สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากรจัดนิทรรศการออนไลน์ “ลายพระราชหัตถ์ พระฉัฐราช” รัชกาลที่ 6
สำนักหอสมุดแห่งชาติมีหน้าที่หลักในการบริการความรู้สู่ประชาชน โดยตระหนักในคุณค่าความสำคัญของหนังสือที่ได้จัดเก็บรักษาไว้ ส่วนหนึ่งเป็นหนังสือเก่าทรงคุณค่าหายากที่มีมาแต่ยุคเริ่มแรกของการก่อตั้งหอพระสมุดวชิรญาณ ที่น่าสนใจคือ หนังสือส่วนหนึ่งได้รับพระราชทานจากพระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ ดังเช่น ต้นฉบับลายพระราชหัตถ์ และหนังสือส่วนพระองค์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ปัจจุบันจัดเก็บและให้บริการอยู่ ณ หอวชิราวุธานุสรณ์ สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นบุคคลสำคัญพระองค์หนึ่งในการพัฒนาหอสมุดแห่งชาติของไทยให้เจริญรุ่งเรืองมาโดยลำดับ ตั้งแต่ครั้งทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ตำแหน่งสภานายกหอพระสมุดวชิรญาณ ด้วยเหตุนี้ ในพุทธศักราช 2523 กรมศิลปากรร่วมกับคณะกรรมการฉลองวันพระบรมราชสมภพครบ 8 รอบ และ 100 ปี ของรัชกาลที่ 6 ได้จัดตั้งหอวชิราวุธานุสรณ์ สถานที่ซึ่งพระเกียรติคุณและพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวสถิตอยู่เป็นที่ประจักษ์แก่ประชาชนไทยตราบจนปัจจุบัน
สำนักหอสมุดแห่งชาติได้จัดกิจกรรมเผยแพร่พระราชนิพนธ์ของพระองค์ท่านมาโดยตลอด เช่น จัดโครงการกิจกรรมทวีปัญญาขึ้นเป็นประจำทุกปี เพื่อให้อนุชนรุ่นหลัง ผู้สนใจได้ศึกษาค้นคว้าและต่อยอดองค์ความรู้อันเกี่ยวเนื่องในพระองค์ โดยนำพระราชนิพนธ์มาเผยแพร่ในรูปแบบการอภิปราย การเสวนา การแสดงลิเกทรงเครื่อง การขับเสภา เป็นต้น พระราชนิพนธ์ส่วนใหญ่แม้จะได้รับการเผยแพร่ผ่านช่องทางต่าง ๆ แล้ว แต่ยังมีพระราชนิพนธ์ฉบับลายพระราชหัตถ์อีกจำนวนหนึ่งที่ยังมิได้นำออกเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จัก ในพุทธศักราช 2564 กรมศิลปากร โดยกลุ่มบริการทรัพยากรสารสนเทศ สำนักหอสมุดแห่งชาติ ได้รวบรวมพระราชนิพนธ์ดังกล่าวมาจัดแสดงเป็นนิทรรศการออนไลน์เรื่อง “ลายพระราชหัตถ์ พระฉัฐราช” อันประกอบด้วยส่วนสำคัญคือ เรื่องย่อของวรรณกรรมแต่ละเล่ม ซึ่งส่วนใหญ่อ้างอิงมาจากหนังสือ งานละครของพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าแผ่นดินสยาม Introduction to the dramatic activities of His Majesty King Vajiravudh หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ค้นคว้าและเรียบเรียง และเนื้อหาต้นฉบับลายพระราชหัตถ์ในรูปหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (e-Book)
สำนักหอสมุดแห่งชาติมุ่งหวังให้นิทรรศการนี้เกิดประโยชน์แก่ผู้เข้าชมในแง่ของการส่งเสริมการอ่าน และส่งเสริมคุณค่าวรรณกรรมไทยของล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 อีกทั้งเป็นการเผยแพร่พระราชนิพนธ์สู่สาธารณชนในวงกว้าง ผู้สนใจสามารถเข้าชมนิทรรศการได้ที่ https://www.nlt.go.th/service/1008--ลายพระราชหัตถ์-พระฉัฐราช
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นบุคคลสำคัญพระองค์หนึ่งในการพัฒนาหอสมุดแห่งชาติของไทยให้เจริญรุ่งเรืองมาโดยลำดับ ตั้งแต่ครั้งทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ตำแหน่งสภานายกหอพระสมุดวชิรญาณ ด้วยเหตุนี้ ในพุทธศักราช 2523 กรมศิลปากรร่วมกับคณะกรรมการฉลองวันพระบรมราชสมภพครบ 8 รอบ และ 100 ปี ของรัชกาลที่ 6 ได้จัดตั้งหอวชิราวุธานุสรณ์ สถานที่ซึ่งพระเกียรติคุณและพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวสถิตอยู่เป็นที่ประจักษ์แก่ประชาชนไทยตราบจนปัจจุบัน
สำนักหอสมุดแห่งชาติได้จัดกิจกรรมเผยแพร่พระราชนิพนธ์ของพระองค์ท่านมาโดยตลอด เช่น จัดโครงการกิจกรรมทวีปัญญาขึ้นเป็นประจำทุกปี เพื่อให้อนุชนรุ่นหลัง ผู้สนใจได้ศึกษาค้นคว้าและต่อยอดองค์ความรู้อันเกี่ยวเนื่องในพระองค์ โดยนำพระราชนิพนธ์มาเผยแพร่ในรูปแบบการอภิปราย การเสวนา การแสดงลิเกทรงเครื่อง การขับเสภา เป็นต้น พระราชนิพนธ์ส่วนใหญ่แม้จะได้รับการเผยแพร่ผ่านช่องทางต่าง ๆ แล้ว แต่ยังมีพระราชนิพนธ์ฉบับลายพระราชหัตถ์อีกจำนวนหนึ่งที่ยังมิได้นำออกเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จัก ในพุทธศักราช 2564 กรมศิลปากร โดยกลุ่มบริการทรัพยากรสารสนเทศ สำนักหอสมุดแห่งชาติ ได้รวบรวมพระราชนิพนธ์ดังกล่าวมาจัดแสดงเป็นนิทรรศการออนไลน์เรื่อง “ลายพระราชหัตถ์ พระฉัฐราช” อันประกอบด้วยส่วนสำคัญคือ เรื่องย่อของวรรณกรรมแต่ละเล่ม ซึ่งส่วนใหญ่อ้างอิงมาจากหนังสือ งานละครของพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าแผ่นดินสยาม Introduction to the dramatic activities of His Majesty King Vajiravudh หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ค้นคว้าและเรียบเรียง และเนื้อหาต้นฉบับลายพระราชหัตถ์ในรูปหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (e-Book)
สำนักหอสมุดแห่งชาติมุ่งหวังให้นิทรรศการนี้เกิดประโยชน์แก่ผู้เข้าชมในแง่ของการส่งเสริมการอ่าน และส่งเสริมคุณค่าวรรณกรรมไทยของล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 อีกทั้งเป็นการเผยแพร่พระราชนิพนธ์สู่สาธารณชนในวงกว้าง ผู้สนใจสามารถเข้าชมนิทรรศการได้ที่ https://www.nlt.go.th/service/1008--ลายพระราชหัตถ์-พระฉัฐราช