“บวร” ปรากฏผลเชิงประจักษ์ ราษฎรหนองปรือ วันนี้อยู่รอด อยู่ได้ ในภาวะวิกฤติ โควิด-19
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานพระราชดำริ เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2533 ให้ดำเนินการพัฒนาฟื้นฟูพื้นที่บริเวณตำบลหนองปรือ อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี (ปัจจุบันอยู่ในอำเภอหนองปรือ) เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชน โดยให้มีการขุดสระน้ำ ปลูกป่า ส่งเสริมอาชีพ และพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน เพื่อประโยชน์สุขของประชาชนในพื้นที่ และมีพระราชดำริเพิ่มเติมให้จัดหาที่ดินจำนวนหนึ่งเพื่อพัฒนาและช่วยเหลือประชาชน และพระราชทานชื่อโครงการว่า “โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ” ทรงเน้นเรื่องการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ โดยให้ราษฎรได้อยู่อาศัยทำกินร่วมกับการคงอยู่ของธรรมชาติอย่างเกื้อหนุนกันไม่ทำลายซึ่งกันและกัน ตามหลักการฟื้นฟูและสร้างสมดุลในระบบนิเวศ ทำให้ทุกชีวิตมีความผาสุกและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ตลอดมาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมสนองพระราชดำริ ดำเนินงานในหลากหลายกิจกรรม โดยมีสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) ทำหน้าที่ประสานงานและสนับสนุนงบประมาณ และมีกรมการปกครอง โดยอำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี รับผิดชอบดูแลโครงการฯ
นายสุทธิพร ศิวเวทพิกุล นายอำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี เปิดเผยว่า โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ครอบคลุมพื้นที่ 4 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ 3 บ้านห้วยแม่ระวาง หมู่ที่ 4 บ้านม่วงเฒ่า (บางส่วน) หมู่ที่ 5 บ้านบารมี และหมู่ที่ 7 บ้านห้วยองคต ต.สมเด็จเจริญ อ.หนองปรือ จ.กาญจนบุรี ซึ่งได้รับการจัดตั้งให้เป็นศูนย์เรียนรู้เพื่อการศึกษาดูงานจากประชาชนทั่วไป เป็นหมู่บ้านที่ได้รับการขยายผลสำเร็จในการดำเนินงานของโครงการห้วยองคตฯ มีการส่งเสริมให้ราษฎรในหมู่บ้านจัดตั้งกลุ่มอาชีพขึ้นมา เช่น กลุ่มเลี้ยงแพะ กลุ่มเลี้ยงไก่ไข่ และกลุ่มปลูกผัก จำพวกคะน้า หอมแบ่ง กวางตุ้ง สะระแหน่ และปัจจุบันมีการปลูกกระชายด้วยซึ่งขายได้ราคาดี และจากความสำเร็จของการดำเนินกิจการของราษฎร 4 หมู่บ้านนี้ได้มีการขยายผลสู่หมู่บ้านอื่นๆ ยังผลให้ผลผลิตมีจำนวนมากโดยส่งจำหน่ายที่ตลาดสี่มุมเมือง และตลาดไท ทำให้เกษตรกรมีรายได้เลี้ยงครอบครัวได้เป็นอย่างดี โดยมีสำนักงานเกษตรอำเภอเข้ามาดูแลส่งเสริมวิทยาการในการทำการผลิตที่ถูกต้องตามหลักวิชาการและไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม
“ในช่วงเกิดวิกฤติโควิด-19 ตั้งแต่ปี 2563 ที่ผ่านมาจวบจนปัจจุบัน ในช่วงแรกๆ ราษฎรได้รับผลกระทบเช่นเดียวกับพื้นที่อื่นๆ แต่เนื่องจากพื้นที่อำเภอหนองปรือมีโครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริตั้งอยู่ และยังมีการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง ด้วยการปรับกลยุทธ์ในการสนับสนุนราษฎรในการทำกิน ทำให้ทุกคนมีกินมีใช้ไม่ลำบาก มีผัก มีเนื้อสัตว์ ไข่ไก่ และมีการแบ่งปันสู่ชุมชนอื่นๆ ที่ขาดแคลนอีกด้วย ขณะที่ผลผลิตยังสามารถส่งขายตลาดสี่มุมเมืองและตลาดไทได้ ภายใต้มาตรการป้องกันการระบาดโควิด-19 ของทางอำเภอ คือ ผู้รับซื้อเมื่อเดินทางมาถึงแปลงเกษตรกร จะไม่ลงจากรถพร้อมตรวจโควิด-19 ทุกราย ทำให้ปัญหาโควิด-19 ในพื้นที่สามารถควบคุมได้ ราษฎรในชุมชนมีกินและมีรายได้อย่างต่อเนื่องเช่นดังเดิม” นายสุทธิพร กล่าว
นายอำเภอหนองปรือยังเผยเพิ่มเติมด้วยว่า ในการดำเนินงานของโครงการห้วยองคตฯ นั้น ตลอดมาได้น้อมนำแนวทาง บวร มาปฏิบัติใช้อย่างต่อเนื่อง คือ มีบ้าน วัด และโรงเรียน ทำงานร่วมกันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน โดยมีสำนักงานอำเภอเป็นผู้ให้การสนับสนุนและส่งเสริมในการดำเนินงาน ทำให้เป็นหนึ่งในแม่แบบแห่งการพัฒนา ที่สังคมมีส่วนร่วมทำให้พื้นที่สามารถแก้ไขปัญหาในอดีตเรื่องของสิ่งแวดล้อมที่ป่าไม้ถูกทำลายจากการทำกินของราษฎรหมดไป ปัจจุบันพื้นที่มีความเขียวชอุ่มเอื้อต่อความสมบูรณ์ในการทำกินของราษฎรเป็นอย่างดี แม้จะเจอวิกฤติเช่นโควิด-19 ก็ตาม ตลอดมามีหน่วยงานจากต่างพื้นที่ทั้งภาครัฐและเอกชนเดินทางเข้ามาศึกษาดูงานเป็นจำนวนมากอย่างต่อเนื่อง
นอกจากนี้ยังมีการส่งเสริมให้เกษตรกรทำการเกษตรแบบผสมผสาน มีการปลูกพืชหลายชนิดมีการเลี้ยงสัตว์ มีการรวมกลุ่มอาชีพต่างๆ จัดหาอาชีพเสริมให้แก่ราษฎร เช่น การปลูกผักปลอดสารพิษ การส่งเสริมการปลูกไม้ผล ส่งเสริมการเลี้ยงไก่ไข่ เป็นต้น ควบคู่กับการปลูกป่าตั้งแต่ปี พ.ศ. 2534 เป็นต้นมา ปัจจุบันป่าไม้มีความอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิม เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่อุดมสมบูรณ์ตลอดทั้งปี เอื้อต่อการทำกินของราษฎรเป็นอย่างดี



