พระท่ามะปราง หรือ พระเงี้ยวทิ้งปืน

สัปดาห์พระเครื่อง / อ.ราม วัชรประดิษฐ์ เงี้ยวทิ้งปืนนี้ เป็นพระกรุเก่าของพิษณุโลก ซึ่งได้รับความนิยมอย่างสูง โดยเฉพาะพระกรุวัดท่ามะปราง เนื่องจากมีพุทธคุณเป็นเลิศปรากฏมาตั้งแต่อดีต จนได้รับฉายาว่า "เงี้ยวทิ้งปืน" ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ชาวจีนก่อการกบฏถูกทาง การจีนปราบปราม จึงพากันหนีลงมารวบรวมพลอยู่ที่เมืองพรวน เพื่อเตรียมการเข้าตีเมืองหลวงพระบาง ชาวเหนือเรียกคนจีนพวกนี้ว่า "ฮ่อ" หรือ "เงี้ยว" ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว "เงี้ยว" ก็คือ พวกไทยใหญ่ ที่ปะปนอยู่ในสยามเหมือนกับพวกฮ่อ รัชกาลที่ 5 จึงโปรดเกล้าฯ ให้พระยาพิชัย (ดิส) เกณฑ์ชาวเมืองพิษณุโลกยกทัพไปปราบปรามจนได้ชัยชนะ เรียกการศึกครั้งนี้ว่า "ปราบฮ่อ" ชาวเมืองที่เข้าร่วมทัพได้รับแจกพระพิมพ์ จากวัดท่ามะปราง จ.พิษณุโลก ติดตัวกันไปคนละองค์เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจ แต่ปรากฏว่าเกิดเหตุน่าอัศจรรย์ พวกฮ่อไม่สามารถทำอันตรายได้ จนเกิด ความเกรงกลัวต้องทิ้งปืนทิ้งอาวุธหนีกระเจิงไปหมด จึงเรียกขานกันว่า "เงี้ยวทิ้งปืน" นับแต่นั้นมา พระท่ามะปราง หรือ พระเงี้ยวทิ้งปืน เป็นพระศิลปะสุโขทัยแบบวัดตะกวน มีทั้งเนื้อดินและเนื้อชิน มีพุทธลักษณะ ดังนี้ - องค์พระประทับนั่ง ปางมารวิชัย เหนือ อาสนะฐานบัวเล็บช้าง - ภายในกรอบรูปกลีบบัว มีเส้นซุ้ม 2 ชั้น "ชั้นนอก" เป็นเส้นกรอบ ส่วน "ชั้นใน" ยกนูนเป็นประภามณฑล - พระพักตร์รูปไข่ - พระกรทอดวางอย่างสละสลวยกลมกลืน - พระวรกายได้สัดส่วนสง่างาม - เนื้อขององค์พระจะมีความซึ้ง นุ่มนวล ต่อมาเมื่อมีการขุดค้นพบพระพิมพ์ที่มีพุทธลักษณะเหมือน "พระเงี้ยวทิ้งปืน" หรือ "พระท่ามะปราง" จากที่ต่างๆ อีกหลายกรุ เช่น กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ กรุเจดีย์ยอดทอง กรุอรัญญิก กรุโรงทอ กรุอัฏฐารส และกรุวัดสะตือ นอกจากนี้ ยังพบในจังหวัดอื่นๆ อีก เช่น พระท่ามะปราง วัดมหาธาตุ จ.สุพรรณบุรี, พระท่ามะปรางวัดพระนอน จ.กำแพงเพชร ฯลฯ แต่สำหรับในแวดวงนักนิยมสะสมพระเครื่องแล้วมักจะเรียกกันสั้นๆ โดยตัดชื่อวัดออกไป อาทิ พระท่ามะปราง จ.พิษณุโลก หรือพระท่ามะปราง จ.สุพรรณ บุรี เป็นต้น แต่ไม่ว่าจะเป็นพระท่ามะปราง วัดไหน จังหวัดไหน ส่วนใหญ่พบว่าปรากฏพุทธคุณเป็นเลิศทางด้านคงกระพันชาตรี แคล้วคลาด และเมตตามหานิยมทั้งสิ้น น่าสะสมบูชาทั้งนั้น ถือได้ว่าพระท่ามะปราง กรุวัดท่ามะปราง จ.พิษณุโลก เป็นต้นแบบของพระท่ามะปรางทั้งหมด เพราะจัดเป็นพระที่มีอายุการสร้างสูงกว่าทุกๆ ที่ที่ค้นพบพระในลักษณะเดียวกัน และ "พระท่ามะปราง" ที่สร้างชื่อเสียงและโด่งดังจนได้รับฉายา "พระเงี้ยวทิ้งปืน" นั้น ก็คือ พระท่ามะปราง กรุวัดท่ามะปราง จ.พิษณุโลก เท่านั้นครับผม