จีนก็มุ่งหวังในเรื่องผลประโยชน์จากการได้รับสัมปทานขุดแร่ Rare Earth ที่เป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตอุปกรณ์ทั้งหลายในยุคดิจิทัล เช่นเดียวกับการที่จีนหวังผลประโยชน์จากการซื้อน้ำมันดิบ และก๊าซธรรมชาติ ที่จีนต้องการเพื่อขยายการผลิตของตน ประกอบกับการแลกเปลี่ยนค้าขายสินค้าด้านอิเล็กทรอนิกส์ ที่จีนมีความก้าวหน้ามาก โดยเฉพาะการขยายเครือข่าย 5G ในตะวันออกกลางที่มีอำนาจซื้อสูง อย่างไรก็ตามจีนยังแสดงท่าทีห่วงใยในสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในคาซัคสถาน ที่มีการก่อการจลาจลเพื่อโค่นล้มรัฐบาล โดยมีการกล่าวหากันว่ามีสหรัฐฯ และประเทศตะวันตกหนุนหลัง โดยการจ้างชาวมุสลิมในประเทศเพื่อนบ้านให้เข้าไปสนับสนุนการจลาจล จนทำให้รัสเซียต้องส่งทหารไปช่วยตามข้อตกลงทางทหารที่มีต่อกลุ่มประเทศที่เคยอยู่ในอาณัติของสหภาพโซเวียตมาก่อน งานนี้ดูไปแล้วเหมือนว่ารัสเซียจงใจที่จะกีดกันจีนออกไปจากการเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้อง เพราะมิได้ใช้กองกำลังของข้อตกลงเซี่ยงไฮ้ (SCO) ซึ่งมีจีนรวมอยู่ด้วย นักวิเคราะห์มองว่ารัสเซียต้องการมีบทบาทอย่างเต็มที่เพื่อสร้างอิทธิพลต่อกลุ่มประเทศที่เคยเป็นสมาชิกในสหภาพโซเวียต แม้ว่าจะมิได้มีเป้าหมายที่จะรวมประเทศเหล่านั้นให้กลับมาเป็นสหภาพโซเวียตดั้งเดิม นอกจากนี้การกระทำดังกล่าวที่กีดกันจีนออกไป เพราะกลุ่มประเทศเหล่านี้มีลักษณะที่โดดเด่นและมีทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่าจำนวนมาก เช่น ก๊าซธรรมชาติในอุซเบกิสถาน หรือน้ำมันและยูเรเนียนในคาซัคสถาน นอกจากนี้ยังเป็นสะพานที่จะเชื่อมจีนไปสู่ยุโรปด้วยโครงการเส้นทางสายไหม(BRI) อีกด้วย อนึ่งรัสเซียเองก็กำลังเผชิญหน้ากับสหรัฐฯและนาโตในปัญหายูเครน ด้วยการมีกองกำลังเตรียมพร้อมตลอดชายแดน และความล้มเหลวในการเจรจา ทั้งนี้รัสเซียรู้สึกว่าตนเองมีความสูญเสียมากจากการที่เสียยูเครนที่เคยเป็นสมาชิกในสหภาพโซเวียตไป และกำลังจะเข้าเป็นสมาชิกนาโต ซึ่งเป็นปฏิปักษ์กับรัสเซีย ดังนั้นการที่จีนแสดงท่าทีสนใจจะเข้าช่วยเหลือคาซัคสถานก็อาจทำให้รัสเซียเกิดความหวาดระแวงว่าจะมาแย่งอิทธิพลของตนในอดีตสมาชิกสหภาพฯ แม้ว่าจีนและรัสเซียจะเป็นพันธมิตรกันในการยืนหยัดต่อต้านสหรัฐฯและพันธมิตรตะวันตกก็ตาม การรุกทางการเมืองและการทูตในครั้งนี้ของจีน ทำให้มองเห็นได้ว่าจีนกำลังท้าทายอำนาจของสหรัฐฯ ซึ่งนับวันจะโรยราในขณะที่จีนมีอำนาจทางเศรษฐกิจที่เติบโตขึ้นมาตลอดในช่วงไม่กี่ทศวรรษนี้คอยหนุนหลัง หากจีนจะปรับนโยบายเส้นทางสายไหม มิให้เป็นการเอาเปรียบในทางธุรกิจจนเกินไป จีนจะได้พันธมิตรเพิ่มขึ้นอีกมาก แต่ถ้าจีนยังคงนโยบายเดิมในทางธุรกิจที่ไม่เอื้อการเมือง BRI ก็จะยังคงเป็นปัญหาที่ย้อนแย้ง ดังเช่น ข้อตกลง BRI กับปากีสถาน ศรีลังกา สปป.ลาว หรือกัมพูชา ดังนั้นประเทศไทยจึงควรระมัดระวังอย่าผลีผลามเห็นกับประโยชน์ส่วนตนไปรับข้อตกลงโครงการต่างๆ เช่น รถไฟความเร็วสูง หรือคลองไทย เป็นต้น เพราะจะทำให้ประเทศชาติเสียประโยชน์อย่างมหาศาล และอาจถูกยึดครองหรือเสี่ยงอันตราย แม้แต่การถูกยึดสาธารณูปโภคต่างๆดังที่หลายประเทศเสียมาแล้ว